Światło, leki, gry, big data – to branże, w których działają spółki z GPW, wysoko cenione za innowacyjność. Po niespełna trzech latach na giełdzie liderem został ML System
„Nasza spółka mocno inwestuje w innowacje” – to zdanie, które można usłyszeć niemal od każdego prezesa firmy z GPW, a już na pewno od każdego szefa start-upu, próbującego przekształcić w rzeczywistość idee z PowerPointa. Z faktyczną innowacyjnością bywa różnie, ale na warszawskiej giełdzie nie brakuje spółek, które pracują nad projektami rewolucyjnymi.
Świetlane perspektywy
W najnowszej edycji rankingu Giełdowa Spółka Roku analitycy i zarządzający funduszami najwyżej ocenili innowacyjność spółki ML System. Zadebiutowała ona na GPW czerwcu 2018 r., zbierając z oferty publicznej 34,6 mln zł. Kusiła inwestorów wizją rozwoju na rynku fotowoltaiki zintegrowanej z budynkami.
Chodzi o połączenie elementów elewacji, choćby okien czy szklanych fasad, ale także np. szyb samochodowych z fotowoltaicznymi materiałami aktywnymi, pozwalającymi na wytwarzanie energii. ML System wchodził na giełdę jako przedsiębiorstwo rosnące i rentowne, z obrotami rzędu 50 mln zł rocznie przy marży EBTIDA przekraczającej 25 proc. W 2018 r. obroty przekroczyły 120 mln zł, a rok później wyniosły 93 mln zł. W pandemicznym roku 2020 spółka zebrała z kolejnej oferty akcji 58,4 mln zł, pozyskując jednocześnie prawie 90 mln zł dotacji z PARP.
- Naszym celem jest osiągnięcie pozycji globalnego dostawcy produktów fotowoltaicznych bazujących na technologii kropek kwantowych, w szczególności szkła fotowoltaicznego dla obiektów architektonicznych i sektora automotive. W 2024 r. zakładamy przekroczenie wartości 400 mln zł przychodów ze sprzedaży przy atrakcyjnej rentowności biznesu — podsumowywał strategię spółki Dawid Cycoń, prezes ML System.
Od giełdowego debiutu notowania spółki wzrosły o 355 proc., a jej kapitalizacja to już prawie 800 mln zł.
Kosmiczne ambicje
Solidne przychody i zyski notuje też numer dwa w giełdowym zestawieniu spółek innowacyjnych, czyli Vigo System, które w tej kategorii na podium było już rok wcześniej. Spółka, która notowana jest na GPW od 2014 r., zajmuje się wytwarzaniem detektorów podczerwieni
Najbardziej medialne projekty spółki to detektory, które znalazły zastosowanie w łazikach i lądownikach marsjańskich, ale biznes robiony jest przede wszystkim na dostawach do przemysłu, a także m.in. dla wojska czy sektora medycznego. Produkcja trafia głównie na eksport - w ubiegłym roku Polska odpowiadała tylko za 6 proc. przychodów, podczas gdy inne rynki europejskie zapewniły 66 proc., a Ameryka Północna dorzuciła 18 proc.
Wśród kontrahentów Vigo są światowi giganci przemysłowi: francuski koncern zbrojeniowo-lotniczy Safran odbiera polskie systemy optoelektroniczne, znany z maszyn budowlanych Caterpillar kupuje czujniki dla kolejnictwa, a inżynieryjny Emerson - przemysłowe analizatory gazów.
W ubiegłym roku spółka zakończyła budowę nowego zakładu i rozszerza ofertę produktową. Miała w tym czasie 53,4 mln zł przychodów, co oznacza wzrost o jedną czwartą, a w tym roku tylko z szybko rosnącego sektora techniki wojskowej spodziewa się około 20 mln zł, wobec 13 mln zł rok wcześniej.
- W 2021 r. wkroczyliśmy z mocnymi fundamentami biznesowymi i finansowymi oraz ogromnym, w mojej ocenie, potencjałem wzrostu na kolejne lata. Ubiegły rok przyspieszył widoczne już wcześniej trendy związane z automatyzacją i digitalizacją różnych procesów biznesowych i produkcyjnych, jak również spotęgował globalne zapotrzebowanie na nowe rozwiązania w obszarze diagnostyki zdrowotnej, dbałości o jakość powietrza, wody czy żywności. Fotonika będzie stanowić ważny element inicjowanych obecnie rewolucji technologicznych - uważa Adam Piotrowski, prezes Vigo System.
