Na początku roku weszła w życie ustawa o ograniczaniu zatorów płatniczych. Dzięki temu firmy w walce z zatorami zyskały nowego sprzymierzeńca — Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK). Bierze on pod lupę największych dłużników, których płatności wobec dostawców są przeterminowane ponad 60 dni.
— W końcu nieuczciwe praktyki stosowane przez sieci handlowe są prześwietlane. Wciąż jednak nierozwiązana pozostaje inna kwestia przyczyniająca się do powstawania zatorów płatniczych, czyli stosowanie w umowach handlowych zakazów cesji wierzytelności — mówi Jerzy Dąbrowski, prezes firmy faktoringowej Bibby Financial Services.
Jego zdaniem czas oczekiwania na zapłatę od odbiorcy nie jest wcale największym problemem firm. Kluczowa jest swoboda dysponowania wierzytelnością, czyli np. możliwość przekazania jej do faktoringu lub windykacji.
— Tymczasem MŚP często zmuszone są zaakceptować zakaz cesji wierzytelności, narzucony w umowie przez większego i silniejszego odbiorcę. To praktycznie wiąże ręce — nawet jeśli taki odbiorca notorycznie spóźnia się z płatnością, przedsiębiorca nie może nic zrobić, tylko czekać na pieniądze — mówi Jerzy Dąbrowski.
Zakaz często jest umieszczany we wstępnych wersjach umów, które dostawcy z sektora MŚP otrzymują od dużych kontrahentów, choćby supermarketów. Kiedy projekt umowy trafia w ręce firmy, ma ona ostatnią szansę, żeby podjąć negocjacje i spróbować zmienić zapis.
— Jeśli podpisze umowę z zakazem cesji, straci możliwość przekazywania faktur do faktoringu, a tym samym odetnie sobie drogę do finansowania w sytuacji sprzedaży z długim terminem płatności — uważa prezes Bibby Financial Services.
Polski Związek Faktorów od dwóch lat chce doprowadzić do zmian, które ograniczyłyby możliwość stosowania zakazu cesji. Proces jest jednak długotrwały i skomplikowany, bo prawo do zakazu cesji jest gwarantowane w Kodeksie cywilnym.