Piwo niejedno ma imię...

Urszula Zalewska
opublikowano: 2005-08-29 00:00

Na świecie znane jest kilkadziesiąt rodzajów piwa. Każdy gatunek charakteryzuje się innym smakiem, inną barwą.

Poniżej krótki informator o najpopularniejszych odmianach (nie zawsze) bursztynowego napoju w Europie.

Ale ale!

Swoją karierę w Europie piwo rozpoczęło w średniowieczu. Wcześniej, w epoce imperium rzymskiego, przegrywało konkurencję z winem. Jęczmienny trunek pity był głównie przez niższe warstwy społeczne i narody podbite. W końcu cesarstwo upadło, a barbarzyńcy udoskonalali sztukę warzenia. Powstawały też nowe gatunki i odmiany.

Najstarsze ślady działalności browarników w Europie znaleźć można na Wyspach Brytyjskich. Brytyjczycy upodobali sobie mętne ale. Zawiera stosunkowo mało alkoholu — od 3,6 do 6 proc. Prawie nie ma pianki, podawane jest nieschłodzone. Jego mocniejsza odmiana to barley wine, czyli wino jęczmienne.

Popularny wśród wyspiarzy jest też bitter o charakterystycznym posmaku goryczki. Amatorzy słodkich smaków piją z kolei mocnego stouta. To piwo o wysokiej zawartości chmielu i ciemnobrązowej barwie. Często mylone jest z gorzkim porterem, którego historia rozpoczęła się w Londynie w XVIII w. Nazwa pochodzi od tragarzy (porters), którzy szczególnie upodobali sobie ten gatunek piwa. Stouta od portera można rozróżnić, spoglądając pod światło na wypełnione nimi szklanki. Porter ma lekko czerwony odcień, stout natomiast z trudem przepuszcza promienie.

Niemiecka czystość

A kontynent? Najpierw Niemcy — ojczyzna wielu gatunków piwa. Jako pierwsze przywilej warzenia piwa dostały miasta na północy —Dortmund i Hamburg. Do dziś pielęgnowane są tradycje piwowarskie w Zagłębiu Ruhry (Essen, Hanower, Kolonia). Tam warto się wybrać na kufel altbier. Warzone tradycyjną metodą ma mocny chmielowy posmak i piękny bursztynowy kolor.

Pierwszy browar w europejskiej stolicy piwa, Monachium, powstał dopiero w 1316 r. Stamtąd pochodzi jedno z najpopularniejszych u naszych sąsiadów piwo pszeniczne —weissbier. Charakteryzuje je lekko gorzkawy smak i jasna barwa (choć znane są też ciemne odmiany). Weissbier nazywany jest często szampanem północy — właśnie ze względu na jasną barwę i wysoką zawartość dwutlenku węgla. Warto skosztować dwóch odmian tego piwa. To z Monachium jest dość mocne, zawiera 4 do 8 proc. alkoholu. To wytwarzane w okolicach Berlina jest słabsze — maksymalnie 3 proc.

Z Bawarii pochodzi także bock — w Polsce znany jako koźlak. Słynie z niego monachijski browar Paulaner. W XVII w. zakonnicy z klasztoru Saint-Paul warzyli koźlaka pod koniec postu — nazwali go Salvator. Do dziś otwarcie pierwszej beczki to wielka uroczystość — z udziałem burmistrza Monachium, prezydenta Bawarii i wielotysięcznego tłumu.

W dbałości o smak i jakość piwa bawarski książę Wilhelm wydał Reinheitsgebot — prawo czystości, które zobowiązywało browarników do stosowania jedynie trzech składników: jęczmienia, chmielu i wody. Ta zasada obowiązuje do dziś. Dzięki temu piwosze mogą być pewni wysokiej jakości trunków, ale nie spróbują owocowych smaków.

Pocieszeniem dla amatorów niekonwencjonalnych kompozycji piwnych jest Belgia. Tam prawo Wilhelma nie dotarło, więc mnisi — mistrzowie w sztuce browarnictwa — używali do warzenia piwa owoców, ziół i przypraw. Do dziś Belgia to kraina niezliczonych lokalnych browarów, które kontynuują klasztorne tradycje piwowarskie. Najpopularniejsze to brukselskie lambre, timmermans — szczególnie cenione przez znawców — czy kilkanaście rodzajów piwa chinay, produkowanego niegdyś przez ojców cystersów. Godne spróbowania są także piwa Święty Sykstus — ciemne, o zróżnicowanej zawartości alkoholu.

Do knedliczków

Na piwnej mapie Europy nie mogłoby oczywiście zabraknąć Czech. Nasi południowi sąsiedzi słyną z najpopularniejszego współcześnie piwa pils. Wyprodukowano je w Pilznie ponad 150 lat temu. Do tego czasu pito głównie piwa ciemne i nieklarowne. Pils jest lekki, jasny i silnie nasycony dwutlenkiem węgla, o wyraźnym posmaku goryczki. Warzenie pilsów opanowali do perfekcji browarnicy z Holandii i Niemiec. Pilsem jest holenderski Heineken — jedno z najbardziej znanych piw na świecie.