Ekologia to konkurencyjność

Zbliża się IV nabór wniosków o kredyt ekologiczny dla firm. Jak się do tego przygotować?

Maria Agata Rejmak z Departamentu Programów Publicznych ESG: Jak pokazują doświadczenia z kredytem technologicznym, również kredyt ekologiczny staje się jednym z najczęściej wybieranych instrumentów wsparcia. To narzędzie, które realnie ułatwia transformację energetyczną przedsiębiorstw. Nie ogranicza się tylko do inwestycji w OZE – obejmuje szeroki katalog przedsięwzięć poprawiających efektywność energetyczną – od termomodernizacji po wymianę parku maszynowego.

W pierwszym naborze złożonych zostało 345 projektów, pozytywną decyzję uzyskało 112. W drugim naborze zainteresowanie było już dwukrotnie większe. To pokazuje, że przedsiębiorcy dostrzegają w kredycie ekologicznym realną szansę na rozwój. Jako bank wspieramy ich w tym procesie i pomagamy w jak najlepszym przygotowaniu się do złożenia wniosku. Widzimy, że z naboru na nabór poprawia się jakość aplikacji, a firmy są coraz bardziej świadome swoich potrzeb i możliwości.

Na co szczególnie zwrócić uwagę?

Jednym z kluczowych wyzwań jest pozyskanie rzetelnego audytora energetycznego, który przygotuje audyt w sposób profesjonalny i wskaże rozwiązania faktycznie opłacalne dla przedsiębiorstwa. Ważne jest też zaangażowanie kompetentnych doradców i firm wspierających przygotowanie dokumentacji, aby wniosek był kompletny i miał większe szanse na sukces.

Dla wielu przedsiębiorców będzie to pierwsze doświadczenie z finansowaniem zewnętrznym. Do tej pory inwestycje realizowali głównie ze środków własnych, np. stopniowo wymieniając stolarkę okienną czy modernizując poszczególne elementy budynków. Tymczasem dzięki wykorzystaniu kredytu ekologicznego i współpracy z partnerami realizacja inwestycji odbywa się szybciej i ma większy zakres. Nie ma konieczności angażowania znaczącego kapitału własnego, co optymalizuje strukturę finansowania projektów.

Z perspektywy banku zależy nam, aby przedsiębiorcy wiedzieli, że kredyt ekologiczny to nie tylko klasyczny kredyt inwestycyjny. To przede wszystkim możliwość skorzystania z dotacji oraz wsparcia ekspertów, którzy ułatwią przygotowanie dokumentacji i całego procesu. Przykładem jest strategiczna współpraca PKO Banku Polskiego z organizacją Pracodawcy RP w ramach projektu „Energia Pracodawców RP” finansowanego z programu ELENA. Celem projektu jest wspieranie przedsiębiorstw w przygotowaniu i realizacji inwestycji poprawiających efektywność energetyczną.

W jaki sposób współpraca z ekspertami wpływa na skuteczność przedsiębiorców?

Widzimy wyraźny postęp. Przedsiębiorcy, którzy nie uzyskali finansowania w pierwszym naborze, dzięki konsultacjom z ekspertami mogli zidentyfikować powody odrzucenia wniosku i lepiej przygotować się do kolejnych edycji. Efekt jest taki, że pomiędzy I a III naborem znacząco poprawiła się jakość dokumentacji.

Liczymy, że progi kwalifikacyjne z III naboru nie zostaną zaostrzone, co pozwoli większej liczbie firm skorzystać z finansowania. Naszym celem jest, by na podstawie doświadczeń z poprzednich naborów lepiej przygotować przedsiębiorców do IV edycji, a tym, którzy już uzyskali pozytywne decyzje, pomóc w sprawnym sfinalizowaniu całego procesu. Wsparcie obejmuje przygotowanie dokumentacji w ramach grantu ELENA oraz pomoc w uzyskaniu promesy kredytowej.

Co mogą państwo zaproponować przedsiębiorcom, którzy nie zdążą na IV nabór?

Mogą skorzystać z Gwarancji Ekomax. Warunki są podobne – finansujemy inwestycje, które pozwolą na oszczędność minimum 30 proc. energii pierwotnej. Tu również można wykorzystać grant ELENA do finansowania dokumentacji technicznej, pozostałe formalności realizujemy bezpośrednio w PKO Banku Polskim.

Dlaczego ekologia jest tak ważna dla banku?

Rozwijamy się wraz z naszymi klientami. Chcemy być partnerem numer jeden dla polskiego biznesu, dlatego nasze usługi muszą być dopasowane do nowych wyzwań. Ceny energii są dziś jedną z największych barier w rozwoju.

Co w inwestycjach proekologicznych przeważa – wizerunek i ESG czy rachunek ekonomiczny?

To zależy od firmy. Dla części kluczowe są kwestie wizerunkowe, ale w większości przypadków decyduje rachunek ekonomiczny i poprawa konkurencyjności. Coraz częściej kontrahenci stawiają wymagania – np. „obniż ślad węglowy, jeśli chcesz z nami współpracować”. Wówczas pojawia się pytanie: od czego zacząć? Najpierw trzeba policzyć emisje, ustalić wartość bazową, sprawdzić, które etapy produkcji i które lokalizacje generują największą emisyjność. Następnie można ocenić potencjał redukcji – czy da się ograniczyć zapotrzebowanie na np. ciepło/chłód, skorzystać z odnawialnych źródeł energii, czy też zakontraktować zieloną energię od dostawców. Takie działania nie tylko pozwalają utrzymać ważnych kontrahentów, ale też otwierają drogę do nowych klientów.

