Jak działają te mechanizmy najlepiej wyjaśnić na konkretnych przykładach. Wzbudzanie niepokoju może przybierać np. formę wiadomości z informacją odłączeniu energii elektrycznej za rzekomo niezapłacone rachunki. Obecnie ten trik socjotechniczny wzbudzania niepokoju jest widoczny przede wszystkim w oszustwach telefonicznych. Jednym z częstszych scenariuszy jest telefoniczne podszywanie się pod pracownika banku, w którym klientom banków przedstawiana jest historia o próbie wyłudzenia kredytu na ich dane, o nieautoryzowanej transakcji czy zagrożonych pieniądzach. Celem jest przestraszenie i wyłączenie racjonalnego myślenia tak, aby skłonić ofiarę do słuchania „porad” telefonującego, który pozycjonuje się jako osoba, która chce „pomóc w zapobieżeniu oszustwa”. Podobny trik jest widoczny w podszywaniu się pod funkcjonariusza organów ścigania. W tym scenariuszu oszuści opowiadają mrożące krew żyłach historie, np. informację o wypadku osoby bliskiej, która to opowieść może budzić duży szok i również ma pomóc w dalszej manipulacji ofiarą. Innym częstym trikiem oszustów jest wzbudzanie ciekawości bądź oferowanie korzyści osobie manipulowanej. Ten element działania na podświadomość jest dziś świetnie widoczny w proponowanych fałszywych inwestycjach, w których opisywane są niebotycznie duże zyski bez konieczności ponoszenia ryzyka. To dziś najczęstszy motyw działania przestępców, co pokazuje, że duże pieniądze niezmiennie działają na ludzką wyobraźnię. Kolejną manipulacyjną sztuczką jest wzbudzanie poczucia obowiązku bądź empatii. Oszustom wysyłającym fałszywe wiadomości o konieczności zapłaty nieistniejącego mandatu łatwiej przekonać osoby odpowiedzialne i sumienne, a na fałszywe prośby o pomoc finansową bardziej podatne są osoby empatyczne.
O tym, czy atak oszusta ostatecznie się powiedzie, decyduje wiele czynników, także indywidualnych: aktualna sytuacja życiowa potencjalnej ofiary, cechy charakteru, odporność na presję czasu i stres czy gotowość do bezwarunkowego przyjęcia punktu widzenia autorytetów. Tym samym wszyscy powinniśmy sobie zdać sprawę, że zrozumienie procesów odpowiedzialnych za podejmowanie decyzji czy ocenę zagrożenia – uświadomienie sobie mechanizmów działania na emocje i trików manipulacyjnych jest dziś jednym z kluczowych kroków do wzięcia odpowiedzialności za własne bezpieczeństwo w sieci.
