Unijna dyrektywa o jawności wynagrodzeń musi być wdrożona do polskiego porządku prawnego do 7 czerwca 2026 r. Z najnowszego raportu Personnel Service „Barometr Polskiego Rynku Pracy” wynika, że proponowane rozwiązania budzą mieszane uczucia zarówno wśród szefów, jak i ich podwładnych. Warto odnotować, że 60 proc. pracowników nie widzi problemu z ujawnieniem swoich pensji w ramach wewnętrznej polityki firmy. Wśród pracodawców 43 proc. popiera wspomniane rozwiązania o jawności, choć szefowie nie zawsze chcą je stosować w pełnym zakresie. Taki sam odsetek pracodawców podaje obecnie widełki płacowe. Z jednej strony ankietowani uważają, że jawność płac będzie sprzyjać budowaniu zaufania i równości w zespołach firmowych. Z drugiej jednak mają obawy dotyczące powstawania konfliktów i pogorszenia się atmosfery w miejscach pracy ze względu na różnice w wynagrodzeniach.
Dużo emocji
– Temat jawności płac to wyraz nie tylko oczekiwań pracowników i rosnącej potrzeby transparentności w firmach. Wynika on również z konieczności wdrożenia konkretnych rozwiązań legislacyjnych. Unijna dyrektywa wprowadza obowiązki dla pracodawców – od publikacji widełek płacowych już na etapie rekrutacji po konieczność raportowania różnic w wynagrodzeniach między kobietami a mężczyznami. To oznacza, że pewne elementy dotyczące jawności wynagrodzeń przestają być tylko dobrowolnym wyborem. Stają się one standardem, do którego polskie firmy muszą się dostosować – mówi Krzysztof Inglot, założyciel Personnel Service i ekspert rynku pracy.
Zwraca uwagę, że jeszcze do niedawna jawność wynagrodzeń była - i dla wielu jest - tematem tabu. Podkreśla, że choć nadal budzi wiele emocji, to jednak zyskuje akceptację wśród pracowników. Pełne poparcie dla ujawniania wynagrodzeń wyraża 42 proc. Polaków, natomiast 28 proc. opowiada się za publikowaniem widełek płacowych na poszczególnych stanowiskach. Z kolei 21 proc. pracowników uważa kwestie finansowe za sprawę prywatną. Ich zdaniem nie powinny być one tematem otwartej rozmowy w firmach.
Zwolennicy jawności wynagrodzeń wskazują wiele korzyści takiego rozwiązania. 37 proc. pracowników uważa, że jego wdrożenie przyczyniłoby się do wzmocnienia zaufania w miejscach zatrudnienia. Natomiast 45 proc. jest zdania, że jawność płac to sposób na zmniejszenie różnic w poziomie wynagrodzeń między kobietami a mężczyznami. Przekonanie to częściej podzielają panie niż panowie. Z kolei 41 proc. respondentów zwraca uwagę, że większa transparentność płac może prowadzić do powstawania napięć w zespołach pracowniczych. Wielu pracowników może mieć poczucie niesprawiedliwości wynikające z różnic w wynagrodzeniach.
Widełki płacowe
Eksperci podkreślają, że co piąty przedsiębiorca opowiada się tylko za publikowaniem widełek płacowych, natomiast 24 proc. szefów nie zgadza się na jakiejkolwiek formy ujawniania zarobków. Specjaliści Personnel Service wskazują, że podejście pracodawców do jawności płac zależy od ich doświadczeń w firmach, a także obaw, jak wpłynie ona na atmosferę w zespołach. 44 proc. przedsiębiorców uważa, że transparentność mogłaby poprawić klimat i zaufanie w miejscu pracy. Z drugiej jednak strony 33 proc. właścicieli firm wskazuje na ryzyko napięć i konfliktów, które mogą pojawić się na tle różnic płacowych.
– Mamy do czynienia z wyraźnym trendem ku większej przejrzystości w kwestii wynagrodzeń. Nie da się jednak ukryć, że ten temat wciąż dzieli pracowników i pracodawców. Obawy przed napięciami są realne, dlatego kluczowe będzie odpowiednie przygotowanie przedsiębiorstw do wdrożenia polityki jawności. Edukacja, dialog i odpowiednie dostosowanie wymogów do specyfiki firmy mogą sprawić, że jawność płac stanie się nie tylko obowiązkiem pracodawców, lecz również wartością dodaną – zaznacza Krzysztof Inglot.