Piłkarskie EURO to dla UEFA czas wielkich żniw. Mistrzostwa kontynentu decydują nie tylko o kształcie sportowego, ale też – a może przede wszystkim – finansowego kalendarza europejskiej federacji związków piłkarskich. Każdy kolejny turniej przynosi coraz więcej pieniędzy i tak też będzie w przypadku EURO 2016.
Pod względem finansowym UEFA funkcjonuje w cyklu czteroletnim – od mistrzostw do mistrzostw. Owszem, coroczne rozgrywki Ligi Mistrzów i Ligi Europy generują potężne wpływy, lecz najczęściej nie pokrywają one rozmaitych kosztów: od nagród dla uczestniczących w nich klubów i „płatności solidarnościowe” dla tych, którzy się nie zakwalifikowali, przez wsparcie rozwoju futbolu w krajach członkowskich aż po utrzymanie samej organizacji.
To, co UEFA zarobi na EURO musi jej – w dużym uproszczeniu – wystarczyć na kolejne 4 lata. Tak też jest obecnie, dlatego badając finanse federacji nie należy skupiać się na raporcie z jednego tylko roku. Jak widać w tabeli, zysk
| 11/12 | 12/13 | 13/14 | 14/15 | Łącznie | % | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Przychody | ||||||
| EURO | 1390,9 | 1,7 | 0 | 0 | 1392,6 | 16,5% |
| Kwalifikacje do MŚ | 0 | 0 | 0 | 299,4 | 299,4 | 3,6% |
| Liga Mistrzów | 1165,4 | 1424,3 | 1445,8 | 1496,7 | 5532,2 | 65,6% |
| Liga Europy | 219,6 | 242 | 247,5 | 258,4 | 967,5 | 11,5% |
| Inne | 19,8 | 30,9 | 37,1 | 44,9 | 132,7 | 1,6% |
| Zarządzanie aktywami | 40,8 | 16,5 | 21,3 | 24,9 | 103,5 | 1,2% |
| Suma | 2836,5 | 1715,4 | 1751,7 | 2124,3 | 8427,9 | 100,0% |
| Koszty | ||||||
| Premie dla zespołów | 1202,4 | 1208,7 | 1238,1 | 1570,2 | 5219,4 | 62,2% |
| Płatności solidarnościowe | 642,3 | 159,8 | 185,8 | 174 | 1161,9 | 13,8% |
| Organizacja: główne rozgrywki | 718,8 | 219,9 | 212,9 | 256,1 | 1407,7 | 16,8% |
| Organizacja: inne rozgrywki | 32,2 | 39,4 | 49,1 | 44,8 | 165,5 | 2,0% |
| Rozwój futbolu i edukacja | 26,6 | 26 | 30,7 | 28,3 | 111,6 | 1,3% |
| Wydarzenia i konferencje | 3,9 | 4,9 | 5,8 | 6 | 20,6 | 0,2% |
| Koszty zarządu | 81,5 | 78,1 | 71,7 | 72,8 | 304,1 | 3,6% |
| Suma | 2707,7 | 1736,8 | 1794,1 | 2152,2 | 8390,8 | 100% |
| Wynik netto | 128,8 | -21,4 | -42,4 | -27,9 | 37,1 | |
Kluczowy element mechanizmu finansowego UEFA stanowią rezerwy finansowe, na które trafia zysk z „roku tłustego” i z których pokrywane są straty w trzech latach chudych. W 2012 r. organizacja przyjęła, że jej poduszka bezpieczeństwa ma opiewać na pół miliarda euro. Środki te mają posłużyć na pokrycie wszelkich negatywnych szoków, które mogłyby osłabić finanse UEFA. W ostatnich latach przyjęta reguła była utrzymywana, a w nowy cykl czteroletni europejska unia piłkarska weszła z niewielką nadwyżką.
Francuski turniej ma przynieść UEFA jeszcze więcej pieniędzy niż poprzednie mistrzostwa. Wynika to przede wszystkim z ciągłego wzrostu wartości piłkarskiego rynku, co obrazują kolejne rekordy wpływów z praw telewizyjnych. W 1992 za sprzedaż licencji na pokazywanie turnieju rozgrywanego w Szwecji UEFA zarobiła równowartość 19 mln euro. Obecne szacunki mówią, że w tym roku analogiczna pozycja przyniesie aż miliard euro.
Piłkarskie mistrzostwa Europy są także coraz bardziej dochodowe ze względu na poszerzenie liczby uczestników turnieju finałowego – chociaż mecze eliminacyjne bywają emocjonujące, to dopiero wielki turniej skłania sponsorów do wyłożenia wielkich pieniędzy. W tym roku jedynym istotnym gospodarczo krajem, którego reprezentacji zabraknie na EURO jest Holandia. Tymczasem w 2012 r. zabrakło Turcji, Szwajcarii i Belgii, a w 2008 r nie było drużyn z Wysp Brytyjskich (w tym roku są aż cztery).
Michał Żuławiński