W wyniku ubiegłorocznych 449 postępowań kontrolnych dotyczących handlu w internecie urzędy kontroli skarbowej dokonały ustaleń podatkowych na ponad 30 mln zł. To oznacza wzrost o 26 proc. w stosunku do 2010 r. Podczas takich samych działań wobec 379 podmiotów dokonujących obrotu paliwami płynnymi łączna kwota należności w VAT i akcyzie przekroczyła 732 mln zł — to więcej o połowę w porównaniu z rokiem poprzednim.
Postępowania kontrolne nieujawnionych źródeł przychodów przeprowadzono u 634 osób fizycznych, łączne ustalenia wyniosły 108 mln zł. Kontrole w tych trzech sferach fiskus traktuje jako najistotniejsze przy zwalczaniu szarej strefy — wyjaśnia Grażyna Henclewska, podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki w odpowiedzi na interpelację poselską Johna Abrahama Godsona.
Poseł pytał o działania resortu w celu ograniczania gospodarki cienia, z którą legalnie działające firmyprzegrywają, mają większe koszty i są wypychane z rynku.
Wysoki klin
— Jako przyczyny dużego udziału szarej strefy w polskiej gospodarce organizacje przedsiębiorców najczęściej wymieniają wysokie koszty pozapłacowe. Szczególnie w przypadku niskich zarobków (a takie ma większość pracujących w szarej strefie) wysokość tego klina podatkowego przekracza 60 proc. — pisze poseł.
Wiceminister przyznaje, że pozapłacowe obciążenia pracy są w Polsce duże. Według danych OECD, klin podatkowy, uwzględniając obowiązkowe składki na OFE, jest w Polsce wyższy niż średnia OECD. — Przykładowo, uwzględniając składkę do OFE (wraz z filarem ZUS-owskim), koszty pracy osoby samotnej i bezdzietnej o przeciętnych dochodach sięgają 39,4 proc. wynagrodzenia, przy średniej dla OECD wynoszącej 35,2 proc. — podaje Grażyna Henclewska.
Podsekretarz stanu wylicza, że dla zmniejszenia skali szarej strefy niezbędne jest m.in. zwiększenie opłacalności zatrudnienia, zwiększenie jakości i efektywności administracji, w tym: uproszczenie systemu danin publicznych, zmniejszenie obciążeń administracyjnych biznesu.
Jak wskazuje, do spełnienia tych postulatów mają przyczynić się działania zawarte w projekcie „Strategii innowacyjności i efektywności gospodarki” planowane do 2020 r.
Zmiana akcentów
W długim okresie strategia przewiduje obniżenie pozapłacowych kosztów pracy.
— Odbędzie się to przez położenie nacisku na opodatkowanie konsumpcji i własności zamiast dochodów z pracy i dochodów osób prawnych, ze składkami na ubezpieczenia społeczne włącznie — czytamy w odpowiedzi na interpelację poselską. Strategia zakłada systematyczny przegląd prawa (we współpracy z partnerami społecznymi), a także uproszczenie systemu podatkowego.
— Należy dążyć m.in. do ujednolicenia podstawy opodatkowania, w tym redukcji liczby stawek preferencyjnych i podatkowych — wyjaśnia Henclewska.
Deklaruje też, że Ministerstwo Gospodarki planuje kontynuację dotychczasowych działań deregulacyjnych ułatwiających prowadzenie działalności gospodarczej i upraszczających procedury administracyjne. Prace nad założeniami trzeciej ustawy deregulacyjnej już trwają.