Nowe prawo zakłada obniżenie wadium
Zamówienia publiczne — nowelizacja przepisów (2)
W dzisiejszym wydaniu „Pulsu Biznesu” kontynuujemy prezentację najważniejszych zmian, przewidzianych w nowelizacji ustawy o zamówieniach publicznych. Jedną z najważniejszych będzie obniżenie wadium do 0,5-3 proc. wartości zamówienia.
Ogłoszenia o zamówieniach publicznych
Umożliwiona zostanie publikacja w Biuletynie Zamówień Publicznych ogłoszeń, których zamieszczanie nie jest obowiązkowe. Wymaga to zgody prezesa UZP. Wchodzi również przepis dotyczący publikacji polskich ogłoszeń w Biuletynie Wspólnot Europejskich, które mają być przekazywane za pośrednictwem UZP. Przewiduje się obowiązek publikacji ogłoszeń o planowanych w danym roku zamówieniach publicznych. Projekt przewiduje dodanie nowego obowiązku — publikacji ogłoszenia o wyniku postępowania (zawarciu umowy) powyżej 30 tys. EUR — również w trybie nieprzetargowym. Zachowuje się dotychczas obowiązującą zasadę publikacji ogłoszeń o unieważnieniu przetargu.
Wykluczenie z postępowania
Zamawiający nie będzie zobowiązany do wzywania wykonawców do złożenia oświadczenia o pozostawaniu w stosunku dominacji lub zależności i nie będzie mógł wykluczyć wykonawcy z udziału w postępowaniu na tej podstawie.
Uzupełnianie dokumentów lub zaświadczeń
Zamawiający będzie mógł żądać w wyznaczonym przez siebie terminie uzupełnienia dokumentów potwierdzających spełnianie przez wykonawcę warunków zawartych w art. 22 ust. 2 dotyczących dokumentów i oświadczeń wykonawców.
Kryteria wyboru oferty
Zmienia się definicja oferty najkorzystniejszej. Kryteria wyboru oferty najkorzystniejszej odnosić się mogą jedynie do przedmiotu zamówienia. Nie mogą natomiast dotyczyć właściwości wykonawcy.
Preferencje krajowe
Istnienie preferencji krajowych jest sprzeczne z Traktatem Rzymskim. Konieczność zniesienia preferencji krajowych wynika również z art. 67 Układu Europejskiego. Zgodnie z tymi przepisami Polska jest zobowiązana zapewnić przedsiębiorcom z Unii — nie później niż do końca okresu przejściowego, upływającego 31 stycznia 2004 r. — niedyskryminacyjny dostęp do naszego rynku zamówień publicznych. Projekt zakłada więc likwidację preferencji krajowych z dniem wejścia Polski do UE.
Katalog procedur
Polskie procedury udzielania zamówień publicznych, mimo odmiennej terminologii, odpowiadają procedurom unijnym. I tak, np.:
- procedura otwarta odpowiada przetargowi nieograniczonemu,
- procedura ograniczona —przetargowi ograniczonemu,
- procedura negocjacyjna z uprzednim ogłoszeniem — przetargowi dwustopniowemu,
- procedura negocjacyjna bez uprzedniego ogłoszenia (z wieloma oferentami) — negocjacjom z zachowaniem konkurencji,
- procedura negocjacyjna bez uprzedniego ogłoszenia (z jednym oferentem) — zamówieniu z wolnej ręki.
Żadna procedura unijna nie odpowiada polskiej procedurze zapytania o cenę, dlatego będzie ona dopuszczalna tylko przy udzielaniu zamówień o wartości poniżej progów określonych w dyrektywach, czyli poniżej 130 tys. EUR.
Przesłanki stosowania procedur
W projekcie nowelizacji zdecydowano się na ścisłe i dokładne przeniesienie przesłanek z dyrektyw do prawa polskiego. Odstępstwa dotyczą jedynie zamówień o wartości do 3 tys. EUR, w przypadku zamówienia z wolnej ręki. W kilku innych przypadkach przesłanki polskie są bardziej rygorystyczne niż w prawie wspólnotowym.
Przetarg ograniczony
Zaproponowane zmiany mają uczynić ten przetarg bardziej konkurencyjnym niż obecnie. Zamawiający obowiązany będzie do opublikowania ogłoszenia zapraszającego wykonawców do składania wniosków o dopuszczenie do udziału w przetargu. W ogłoszeniu określi warunki, jakie muszą być spełnione przez wykonawców, do których zostanie następnie skierowane zaproszenie do składania ofert. Liczba zaproszonych wykonawców nie może być mniejsza niż 5 i większa niż 20. Jeżeli wykonawców będzie mniej, zamawiający ma obowiązek zaprosić wszystkich, którzy spełniają minimalne wymagania.
Zmianie ulegają również terminy. Termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału będzie wynosił 4 tygodnie, a nie jak obecnie 3. Termin składania ofert — 4 tygodnie licząc od daty wysłania zaproszeń. Projekt przewiduje w uzasadnionych przypadkach stosowanie krótszych terminów.
Skrócenie terminu składania ofert
W przypadku przetargu nieograniczonego zamawiający będzie mógł wyznaczyć termin krótszy niż podstawowy (6 tygodni), jednak nie krótszy niż 4 tygodnie, jeżeli opublikował wcześniej ogłoszenie o planowanym zamówieniu lub jeśli spełnione są przesłanki art. 38 ust. 3 i wartość zamówienia nie przekracza progów z dyrektyw. W przetargu ograniczonym podstawowy termin wynosi nie mniej niż 4 tygodnie. W przetargu dwustopniowym termin składania oferty wstępnej (co najmniej 6 tygodni) może ulec skróceniu do nie mniej niż 2 tygodni, jeżeli ze względu na szczególną pilność w realizacji zamówienia niemożliwe jest wyznaczenie terminu 6-tygodniowego.
Zasada jawności i przejrzystości
Poza omówionymi już zmianami przy publikacji ogłoszeń projekt wzmacnia gwarancje przejrzystości procedur przez:
n wyraźniejsze wskazanie, że oferty złożone w postępowaniu są jawne,
n wprowadzenie obowiązku informowania oferenta, z podaniem uzasadnienia, o odrzuceniu oferty,
n wyraźniejsze określenie jawności otwarcia ofert.
Wysokość wadium
Obniża się wadium z dotychczasowego przedziału 1-5 proc. do przedziału 0,5-3 proc.
Oferty wariantowe
Wykonawca, zgodnie z projektem nowelizacji ustawy, będzie miał możliwość złożenia oferty przewidującej odmienny niż określony przez zamawiającego sposób wykonania zamówienia, pod warunkiem, że cena nie będzie jedynym kryterium wyboru najkorzystniejszej oferty oraz że zamawiający dopuści złożenie ofert wariantowych przez zasygnalizowanie tego w ogłoszeniu o przetargu.
Środki odwoławcze
Dodany ustawą nowelizującą nowy rozdział 8a przewiduje, zgodnie z wymogami dyrektyw, możliwość sądowej kontroli (w pełnym zakresie) prawidłowości procedur udzielania zamówień publicznych. Od wyroku sądu nie przysługuje kasacja do Sądu Najwyższego.
Elżbieta Cierlica