Pracuj mniej. Top 5 książek o produktywności

Mirosław KonkelMirosław Konkel
opublikowano: 2025-10-10 16:31

Być zajętym to jedno, a być skutecznym to coś zupełnie innego. Oto książki, które pokazują, jak zwolnić tempo i odzyskać kontrolę nad życiem – z realną korzyścią dla kariery i wyników.

Posłuchaj
Speaker icon
Zostań subskrybentem
i słuchaj tego oraz wielu innych artykułów w pb.pl
Subskrypcja

Nadmiar zadań i stresu, ciągły pośpiech, chroniczne zmęczenie, telefony i inne rozpraszacze, niedobór snu. Przeładowanie obowiązkami i oczekiwaniami innych. Żadna z tych rzeczy nam nie służy. Co gorsza, dają efekt odwrotny do zamierzonego: zamiast podnosić, obniżają produktywność, bo wyeksploatowany człowiek pracuje wolniej i gorzej. Zdekoncentrowany mózg przestaje wytwarzać świeże pomysły. Poznaj lektury dla tych, którzy czują się przytłoczeni – i chcą to zmienić.

Gary Keller i Jay Papasan, „Jedna rzecz”

Czy masz poczucie, że zgubiłeś się w gąszczu mejli, spotkań i drobnych próśb, które godziłeś się spełnić? A gdybyś mógł po prostu skoncentrować się na jednej ważnej sprawie, która pociągnie za sobą całą resztę? Właśnie to proponuje rewolucyjna metoda Gary'ego Kellera i Jaya Papasana, opisana w ich książce „Jedna rzecz”. Ci mistrzowie produktywności pokazują, że prawdziwa sprawczość rodzi się nie z gromadzenia kolejnych obowiązków, lecz z bezkompromisowego ustalania priorytetów.

Zamiast nudnych checklist: zrób to, zrób tamto, poradnik stawia na proste pytania, które zmieniają spojrzenie: jaka jest moja jedna rzecz na dziś i co mogę zrobić, żeby wszystko inne stało się prostsze albo w ogóle zbędne. Autorzy obalają mit wielozadaniowości, ostrzegając, że to tylko iluzja – w rzeczywistości spowalnia cię nawet o 40 proc. Prawdziwa siła tkwi w rezerwowaniu bloków czasu na najważniejsze zadania, kształtowaniu trwałych nawyków i asertywnym nie dla wszystkiego, co odciąga od twoich życiowych celów. Keller i Papasan podsumowują: „Sukces polega na robieniu wszystkiego, co właściwe, a nie na robieniu właściwie wszystkiego”.

Greg McKeown, „Esencjalista”

Jak odróżnić to, co naprawdę istotne, od tego, co jedynie pilne? Jak nauczyć się mówić nie – i nie czuć przy tym wyrzutów sumienia? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w książce „Esencjalista” Grega McKeowna, eksperta w dziedzinie przywództwa. To inspirujący i praktyczny przewodnik, który pokazuje, jak odzyskać kontrolę nad własnym czasem i energią. Na podstawie licznych przykładów z życia i pracy wybitnych liderów autor dowodzi, że mniej może znaczyć lepiej, a prawdziwa efektywność wynika z jasności celu i koncentracji na tym, co najważniejsze. Zamiast działać odruchowo i podejmować się zbyt wielu zadań, McKeown radzi rezygnować ze wszystkiego, czemu nie możemy z pełnym przekonaniem powiedzieć tak.

Esencjalizm to nie kolejna moda, lecz nowy sposób myślenia, który pozwala realizować się w biznesie, pracy i życiu. To także nawyk uważności – umiejętność dostrzegania tego, co próbuje cię wytrącić z rytmu i odwieść od celu. Jak pisze autor: „Rutyna jest jednym z najpotężniejszych narzędzi do pokonywania przeszkód. Bez niej pokusa zajmowania się nieważnymi rzeczami bywa nie do pokonania”.

