- Kiedyś to była lokata kapitału! – wspomina dobre czasy Zygmunt Figiel, dyrektor skupu wosku w Spółdzielni Pszczelarskiej Apis. Bo taki wosk nie pokrywa się patyną, nie rdzewieje, może leżeć latami. Dzięki niewielkiemu rynkowi zawsze był na niego zbyt, więc ani pszczoły nie musiały się martwić, ani ludzie.
3Od kilkunastu lat ceny wosku stoją, oscylując w graniach 10-20 zł. Jeśli pszczelarz w ogóle zdecyduje się go sprzedać, najczęściej od razu wymienia na tzw. węzę czyli gotowy „pusty plaster”, który potem pszczoły zapełniają miodem. – Mają wtedy o połowę mniej pracy, mogą od razu skupić się na miodzie – wyjaśnia Zygmunt Figiel.
Przy tak niskich cenach skupu wielu pszczelarzom nie opłaca się go sprzedawać, sami więc zajmują się wytapianiem z wosku świec lub ozdobnych figurek. Dzięki temu, jak zauważa Bożena Stępień, wicedyrektor jedynego w Polsce Technikum Pszczelarskiego, za kilogram wosku dostaną nie 10-lecz ok. 100 zł, zależnie od inwencji twórczej pszczelarza.
Aby jednak wspomóc i tak zmagających się z problemami hodowców pszczół niektóre spółdzielnie podwyższyły w tym roku cenę skupu wosku. W Sądeckim Bartniku wzrosła ona o 100 proc. czyli z 10 do 20 zł/kg, co zaowocowało natychmiast także wzrostem ilości surowca w zasobach firmy do rekordowych 50 ton!
– Czemu na polskich pszczołach ma zarabiać Niemiec? – pyta retorycznie właściciel firmy Janusz Kasztelewicz. Zwraca uwagę, że jeśli w Polsce za wosk pszczelarze dostaną za mało, pójdą sprzedać go właśnie do Niemiec lub Czech, gdzie skupy płacą więcej.
Jak powstaje wosk
Wosk jest substancją produkowaną przez gruczoły znajdujące się w odwłokach pszczół-robotnic, z której którego budują one w ulu plastry na miód. Konstrukcja plastrów jest tak wytrzymała, że ważący zaledwie 14 dkg plaster pszczeli może utrzymać nawet 4 kg miodu! Pszczelarze dla zapewnienia higieny w ulu wymieniają co 2-3 lata stare plastry na nowe, przetapiając je na bryły wosku.
Nie tylko na wróżby
Gdzie prócz pszczelarstwa wykorzystywany jest pszczeli wosk?
- produkcja świec liturgicznych w obrządku rzymsko-katolickim i prawosławnym
- produkcja figurek i świec
- produkcja kosmetyków i środków czystości
- produkcja środków do depilacji
- produkcja kosmetyków samochodowych
- produkcja tzw. wosku ortodontycznego (ochrona przed ostrymi krawędziami)
- produkcja farb olejnych
- pielęgnacja dredów
- renowacja mebli i broni
- konserwacja wyrobów skórzanych, m.in. siodeł jeździeckich, butów, ubrań