Przedstawiciele Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej określili cele, do których mają dążyć państwa wspólnoty, rozwijające transeuropejską sieć transportową (TEN-T). Proponowane przez nich rozwiązania mają znaleźć się w nowym unijnym rozporządzeniu. Lista propozycji jest całkiem długa. Np. do 2040 r. na tzw. bazowej i rozszerzonej sieci dróg TEN-T bezpieczne parkingi powinny być zlokalizowane w odległości średnio 150 km.
Na lotnisko pojedziemy pociągiem
Najwięcej propozycji dotyczy jednak kolei. Unijni urzędnicy zalecają przystosowanie linii kolejowych z tzw. bazowej i rozszerzonej sieci TEN-T do prędkości co najmniej 160 km/h do 2040 r. Bezpieczeństwo na torach ma zapewnić montowanie ERTMS, czyli systemu zarządzania ruchem kolejowy.
Propozycje europosłów wpłyną też na dojazdy do lotnisk. Do głównych portów lotniczych, obsługujących ponad 12 mln pasażerów rocznie, mają docierać kolejowe połączenia dalekobieżne. W unijnym komunikacie napisano, że stanowi to “ważny krok w kierunku poprawy łączności i dostępności dla pasażerów oraz zwiększenia konkurencyjności kolei w stosunku do lotów krajowych”.
Eksperci ostrożnie podchodzą do tego typu propozycji.
- W Polsce do lotniska Chopina dochodzi linia kolejowa. Przez krótki czas jeździły nią np. pociągi z Łodzi, ale oferta była słaba, więc nie cieszyła się zainteresowaniem pasażerów. Nie widzę potrzeby, by do dużych lotnisk uruchamiać połączenia dalekobieżne. W przypadku lotniska Chopina wystarczy opracować atrakcyjną ofertę połączeń regionalnych i aglomeracyjnych – mówi Michał Beim, ekspert Instytutu Sobieskiego.
Jego zdaniem unijne zalecenia dotyczące dalekobieżnych połączeń kolejowych do hubów lotniczych mogą także stanowić zachętę do realizacji projektu Centralnego Portu Komunikacyjnego, do którego mają prowadzić Koleje Dużych Prędkości (KDP). Ekspert zwraca jednak uwagę, że szybka kolej nie tylko może usprawnić dojazd do lotniska, ale także przejazd pasażerów między aglomeracjami. Dlatego też – jego zdaniem - nie wszystkie pociągi KDP dojeżdżające do Warszawy powinny jechać też na lotnisko, ponieważ wydłuży to czas przejazdu tym, którzy nie planują lotów, a jedynie podróż koleją.
Michał Beim zwraca także uwagę, że proponowane na forum europejskim regulacje wpłyną na lotniska w innych krajach. Na przykład w Niemczech obecnie trwają dyskusje dotyczące tego, czy do lotniska w Monachium lepiej uruchomić kursy regio-ekspresami, czy pociągami ICE, mogącymi rozwijać duże prędkości. O planach połączeń kolejowych na lotniska sporo mówi się także w państwach Europy Południowej. Zdaniem Michała Beima w wielu tych krajach władzom rządowym i regionalnym trudno jest przekonać społeczeństwo do szybkiej kolei na lotniska, więc wprowadzenie na szczeblu europejskim wymogu uruchomienia takich połączeń może im być na rękę.
Na tory wyjadą dłuższe towarówki
Oprócz dostępu kolejowego do lotnisk, unijni urzędnicy sporo uwagi poświęcili także rozwojowi kolei towarowej oraz terminali przeładunkowych. Kładą nacisk na dostosowanie infrastruktury do jazdy pociągów o długości 740 m, dzięki czemu transport szynowy będzie bardziej opłacalny. Zwiększy się bowiem przepustowość infrastruktury.