Ulrich Schnabel, „Sztuka leniuchowania”

Dopóki nie wdrożysz zasady raczej jakość niż ilość, dopóty twoja produktywność będzie niska – potwierdzają to badania naukowe przytaczane w „Sztuce leniuchowania” Ulricha Schnabela. Nie wystarczy jednak pracować mniej i mądrzej – równie ważne jest, by od czasu do czasu nic nie robić, wyłączyć się i naprawdę odpocząć. Umysł i dusza potrzebują ciszy oraz chwil jałowego biegu, bo właśnie wtedy rozwija się wyobraźnia, a do głowy przychodzą najlepsze pomysły – przekonuje niemiecki dziennikarz naukowy. Publikacja demaskuje zgubny wpływ ciągłej aktywności na zdrowie psychiczne, zachęcając do pielęgnowania przyjaźni, medytacji i popołudniowych drzemek.

Każda wolna chwila staje się tu okazją do regeneracji energii – w pracy, relacjach i codziennym życiu. Choć presja społeczna, by robić coraz więcej, jest ogromna, książka pokazuje, jak się spod niej uwolnić. Proponuje proste testy pozwalające ocenić poziom stresu oraz praktyczne wskazówki, jak mówić nie niepotrzebnym obowiązkom i celebrować chwile bezczynności, które naprawdę odnawiają siły. Idealna lektura dla tych, którzy chcą mniej gonić, by więcej tworzyć – i po prostu cieszyć się życiem.

Ali Abdaal, „Paradoks produktywności”

Co poza skupieniem na priorytetach i beztroskim odpoczynkiem może podbić twoją efektywność? Kluczem jest radość z tego, co robisz – podkreśla Ali Abdaal w książce „Paradoks produktywności”, która obala współczesny kult wiecznej harówki. Autor, opierając się na dekadzie badań, dowodzi, że to dobre samopoczucie ciągnie za sobą wyniki, a nie na odwrót. I ma rację – gdy zadania nie budzą w nas satysfakcji czy poczucia sensu lub spełnienia, motywacja topnieje jak śnieg w maju. Prokrastynacja? Rzadko dotyczy rzeczy, które kochamy. Wypalenie? Łapie tych, którzy utracili miłość do swoich zajęć – nawet jeśli ich zarobki sięgają kilku średnich krajowych.

A jeśli szef każe ci tyrać bez litości, a o zmianie firmy na razie nie ma mowy? Nie trać nadziei – szukaj frajdy poza biurem, w tych małych pasjach, które doładują baterie. Weź przykład z samego Abdaala: ten lekarz i przedsiębiorca równoważy karierę wyczynami amatorskiego iluzjonisty, co pokazuje, jak hobby może być antidotum na codzienne zmęczenie.

Beth Stallwood, „WorkJoy”

Prawdopodobnie nie jesteś przyparty do muru i masz możliwość wyboru wśród ofert zatrudnienia. W takiej sytuacji – wybacz szczerość – nie czekaj, aż ktoś stworzy dla ciebie idealne środowisko. Do twoich powinności należy zadbać, aby praca nie była harówką ani maratonem wielozadaniowości, lecz przynosiła ci radość i satysfakcję. Dlaczego? Beth Stallwood w książce „WorkJoy” podaje prosty, ale miażdżący argument: przeciętna osoba spędza w pracy aż 35 proc. całkowitego czasu czuwania, co przekłada się na nieco ponad 13 lat, czyli około 90 tys. godzin. Byłoby smutne spędzić je w poczuciu życiowej klęski. Jeśli też nie możesz doczekać się weekendu – to odnosi się także do ciebie.

Chcesz połączyć produktywność ze szczęściem? Przeformułuj relacje z pracodawcą, szefem i zespołem – podpowiada autorka, która dzieli się strategiami tworzenia silniejszych więzi i poczucia bezpieczeństwa w firmie. Czy naprawdę chcesz, żeby twoja aktywność zawodowa była tylko przetrwaniem? Może być źródłem szczęścia – wystarczy wprowadzić kilka świadomych zmian.