Zwracamy się do Pana Prezesa z uprzejmą prośbą o zainicjowanie przeprowadzenia prewencyjnej ekspertyzy konstytucyjnej i rozstrzygnięcie sporu prawnego między Radą Ministrów a Radą Polityki Pieniężnej w sprawie tworzonej przez NBP rezerwy na pokrycie ryzyka zmian kursu złotego do walut obcych, czyli tzw. rezerwy rewaluacyjnej. Zdajemy sobie sprawę, że Trybunał Konstytucyjny nie udziela porad prawnych i orzeka wyłącznie w sprawach określonych w art. 25 ustawy o TK. Jednak w naszej opinii wspomniany spór przewyższa ewentualnymi konsekwencjami dla przyszłości Rzeczypospolitej sprawy, w jakich trybunał dotychczas orzekał.
Oceniamy, że istnieje realne zagrożenie, iż jednostronną decyzją Rady Ministrów a następnie Sejmu i Senatu, przy sprzeciwie Narodowego Banku Polskiego i Rady Polityki Pieniężnej, w ustawie budżetowej na rok 2004 może zostać umieszczona wielomiliardowa pozycja „Wpłata rezerwy NBP tworzonej na pokrycie ryzyka zmian kursu złotego do walut obcych”. Może zostać wpisana zarówno do załącznika nr 1 „Dochody budżetu państwa w 2004 r.”, jak i do załącznika nr 4 „Przychody i rozchody związane z finansowaniem deficytu i rozdysponowaniem nadwyżki budżetowej”.
Rezerwa rewaluacyjna tworzona jest na podstawie art. 65 ust. 5 ustawy o NBP. Sytuacje, w jakich może zostać rozwiązana, określa „Uchwała Rady Polityki Pieniężnej z 16 czerwca 1999 r. w sprawie tworzenia i rozwiązywania rezerw na pokrycie ryzyka zmian kursu złotego”. Zgodnie z tą uchwałą, rezerwę rozwiązuje się (trwale zmniejsza) tylko w dwóch sytuacjach: 1) gdy NBP sprzedaje waluty obce za złote bankom (na rynku międzybankowym) lub Ministerstwu Finansów (na obsługę zadłużenia zagranicznego państwa); 2) gdyby NBP poniósł straty na działalności operacyjnej (rezerwa służy księgowemu pokryciu tej straty). Każde inne rozwiązanie rezerwy rewaluacyjnej sprowadziłoby się do emisji pieniądza bez pokrycia.
Ewentualne uchwalenie ustawy budżetowej na rok 2004 w trybie antagonistycznym wobec NBP już obecnie uznawane jest za naruszenie art. 227 ust. 1 Konstytucji RP przez podmioty uprawnione do wystąpienia z odpowiednim wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego. Przeprowadzenie ekspertyzy prewencyjnej oraz przekazanie jej wyników Radzie Ministrów i Radzie Polityki Pieniężnej pozwoliłoby uniknąć późniejszego orzekania przez TK o zgodności ustawy budżetowej z Konstytucją RP.