Do Estonii popłynęło 1,4 mln zł
Spośród byłych republik nadbałtyckich, polskie firmy najwięcej zainwestowały na Litwie — 18 mln USD (63 mln zł). Na Łotwie suma ta osiągnęła 800 tys. USD (2,8 mln zł), a w Estonii niecałe 400 tys. USD (1,4 mln zł).
Poza Hutą Szkła Warta, żadna inna polska firma nie zdecydowała się na samodzielną, dużą inwestycję produkcyjną na Litwie. Pozostałe przedsiębiorstwa lokowały w tym kraju mniejsze pieniądze, często w kooperacji z litewskimi partnerami.
— Polskie firmy zainwestowały na Litwie około 18 mln USD, na Łotwie 800 tys. USD, a w Estonii mniej niż 400 tys. USD — mówi Weronika Mikołajczuk, główny specjalista w Departamencie Stosunków Gospodarczych z Zagranicą Ministerstwa Gospodarki.
— Wśród głównych przyczyn stosunkowo niskiego poziomu inwestycji zagranicznych na Litwie wymienia się: niestabilny system prawny, słabo rozwinięty rynek kapitałowy i system bankowy oraz utrzymujący się wysoki poziom ryzyka. Polskie firmy lokowały pieniądze głównie w przemysł spożywczy, opakowań, handel i rolnictwo — twierdzą przedstawiciele resortu gospodarki.
Parlament sprzyja
Zagranicznym inwestorom sprzyja natomiast uchwalona przez litewski parlament ustawa dopuszczająca możliwość nabywania przez nich gruntów. Zagraniczne banki mogą otwierać na Litwie oddziały i prowadzić działalność operacyjną.
Od 1995 roku znacznemu załamaniu uległ polski eksport na ten rynek artykułów rolno-spożywczych. Było to spowodowane przede wszystkim pogorszeniem konkurencyjności polskich towarów w porównaniu m.in. z produktami z Unii Europejskiej i państw, z którymi Litwa podpisała umowy o wolnym handlu. Praktycznie zostały wyeliminowane z litewskiego rynku: polska kapusta, cebula, ryby, tłuszcze, znacznie zmniejszył się eksport jabłek i wody mineralnej.
W drugą stronę
Pod koniec 1998 roku, z inicjatywy Konfederacji Przemysłowców Litwy zostało zarejestrowane w Polsce przedsiębiorstwo Liteximp, ze 100-proc. udziałem kapitału litewskiego. Jego zadaniem jest zwiększanie eksportu do Polski wyrobów przemysłu chemicznego, włókienniczego i naftowego. Kapitał zakładowy przedsiębiorstwa wyniósł 150 tys. zł.
Jacek Pochłopień