Inwestycje spółki Centralny Port Komunikacyjny (CPK) pochłoną w latach 2024-32 prawie 132 mld zł. Najwięcej, bo aż 77 mld zł, będą kosztowały kolejowe, a 42 mld zł - lotniskowe. Pozostałe fundusze zostaną przeznaczone m.in. na drogi, inwestycje w tabor itp.
CPK inwestuje już od kilku lat - poprzedni program, na lata 2020-23, opiewał na 12,8 mld zł. Dotychczas jednak były to głównie inwestycje przygotowawcze, np. wykup gruntów, decyzje środowiskowe, lokalizacyjne i projektowanie. Istotnym przedsięwzięciem budowlanym, które już trwa, jest budowa tunelu pod Łodzią. Komorę startową i wylotową wykonuje Budimex, a PORR złożył najtańszą ofertę na kolejny etap, czyli drążenie tunelu. Trwają także przetargi na budowę korytarzy dojazdowych, niezbędnych podczas realizacji inwestycji lotniskowych oraz na zaprojektowanie, dostawę, montaż i uruchomienie systemu transportu bagażu.
Łopaty w dłoń
Teraz budowa infrastruktury ruszy pełną parą.
- W kwietniu planujemy ogłosić plan przetargów i skonfrontować go z planami robót innych inwestorów publicznych – mówi dr Filip Czernicki, prezes CPK, dodając, że w tym roku wydatki spółki planowane są na 7,1 mld zł, a w przyszłym na 13,3 mld zł.
Firma stara się, żeby jej program nie kolidował z innymi inwestycjami infrastrukturalnymi, co w przeszłości nie zawsze się udawało (przykładem jest konflikt z PKP PLK i samorządami, dotyczący inwestycji z programu Kolej+ kolidującej z planem budowy KDP z Katowic do Ostrawy).
Filip Czernicki zapewnia, że wyjdzie naprzeciw oczekiwaniom rynku także w innych kwestiach - będzie stosować w przetargach kryteria jakościowe, nie będzie wykluczać wykonawców z błahych powodów i będzie na bieżące konsultować się z branżą. Ostatnią deklarację spółka właśnie zrealizowała - przedstawiła potencjalnym wykonawcom zarysy planu na lata 2025-26.
- Plan przetargów CPK robi wrażenie. W tym i przyszłym roku zostanie ogłoszonych wiele postępowań budowlanych oraz na zarządzanie kontraktami i nadzór nad realizacją robót. Spodziewamy się licznych zamówień dla podmiotów z polskiego rynku – mówi Jan Styliński, prezes Polskiego Związku Pracodawców Budownictwa.
Piotr Kledzik, prezes firmy PORR, uważa, że budowa portu i infrastruktury zapewnią rozwój gospodarczy kraju oraz branży budowlanej.
- Cieszy nas nie tylko ogłaszanie i zapowiadanie coraz większej liczby kontraktów budowlanych, ale także otwarcie CPK na nowe technologie, które możemy oferować, takie jak np. nawierzchnie bezpodsypkowe do realizacji kontraktów kolejowych – mówi Piotr Kledzik.
Prace na torach
Choć plan oficjalnie ma zostać ogłoszony w kwietniu, niektóre przetargi ruszą nieco wcześniej. Pierwsze skrzypce będzie grała kolej, na którą CPK przeznaczy aż 14 mld zł z dwuletniej puli.
W I kwartale planowany jest przetarg na wykonawcę robót budowlanych przygotowawczych w zakresie archeologii na odcinku Łódź-Warszawa. W IV kwartale 2025 r. CPK zacznie natomiast ogłaszać przetargi na budowę kolei dużych prędkości (KDP) na tej trasie. Kontrakty będą podzielone na odcinki, np. tunel wylotowy ze stolicy w kierunku CPK będzie budowany w ramach osobnego postępowania.
- Planujemy także tzw. warstwowy podział postępowań. To znaczy, że osobno będą realizowane np. kontrakty na prace ziemne i roboty szynowe, a osobno zamówienie na system sterowania ruchem, zasilanie sieci trakcyjnej itp. – mówi Piotr Rachwalski, wiceprezes CPK.
