Ożywienie koniunktury w światowej gospodarce w połączeniu z dopływem środków pomocowych Unii Europejskiej sprawia, że polskie porty zmienią oblicze.
W Gdańsku, Gdyni i Szczecinie- -Świnoujściu trwa wielkie dostosowywanie do ogólnoświatowych standardów i do tendencji w przewozach morskich.
Gdańsk
W 2005 r. port gdański zyskał akceptację i decyzję o dofinansowaniu w 75 proc. czterech projektów związanych m.in. z poprawą infrastruktury dostępu do portu od strony morza i lądu.
— Łączna kwota dofinansowania wyniesie 31,5 mln EUR. Dzięki realizacji tych projektów poszerzone będzie wejście do portu gdańskiego. Modernizacji poddana zostanie infrastruktura w Terminalu Promowym Westerplatte oraz na nabrzeżach Przemysłowym i Oliwskim — mówi Andrzej Kasprzak, prezes gdańskiego portu.
W budżecie unijnym na lata 2007-13 przewidziano także środki na realizację zadań wynikających z przyznania portowi gdańskiemu roli tzw. węzła multimodalnego w Transeuropejskim VI Korytarzu Transportowym. Zadania te to budowa dwóch linii kolejowych (towarowej i towarowo-pasażerskiej) łączących Gdańsk ze szlakami transportowymi prowadzącymi na południe Europy. Dzięki nim oraz autostradzie A-1, której budowa już się rozpoczęła, dostęp do portu gdańskiego od strony lądu zostanie znacznie ułatwiony.
— W 2005 r. ruszyła budowa największego w Polsce głębokowodnego terminalu kontenerowego. Obiekt realizowany przez brytyjskiego inwestora — spółkę Deepwater Container Terminal — będzie miał zdolność przeładunkową 0,5 mln TEU (kontenerów dwudziestostopowych) rocznie po zrealizowaniu pierwszego etapu i 1 mln TEU po zakończeniu drugiego — dodaje Andrzej Kasprzyk.
W planach jest także budowa w porcie gdańskim kolejnych terminali: pasażersko-promowego oraz samochodowego. Do obsługi tych wszystkich placówek niezbędne jest nowoczesne centrum logistyczno-dystrybucyjne. Będzie ono stanowiło ważne ogniwo w łańcuchu logistycznym łączącym kraje Unii z państwami wschodu Europy.
Szczecin
W porcie Szczecin ze środków UE sfinansowana będzie budowa infrastruktury portowej dla bazy kontenerowej na Ostrowie Grabowskim oraz Zachodniopomorskiego Centrum Logistycznego.
Obie inwestycje w 75 proc. finansowane będą ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (ERDF). Resztę pieniędzy wyłoży Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście. W przypadku infrastruktury dla bazy kontenerowej kwota dofinansowania z ERDF wyniesie 53 mln zł, zaś dofinansowanie budowy centrum logistycznego osiągnie wartość 21 mln zł. Ta ostatnia placówka powstanie na terenach o powierzchni około 30 ha w bezpośrednim sąsiedztwie projektowanego terminalu kontenerowego na Ostrowie Grabowskim.
— Dzięki realizacji tego projektu port będzie mógł pełnić funkcję nowoczesnego centrum logistycznego, zaś jego potencjalni partnerzy uzyskają dostęp do w pełni uzbrojonych dużych powierzchni pod budowę nowoczesnych magazynów i placów składowych — przekonuje Dariusz Rutkowski, prezes szczecińskiego portu.
Prace budowlane powinny zakończyć się w lipcu 2007 r.
Obszarem przeznaczonym pod intensywny rozwój działalności przeładunkowej staną się w najbliższym czasie tereny o łącznej powierzchni 175 ha, zlokalizowane na półwyspie Ostrów Grabowski. W ramach prac przygotowujących je do tej funkcji wykonano połączenie wyspy Ostrów Grabowski z rejonem Łasztowni groblą przez rzekę Duńczycę, uzdatniono znaczną część terenu, wybudowano place składowe o łącznej powierzchni 55 tys. mkw.
— Obecnie trwają prace nad zagospodarowaniem 15-ha terenu w części południowej i południowo-zachodniej Ostrowa Grabowskiego, przeznaczonych pod budowę infrastruktury portowej dla potrzeb przyszłego terminalu kontenerowego o zdolności przeładunkowej 80 tys. TEU rocznie. Prace budowlane powinny zakończyć się w 2007 r.
Gdynia
Najważniejszą obecnie inwestycją w Gdyni jest rozbudowa terminalu ro-ro. Projekty są przygotowywane. Drugi etap inwestycji, realizowany w latach 2007-15, będzie w 50 proc. finansowany z funduszy unijnych.
Wykonywana właśnie modernizacja i przedłużenie Nabrzeża Holenderskiego ma na celu poprawę dostępności portu. Rozpoczęła się w 2003 r. i potrwa do 2007 r. Podobnie jak wiele innych projektów realizowanych lub planowanych na najbliższe lata, początkowo będzie finansowana ze środków własnych Zarządu Morskiego Portu Gdynia (ZMPG), a ostatnia faza w 2007 r. również przy wsparciu funduszy unijnych — w tym przypadku w wysokości do 50 proc.
Zarząd Morskiego Portu Gdynia przeprowadził też modernizację istniejącej bazy promowej, aby zwiększyć jej przepustowość i poprawić standard obsługi pasażerów. Jednakże dalszy rozwój ruchu promowego wymaga opracowania koncepcji budowy docelowego terminalu promowego. I w tym przypadku zarząd portu liczy na współfinansowanie z funduszy europejskich w wysokości do 50 proc.
— Budowa nowego głównego budynku terminalu promowo-pasażerskiego jest odrębnym, dużym zadaniem w ramach budowy docelowego terminalu promowego. Pozwoli na realizację jednego z głównych celów Strategii Rozwoju Miasta Gdyni, czyli na stworzenie uniwersalnego dworca promowo-pasażerskiego w Porcie Wschodnim i uaktywnienie przewozów — mówi Jan Lewko, kierownik działu marketingu ZMPG.