Zachęcamy firmy do rzetelnego podejścia opartego na wiarygodnych danych i audytach. Często okazuje się, że inwestycje w nowe technologie – jak wymiana maszyn na bardziej wydajne, cyfryzacja procesów czy wdrożenie gospodarki obiegu zamkniętego – nie tylko obniżają emisje i ilość odpadów, ale też poprawiają efektywność i pozwalają produkować więcej, lepiej i taniej. W efekcie przedsiębiorstwo zyskuje nie tylko lepszy raport ESG, ale przede wszystkim realną przewagę biznesową.

Czy obserwują państwo rosnące zainteresowanie mniejszych firm inwestycjami proekologicznymi, czy wciąż dominują duże podmioty?

Zainteresowanie widzimy zarówno ze strony dużych, jak i mniejszych przedsiębiorstw. Wciąż bardzo popularne są pytania dotyczące instalacji fotowoltaicznych, ale coraz częściej pojawiają się także rozmowy o bardziej zaawansowanych rozwiązaniach, np. magazynach energii. Nasz zespół inżynierów wspiera klientów nie tylko w ocenie opłacalności inwestycji, lecz także w rozmowach o technologii – pokazujemy, kiedy korzystniej oddawać energię do sieci, a kiedy ją magazynować.

Udostępniamy również narzędzia online na stronie Energiatransformacji.pl, które pomagają przedsiębiorcom zaplanować inwestycję. Po naszej stronie leży wskazanie możliwości, jak takie przedsięwzięcie sfinansować – czy w ramach kredytu, dotacji, czy rozwiązań pozadotacyjnych, np. leasingu. Dzięki temu również mniejszym firmom łatwiej przetrwać na wymagającym rynku i przejść proces modernizacji. Naszym celem jest 20-proc. udział w sfinansowaniu transformacji energetycznej polskiej gospodarki, za pomocą różnych rozwiązań z oferty grupy PKO Banku Polskiego.

Skąd pomysł na platformę Energiatransformacji.pl?

Powstała po rozmowach z firmami. Duże przedsiębiorstwa często już mają zasoby, mniejsze gubią się w gąszczu regulacji. Platforma odpowiada na ich realne potrzeby: jakie są programy dotacyjne, jak się przygotować, jakie kryteria spełnić. To nie tylko baza naborów, ale też treści edukacyjne z zakresu transformacji energetycznej, dekarbonizacji oraz praktyczne narzędzia – np. kalkulator śladu węglowego.

Chcemy też odczarować ESG. Tłumaczymy, jakie dane są niezbędne i jak się do tego przygotować. Dzięki temu przedsiębiorcy widzą, jak nowe regulacje mogą dać im przewagę konkurencyjną. Od startu pod koniec marca strona zanotowała ponad 17 tys. odsłon i 4 tys. użytkowników. Największym zainteresowaniem cieszą się treści edukacyjne i wyszukiwarka dotacji.

Czy w trakcie pozyskiwania finansowania pojawiają się dodatkowe pomysły inwestycyjne?

Tak. Przykładem jest producent grzybów, który przy okazji rozmów o energochłonności wpadł na pomysł automatyzacji zbiorów. Dzięki temu chce zyskać przewagę konkurencyjną, ale też rozwiązać problem z brakiem pracowników. Z kolei firma transportowa, licząc i redukując ślad węglowy, otworzyła sobie drogę do współpracy z największymi sieciami logistycznymi w Europie.

Na początku przedsiębiorcy często są sceptyczni, ale później stają się ambasadorami innowacji i chętnie dzielą się swoimi doświadczeniami.

Jakie branże i projekty najczęściej sięgają po takie finansowanie?

Nie ma jednej dominującej branży. Kredyt ekologiczny wybierają przede wszystkim firmy z sektora przetwórstwa przemysłowego od produkcji odzieży, przez spożywczą do obróbki metali. Sprawdza się on wszędzie tam, gdzie jest możliwość poprawy efektywności energetycznej.

Po kredyt ekologiczny częściej sięgają firmy z doświadczeniem, ale zachęcamy też początkujących. Pokazujemy przedsiębiorcom przez pryzmat planowanych inwestycji, jakie instrumenty pomocowe dostępne są w ich regionie.

Zwracamy też uwagę na planowanie rozwoju, aby wyznacznikiem był cel biznesowy, a nie to, „na co są środki”. Zdarza się, że firma kupiła maszynę tylko dlatego, że była dotacja – a dziś ta maszyna stoi niewykorzystana. Dlatego podkreślamy znaczenie dobrego planowania.

Widzimy też dwa bieguny: z jednej strony mniejsze projekty, np. termomodernizacyjne, które już dziś stają się przewagą konkurencyjną, a z drugiej – ogromne inwestycje w innowacje warte setki milionów złotych, dla których istnieje możliwość poszukiwania wsparcia bezpośrednio ze środków Komisji Europejskiej. W każdym przypadku kluczowe jest indywidualne podejście i dopasowanie finansowania do potrzeb firmy.

Partnerem publikacji jest PKO Bank Polski