Przypomina, że dotychczas w Polsce zdarzały się problemy we współpracy systemów sterowania ruchem instalowanych przez różnych wykonawców. Planowany przez CPK podział ma ograniczyć ryzyko ich wystąpienia na sieci KDP. Piotr Kledzik twierdzi, że z punktu widzenia firm budowlanych lepszym rozwiązaniem są kompleksowe kontrakty na różne rodzaje prac, bo łatwiej jest je koordynować. Przypomina jednak, że dotychczas w Polsce realizuje się głównie inwestycje w modernizację sieci kolejowej, na której trwa ruch pociągów, a linie KDP będą budowane od podstaw, więc nie będą nim obciążone, co ułatwi prace.
W II kwartale CPK zamierza ogłosić przetarg na tzw. pierwszy pakiet umowy wykonawczej na inżyniera kontraktu nadzorującego budowę węzła kolejowego przy lotnisku oraz na wykonawcę dokumentacji projektowej i robót budowlano-montażowych dla bocznicy przy linii kolejowej nr 3.
W III kwartale planowany jest przetarg na drugi etap podstacji trakcyjnej Pabianice, a w IV - na podstację Dmosin. Piotr Rachwalski informuje, że infrastrukturę energetyczną budowaną z myślą o KDP chcą też wykorzystywać inne podmioty. To inwestycje klasyfikowane do "obszaru otoczenia", wśród których znajdą się różne przedsięwzięcia, np. budowa zaplecza mieszkalnego dla pracowników czy obiektów użyteczności publicznej. Te projekty CPK zamierza realizować we współpracy z samorządami lub innymi partnerami.
W I kwartale 2026 r. spodziewane są przetargi na inżyniera kontraktu dla odcinka KDP Sieradz-Pleszew oraz Pleszew-Poznań. W III kwartale przyszłego roku natomiast zostanie ogłoszone postępowanie na roboty budowlane dla tzw. fazy 1 i 2 węzła kolejowego przy lotnisku, a także na wykonawcę robót budowlanych odcinka Łódź-Sieradz Północny.
Lotniczy harmonogram
Równolegle będą ogłaszane przetargi związane z budową lotniska. W II kwartale 2025 r. CPK chce ogłosić dialog konkurencyjny na inwestycję w terminal. W III kwartale planowane jest postępowanie na głównego inżyniera kontraktu, budowę laboratorium oraz opracowanie projektu i wykonanie inwestycji hydrotechnicznej, m.in. budowy zbiornika retencyjnego, w rejonie Nowego Oryszewa. Wysyp dużych przetargów lotniskowych planowany jest w I kwartale 2026 r. CPK chce wtedy przeprowadzić postępowanie w ramach umowy ramowej na wybór wykonawcy palowania i tunelu prowadzącego na lotnisko. Będą także przetargi dotyczące umów ramowych na budynki w strefie ogólnodostępnej i operacyjnej oraz na infrastrukturę lotniska (drogi startowe, kołowania, płyty postojowe itp.). W tym samym okresie CPK zamierza także ogłosić zamówienia na urządzenia kontroli bezpieczeństwa i rękawy pasażerskie. Natomiast II kwartale przyszłego roku można spodziewać się przetargów na roboty w zakresie makroniwelacji.
Zapowiedzi brzmią optymistycznie dla naszej branży, ale na razie brakuje kluczowych informacji, takich jak szczegółowe harmonogramy, wzory specyfikacji warunków zamówienia czy umowy dla inżyniera kontraktu komponentu lotniskowego, będącego największym wyzwaniem inwestycyjnym.
Konieczna jest zmiana podejścia do usług intelektualnych, bo bez niej ambitne plany mogą pozostać jedynie na papierze. Skuteczne projektowanie, planowanie, nadzór i rozliczanie inwestycji wymagają doświadczonych ekspertów, tymczasem zamawiający kierują się przede wszystkim najniższą ceną.
Skomplikowane, wieloetapowe projekty mogą stać się impulsem do rozwoju branży i wdrażania nowoczesnych technologii. Jednak nawet najlepsze narzędzia nie zastąpią wysoko wykwalifikowanych inżynierów i projektantów, a ich wiedza i doświadczenie muszą być właściwie wynagradzane.


 
             
            