W dziedzinach technicznych i finansowych istnieją stosowne karty analiz. W dziedzinach rynkowo-społeczno-psychologicznych również można spotkać propozycje analiz stanu obecnego takie jak profil skojarzeń, analiza komunikatów medialnych czy persona przedstawiająca większość klientów.
Z reguły taka analiza wymaga fachowej wiedzy psychologicznej. Trzeba wiedzieć o co pytać, jak interpretować odpowiedzi, a także trzeba wiedzieć co się przeoczyło i czy wpłynie to w istotny sposób na wynik analizy.
Jest też inna droga - korzystająca z popularnej wiedzy o kulturze i postaciach literackich znanych pobieżnie choćby ze szkoły.
Jeśli bowiem...
...robisz jedną rzecz, a równocześnie ciągnie cię do innej, to przyjrzyj się losom Deana Moriarty'ego, bohatera powieści Jacka Kerouaca "W drodze". Moriarty to przedstawiciel pokolenia młodych straceńców, przemierzających Stany Zjednoczone w pogoni za doznaniami, zdolnymi odmienić szarzyznę powszedniej egzystencji i nadać sens życiu. Dean spędza chętnie czas w barach i salach bilardowych, romansuje z niejaką Camille, dla której musi się rozwieść z Marylou, choć oczywiście nie przepuszcza żadnej napotkanej i chętnej dziewczynie. Rok później Moriarty żeni się z Camille, zostaje ojcem uroczej dziewczynki. Kiedy jednak pewnego dnia widzi wystawionego na sprzedaż Hudsona z rocznika '49, rzuca wszystko, kupuje ten samochód i ponownie rusza przed siebie.
...nie przywiązujesz się do swojej pracy, kolejne zlecenia i projekty traktujesz jak trofea na ścianie, to przyjrzyj się losom kawalera de Faublas, bohatera powieści Jean-Baptiste'a Louveta de Couvraya "Przygody miłosne kawalera de Faublas". de Faublas to potomek arystokratycznej rodziny, który w wieku szesnastu lat po przybyciu do Paryża rozpoczyna serię miłosnych podbojów wedle klasycznego libertyńsko-donżuańskiego wzorca. Uwodzi zarówno młode panny, doświadczone damy salonowe, jak i pokojówki. Znajduje swoistą przyjemność w deprawowaniu świeżych i naiwnych panienek. Gdy w końcu orientuje się, że jego libertynizm wyrządza ludziom krzywdę, żeni się i ustatkowuje.
...kochasz swoją pracę nieodwzajemnioną miłością, przyjrzyj się losom Stanisława Wokulskiego, bohatera książki "Lalka" Bolesława Prusa. Wokulski dążył bowiem do zdobycia panny Izabeli Łęckiej, którą raz zobaczywszy w teatrze, pokochał - przy swoich czterdziestu pięciu latach - pierwszą i szaloną miłością. Wokulski podejmował wiele działań, mających go zbliżyć do rodziny Łęckich i Izabeli: grywał z ojcem Łęckim w pikietę i pozwalał mu wygrywać drobne sumy, wykupił zastawione przez szlachcica srebra i serwis, a także weksle Łęckiego. Jednak bliższe kontakty z panną Izabelą z jednej strony pogłębiają jego namiętność, z drugiej - uświadamiają mu jak próżna i egoistyczna jest jego wybranka. Jednak z czasem odżywają jego marzenia o ambitnej pracy naukowej, rozpoczętej studiami i badaniami na Syberii, a porzuconej w gonitwie za pieniędzmi. Wszystko jednak przysłaniają jego wysiłki, by zdobyć przychylność ukochanej - w celu polepszenia kondycji materialnej Łęckich kupuje nawet (anonimowo i przez podstawionych licytantów) ich kamienicę, grubo przepłacając jej faktyczną wartość. Historia kończy się boleśnie: z rozmowy prowadzonej przez Izabelę i Starskiego (dawnego absztyfikanta) w pociągu w obecności Wokulskiego (prowadzonej po angielsku, ale Wokulski już dawno opanował ten język), dowiaduje się on o niedawnych poufałościach erotycznych obojga kuzynów i ostatecznie uświadamia sobie prawdę o pustej i perwersyjnej bogdance. Po tym wstrząsie Wokulski wydaje się wyleczony z beznadziejnej miłości do kobiety, która tak zawiodła jego wyobrażenia o romantycznej miłości. Zniechęcony do wszelkich działań na rzecz zbiorowości i zrezygnowany, wycofuje się ze spółki do handlu z cesarstwem, sprzedaje sklep i znika. Dalsze jego losy pozostają wielką niewiadomą - może się zabił, może udał się w podróż po świecie, a może dawne pasje naukowe skierowały go do paryskiego laboratorium znanego mu naukowca, profesora Geista.
W myśleniu o swojej karierze, sukcesie i dalszych wyborach zawodowych możesz wspomóc się historiami tych postaci. Ich losy mogą być podobne do twoich - na szczęście, wiedząc jak się skończyły, możesz wybrać inaczej. Lepiej dla ciebie, bez tak bolesnego przebudzenia.
Inspiracją tekstu jest książka "1600 postaci literackich" Andrzeja Z. Makowieckiego (Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011). Wykorzystanie za wiedzą Wydawcy.
