Zainteresowanie ubezpieczeniami, które zapewniają ochronę na wypadek błędów w rozliczeniach podatkowych, jest coraz większe.
– Co roku liczba takich umów rośnie o 10-20 proc. – mówi Marian Pachuta, dyrektor do spraw obsługi klienta w dziale ubezpieczeń finansowych i profesjonalnych w firmie brokerskiej Marsh.
Duże ryzyko błędów
Jednym z powodów rosnącego zainteresowania polisami jest skomplikowany system podatkowy, który w Polsce zmienia się nawet kilka razy w roku.
– Po każdej nowelizacji ustaw lub wprowadzeniu nowych przepisów poziom skomplikowania rośnie i pojawiają się problemy z ich właściwym zastosowaniem – mówi Marian Pachuta.
Katarzyna Rydlewska, zastępca dyrektora biura projektów strategicznych w EIB, zwraca uwagę, że ustawa o VAT w ciągu ostatnich 16 lat była nowelizowana 90 razy, a ustawa o CIT - aż 240 razy.
– Niewiele jest krajów na świecie, gdzie system podatkowy i zasady rozliczania zmieniają się tak dynamicznie, jak w Polsce – mówi Katarzyna Rydlewska, zastępca dyrektora biura projektów strategicznych w firmie EIB.
W efekcie nietrudno o błąd w interpretacji przepisów i narażenie się na odpowiedzialność karnoskarbową. Zdaniem Magdaleny Kiepurskiej, prezes zarządu firmy Cellent, współautorki ubezpieczeń karnoskarbowych, błędów w rozliczeniach podatkowych nie da się zupełnie wyeliminować.
– To obszar bardzo trudny do zarządzania. Zawsze bowiem może się okazać, że mimo naszych najlepszych starań i chęci popełnimy jakiś błąd mogący skutkować odpowiedzialnością karnoskarbową – mówi Magdalena Kiepurska.
– A jeśli już w Polsce zostanie wszczęte postępowanie karnoskarbowe, to z dużym prawdopodobieństwem zakończy się ono orzeczeniem o odpowiedzialności oskarżonego – mówi Katarzyna Rydlewska.
Postawienie zarzutów na podstawie kodeksu karnego skarbowego wiąże się z wysokimi kosztami obrony albo nałożeniem mandatu bądź grzywny. Maksymalna grzywna za wykroczenie skarbowe wymierzona przez Urząd Skarbowy mandatem może sięgać 21 tys. zł, natomiast grzywna za wykroczenie skarbowe wymierzona przez sąd wyrokiem może wynieść nawet 84 tys. zł.
– W przypadku przestępstw sankcje mogą być bardziej dotkliwe. Ponadto naruszenie przepisów może wiązać się z ryzykiem wpisu do Krajowego Rejestru Karnego, zakazem wykonywania zawodu czy ograniczeniem wolności, co niewątpliwie przyczyni się do przekreślenia kariery zawodowej – tłumaczy Marian Pachuta.
Weź udział w konferencji “Odpowiedzialność członków zarządu”, 4-5 czerwca 2024, Warszawa >>
Przed czym chroni polisa
Ubezpieczenia karnoskarbowe oferują w Polsce trzy podmioty – Allianz, Uniqa i Colonnade. O tego typu polisy najczęściej pytają duże firmy i spółki notowane na giełdzie, ale cieszą się one zainteresowaniem także wśród małych i średnich przedsiębiorstw, a także jednostek samorządu terytorialnego i pojedynczych osób.
– Takie polisy są standardem w dużych firmach, a mniejszym powodzeniem cieszą się w małych spółkach – mówi Katarzyna Rydlewska.
Warto pamiętać o tym, że grzywną karnoskarbową zagrożona jest każda osoba wykonująca czynności księgowe.
- Ryzyko karnoskarbowe dotyczy każdej formy działalności gospodarczej i bardzo szerokiego kręgu osób, które m.in. przygotowują deklaracje podatkowe, prowadzą księgi podatkowe oraz sprawują nadzór w tym zakresie – mówi Marian Pachuta.
Polisa chroni przed skutkami finansowymi, które mogą wyniknąć z błędów lub zaniedbań w realizacji czynności księgowych. Ubezpieczeni mogą liczyć na wsparcie w dwóch kluczowych obszarach. Pierwszym z nich jest ochrona odpowiedzialności cywilnej pracownika, w tym osób zarządzających, wobec pracodawcy za pomyłki w kwestiach księgowych. Przy tym mogą to być także osoby zatrudnione na bazie kontraktów menedżerskich lub umów cywilnoprawnych.
– Drugi obszar wsparcia dotyczy pomocy finansowej związanej z procedurami karnoskarbowymi, w tym pokrycia kosztów obrony, opłat sądowych, opinii prawnych, a także refundacji nałożonych kar i grzywien – wyjaśnia Katarzyna Rydlewska.
Polisa może też zapewnić ochronę dla postępowań prowadzonych przez Państwową Inspekcję Pracy czy Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz pokryć koszty odtworzenia dokumentów lub ochrony prawnej w związku z postępowaniami karnymi dotyczącymi spraw gospodarczych.
Wina umyślna w pakiecie
Istotny jest również fakt, że polisy karnoskarbowe nie wykluczają z ochrony czynów dokonanych przez ubezpieczonego świadomie.
– Jest to kluczowe, ponieważ większość spraw karnoskarbowych kończy się stwierdzeniem właśnie winy umyślnej. Trzeba jednak pamiętać, że w przypadku odpowiedzialności cywilnej wobec pracodawcy wina umyślna jest standardowo wyłączona z zakresu ochrony – mówi Katarzyna Rydlewska.
Koszt polisy zależy m.in. od wysokości przychodu i szkodowości klienta. Decydująca jest jednak wysokość sumy ubezpieczenia. W przypadku polisy grupowej w uproszczeniu można przyjąć, że koszt oscyluje w granicach od ok. 15 tys. zł do ok. 50 tys. zł. Natomiast koszt polisy indywidualnej jest wielokrotnie niższy. W tym przypadku decyduje wyłącznie to, jaką sumę ubezpieczenia wybierze dana osoba.
Polisę można bowiem zawrzeć w kilku formach. Pierwszą z nich jest indywidualna umowa dla pojedynczej osoby, np. członka zarządu, dyrektora finansowego czy pracownika księgowości.
– Kolejną formą jest polisa grupowa, którą można zawrzeć w wariancie bezimiennym, pozwalającym objąć ochroną wszystkich, którzy podlegają ryzyku - bez wskazywania konkretnych osób. Inną dostępną formą, jaką oferuje rynek, jest opcja grupowa, w której zostają wskazane konkretne osoby deklarowane do objęcia ochroną – tłumaczy Marian Pachuta.