Biotechnologiczne nadzieje
Podium giełdowych innowatorów zamyka Ryvu Therapeutics - a jednocześnie otwiera blok innowacyjnych spółek z tej branży, bo w pierwszej dziesiątce zestawienia znalazło się miejsce dla czterech takich podmiotów. Ryvu prowadzi badania kliniczne na ludziach nad dwoma kandydatami na leki, które mają znaleźć zastosowanie m.in. w terapii ostrej białaczki szpikowej.
Prawa do pierwszego z nich już sprzedano włoskiej grupie Menarini, ale prawa do drugiego wciąż czekają na kupca, a spółka i rynek oczekują tym razem znacznie wyższej wyceny, bo transakcja będzie realizowana na bardziej zaawansowanym etapie prac.
Taką transakcję przeprowadził już w 2020 r. innowacyjny numer cztery, czyli OncoArendi. Prawa do najbardziej zaawansowanej cząsteczki w portfolio, mającą znaleźć zastosowanie w leczeniu chorób zapalnych, sprzedano w listopadzie belgijskiej grupie Galapagos za 113 mln zł z góry – a potencjalnie nawet 1,44 mld zł plus tantiemy, jeśli lek przejdzie badania i zostanie wprowadzony na rynek.
Ryvu i OncoArendi finansują się z dotacji i emisji akcji, a pieniądze spływają do nich po sprzedaży praw do leków. Dwie kolejne spółki z branży mają inny model, bo osiągają regularne przychody i zyski z podstawowej działalności. Celon Pharma, kierowana przez giełdowego miliardera Macieja Wieczorka, produkuje i sprzedaje leki generyczne, równolegle prowadzi też szeroko zakrojony program inwestycji w badania i rozwój.
Do pierwszej fazy badań klinicznych doprowadziła pięć cząsteczek, a dwie z nich - w tym esketamina, mająca znaleźć zastosowanie w terapii depresji lekoopornej - weszły już do fazy drugiej, w trakcie której na większej grupie pacjentów weryfikuje się dawkowanie i toksyczność. W tym gronie własnej innowacyjnej cząsteczki nie ma tylko zwycięzca głównego rankingu, Selvita – bo tym w powiązanej kapitałowo grupie zajmuje się Ryvu. Selvita prowadzi natomiast prace badawczo-rozwojowe na zlecenie innych spółek.
Innowacje z komputera
Spółki biotechnologiczne w zestawieniu rozdziela zajmujący miejsce szóste Datawalk, który mimo śladowych przychodów i regularnych strat wyceniany jest przez rynek na blisko 1 mld zł. Powód? Rynek wierzy, że pilotażowe wdrożenia w sektorze finansowym czy rządowym przełożą się w końcu na duże kontrakty od firm, które będą chciały wykorzystać platformę analityczną do giełdowej spółki do analizy rozproszonych zbiorów danych w celu np. wykrywania wyłudzeń czy monitorowania procesów.
Pierwszą dziesiątkę najbardziej innowacyjnych spółek na GPW zamykają dwaj przedstawiciele branży gier – i giełdowy gigant, przodujący na warszawskim parkiecie pod względem kapitalizacji. Ósme w zestawieniu jest 11 bit Studios, które - choć pod względem kapitalizacji ustępuje np. spółkom zajmującym się grami mobilnymi czy symulatorami - jest wysoko cenione przez rynek za oryginalne gry i spore nadzieje wiązane są z jego nadchodzącymi tytułami. Dziewiąte z kolei jest Allegro, masowo zatrudniające informatyków, by utrzymać technologiczną przewagę na polskim rynku po wejściu Amazona – i inwestuje w nowe projekty m.in. z obszaru fintechowego.
Na uznanie analityków i ekspertów dla innowacyjności spółek giełdowych duży wpływ mają pojedyncze wydarzenia i rynkowa moda. CD Projekt, który był na podium w tej kategorii bez przerwy od 2015 r., teraz - po rozczarowującej premierze Cyberpunka – jedynie zamyka pierwszą dziesiątkę. W rankingu próżno też szukać innowacyjnego zwycięzcy z 2017 r., czyli Brastera, którego produkt nie spełnił oczekiwań sprzedażowych, a notujące bardzo wysoki oceny w tej kategorii przez dużą część ostatniej dekady Medicalgorithmics od dwóch lat plasuje się dopiero w ósmej dziesiątce.
