Coraz częściej przedsiębiorstwa pokonują na sali sądowej Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK), który nałożył na nie wysokie kary. Duży sukces na tym polu odniosło ostatnio Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo (PGNiG).
4Kwestia proporcji
Regulator zarzucił PGNiG „nadużywanie pozycji dominującej poprzez odmowę sprzedaży gazu ziemnego na zasadach umowy kompleksowej na rzecz firmy zamierzającej dokonywać dalszej jego odsprzedaży na terenie Mazowieckiej Spółki Gazownictwa [MSG — red.]”. Kara 60 mln zł, która w 2012 r. spadła na gazowego giganta, była jedną z najwyższych nałożonych przez urząd. Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (SOKiK) utrzymał decyzję prezesa UOKiK. PGNiG odwołało się jednak do sądu apelacyjnego, który uznał, że regulator był stanowczo zbyt surowy. Obniżając karę do 5,5 mln zł, stwierdził, że prezes urzędu powinien kierowaćsię zasadą proporcjonalności i jako podstawę do obliczenia kary potraktować wyłącznie przychody PGNiG osiągnięte ze sprzedaży gazu na terenie działania MSG. Wyrok jest prawomocny. Stronom przysługuje kasacja do Sądu Najwyższego.
— Rozstrzygnięcie ma duże znaczenie dla firm osiągających przychody z działalności na wielu rynkach, którym zarzucono zakazane praktyki tylko na jednym z nich. W takich sytuacjach prezes UOKiK często ustalał wysokość kary, nie uwzględniając faktu, że zarzucane naruszenie dotyczy jedynie części działalności przedsiębiorcy — mówi mecenas Małgorzata Modzelewska de Raad, pełnomocnik PGNiG w tej sprawie.
Spadek formy
Nie pierwszy raz sąd ratuje firmę przed wysoką karą nałożoną przez UOKiK (przykłady w ramce). Urząd nie ma litości dla przedsiębiorstw dopuszczających się praktyk monopolistycznych, nadużywających pozycji dominującej czy w inny sposób zaburzających zdrową konkurencję na rynku. Wielokrotnie nakładał na nie kary sięgające nawet kilkudziesięciu milionów złotych, a na kartele — nawet powyżej 100 mln zł. Ostatnio jednak coraz częściej przegrywa batalie przed obliczem Temidy. W 2014 r. UOKiK był górą w 64 proc. sporów sądowych. W latach wcześniejszych odsetek wygranych przez regulatora spraw był znacznie wyższy, sięgał 80 proc.
Firmy górą
Przykłady spraw, w których sąd przyznał rację przedsiębiorstwom ukaranym przez UOKiK
Telekomy
W czerwcu 2015 r. Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (SOKiK) uznał, że nie było zmowy cenowej czterech telekomów na rynku telewizji mobilnej, i uchylił surową karę (114 mln zł), którą prezes UOKiK nałożył na firmy w 2011 r. Kara była wynikiem postępowania rozpoczętego w 2009 r. Urząd podejrzewał, że cztery firmy telekomunikacyjne — Polkomtel, PTC (dziś T-Mobile), Centertel (obecnie Orange) i P4, zawarły niedozwolone porozumienie dotyczące audiowizualnych usług medialnych.
PKP Cargo
W 2013 r. Sąd Najwyższy skierował do ponownego rozpatrzenia sprawę PKP Cargo i nakazał UOKiK zwrot 60 mln zł kary, którą urząd nałożył na firmę w 2009 r. za odmowę świadczenia konkurentom usług kolejowego przewozu towarów na specjalnych zasadach, tj. w drodze zawierania umów przewidujących upusty od taryfy. Decyzje UOKiK podtrzymały SOKiK i sąd apelacyjny. Firma poszła do Sądu Najwyższego. W marcu 2014 r., po ponownym rozpoznaniu sprawy, SOKiK uchylił decyzję prezesa UOKiK.
PZU
W maju 2013 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie uchylił wyrok SOKiK utrzymujący karę wysokości 50 mln zł nałożoną na PZU Życie w 2007 r. przez prezesa UOKiK. Sąd apelacyjny stwierdził nieważność postępowaniai cofnął sprawę do ponownego rozpoznania przez SOKiK. W marcu 2014 r. SOKiK oddalił odwołanie PZU Życie. W lipcu 2014 r. ubezpieczyciel wniósł apelację. Strony czekają na termin rozprawy. Prezes UOKiK twierdził, że PZU Życie nadużywał pozycji dominującej na rynku grupowych ubezpieczeń pracowniczych.
INCO
W styczniu 2015 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie uchylił karę 2 mln zł, którą w 2011 r. prezes UOKiK nałożył na Grupę INCO za brak współpracy firmy z urzędem w czasie kontroli w jej siedzibie. Importerzy zegarków. Na początku lipca 2015 r. SOKiK uwolnił od zarzutu zmowy cenowej dwóch importerów zegarków (PHU Jubiler i Anyro & Co) i uchylił karę 1,1 mln zł.
Źródło: „PB”
Firmy górą
Przykłady spraw, w których sąd przyznał rację przedsiębiorstwom ukaranym przez UOKiK
Telekomy
W czerwcu 2015 r. Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (SOKiK) uznał, że nie było zmowy cenowej czterech telekomów na rynku telewizji mobilnej, i uchylił surową karę (114 mln zł), którą prezes UOKiK nałożył na firmy w 2011 r. Kara była wynikiem postępowania rozpoczętego w 2009 r. Urząd podejrzewał, że cztery firmy telekomunikacyjne — Polkomtel, PTC (dziś T-Mobile), Centertel (obecnie Orange) i P4, zawarły niedozwolone porozumienie dotyczące audiowizualnych usług medialnych.
PKP Cargo
W 2013 r. Sąd Najwyższy skierował do ponownego rozpatrzenia sprawę PKP Cargo i nakazał UOKiK zwrot 60 mln zł kary, którą urząd nałożył na firmę w 2009 r. za odmowę świadczenia konkurentom usług kolejowego przewozu towarów na specjalnych zasadach, tj. w drodze zawierania umów przewidujących upusty od taryfy. Decyzje UOKiK podtrzymały SOKiK i sąd apelacyjny. Firma poszła do Sądu Najwyższego. W marcu 2014 r., po ponownym rozpoznaniu sprawy, SOKiK uchylił decyzję prezesa UOKiK.
PZU
W maju 2013 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie uchylił wyrok SOKiK utrzymujący karę wysokości 50 mln zł nałożoną na PZU Życie w 2007 r. przez prezesa UOKiK. Sąd apelacyjny stwierdził nieważność postępowaniai cofnął sprawę do ponownego rozpoznania przez SOKiK. W marcu 2014 r. SOKiK oddalił odwołanie PZU Życie. W lipcu 2014 r. ubezpieczyciel wniósł apelację. Strony czekają na termin rozprawy. Prezes UOKiK twierdził, że PZU Życie nadużywał pozycji dominującej na rynku grupowych ubezpieczeń pracowniczych.
INCO
W styczniu 2015 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie uchylił karę 2 mln zł, którą w 2011 r. prezes UOKiK nałożył na Grupę INCO za brak współpracy firmy z urzędem w czasie kontroli w jej siedzibie. Importerzy zegarków. Na początku lipca 2015 r. SOKiK uwolnił od zarzutu zmowy cenowej dwóch importerów zegarków (PHU Jubiler i Anyro & Co) i uchylił karę 1,1 mln zł.
Źródło: „PB”