Znacząca większość firm zdaje już sobie sprawę z powagi sytuacji związanej z wpływem działalności człowieka na środowisko. Powstaje wiele inicjatyw mających na celu zmniejszenie emisji dwutlenku węgla do atmosfery, zwiększenie bioróżnorodności czy oczyszczanie planety z zanieczyszczeń. Jednym z kluczowych sektorów umożliwiających osiągnięcie tego celu jest branża finansowa, która powoli staje się kołem napędowym zielonej transformacji.
Na tych właśnie zagadnieniach skupili się eksperci zgromadzeni na Polsko-Szwajcarskim Dniu Innowacji, który odbył się już po raz siódmy – tym razem na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Zaproszeni goście przybliżyli kluczowe kwestie związane ze zrównoważonym rozwojem w instytucjach finansowych, m.in. finansowanie zielonych inwestycji czy wdrażanie innowacyjnych technologii. Spotkanie było również okazją do zacieśnienia współpracy pomiędzy Polską a Szwajcarią, która zalicza się do grupy najbardziej konkurencyjnych centrów finansowych na świecie.
– Dzisiejsze spotkanie to świetna okazja do wymiany doświadczeń pomiędzy Szwajcarią a Polską w zakresie nowych technologii cyfrowych. Szwajcaria to jeden z najbardziej innowacyjnych krajów, również w sektorze finansowym. Polskie firmy także mocno stawiają na rozwój fintechów i wyrażają coraz większe zainteresowanie zrównoważonymi finansami – przywitała gości przedstawicielka gospodarza wydarzenia Monika Gorgoń, członek zarządu ds. operacyjnych i regulacyjnych, Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie.
Wydarzenie zostało zorganizowane przez Ambasadę Szwajcarii oraz Polsko-Szwajcarską Izbę Gospodarczą – organizację działającą w Polsce od 1998 r., zrzeszającą ponad 200 członków, w tym większość szwajcarskich firm prowadzących działalność nad Wisłą.
– Polsko-Szwajcarska Izba Gospodarcza łączy dwa światy – szwajcarskiej innowacji, stabilizacji i zrównoważonego rozwoju z polską przedsiębiorczością i wysoką etyką pracy. Dzisiejsze wydarzenie jest dla nas unikalną szansą na wymianę wiedzy i doświadczeń, a także wspólnego poszukiwania ścieżek rozwoju związanych ze zrównoważonym biznesem – podkreślił Michał Stępień, prezes Polsko-Szwajcarskiej Izby Gospodarczej, UBS Country Head Poland.
Zielona transformacja w trudnych czasach
Konferencję otworzył Fabrice Filliez, niedawno mianowany ambasador Szwajcarii w Polsce. Podkreślił on w swoim wystąpieniu, że pomimo trudnej sytuacji na rynku, związanej m.in z pandemią COVID-19 oraz wojną w Ukrainie, nie możemy zapominać o środowisku i celach zrównoważonego rozwoju.
– Spotykamy się w trudnych czasach. Indeks GPW stracił już 1/3 swojej wartości od początku roku, co jest tylko jednym objawem wielu kryzysów, które spotkały nas w ostatnich latach – pandemii, agresji Rosji na Ukrainę, gwałtownego skoku cen surowców energetycznych i wysokiej inflacji. Pomimo tych wyzwań nie możemy stracić szerszej perspektywy i zrezygnować z realizacji długoterminowego celu, jakim jest drastyczne obniżenie emisji gazów cieplarnianych, w celu zatrzymania zmian klimatycznych – zaznaczył Fabrice Filliez.
Polski sektor bankowy coraz bardziej aktywnie działa w obszarze ekologii, co potwierdzają dane z tegorocznego raportu „Zielone finanse po polsku”, przygotowanego przez ekspertów z firmy doradczej PwC.
– Każdy z ankietowanych banków wdrożył już wymogi zrównoważonego rozwoju w przynajmniej jednym ze swoich obszarów działalności, czy to w strategii, ofercie produktowej, czy w procesach wewnętrznych, administracyjnych. Dodatkowo większość (ponad 80 proc.) zamierza rozszerzać ofertę finansowania zrównoważonych inwestycji – podkreśliła Dorota Hutny, menedżer w zespole usług dla sektora finansowego w PwC.
Kluczowe wyzwania
Dużym problemem dla inwestorów dostrzegających potencjał zrównoważonego rozwoju, zastanawiających się nad tym, na które projekty przeznaczać finansowanie, jest fakt, że raportowanie firm dotyczące ESG często nie daje jednoznacznych odpowiedzi i łatwych do oceny danych.
– Bardzo trudno jest obiektywnie porównywać dane ESG. Dlatego uważam, że w tym obszarze branża musi bazować nie tylko na ocenach ilościowych, ale też na kryteriach jakościowych – powiedział dr Jochen Dürr, Chief Risk Officer, SIX.
O roli giełdy w tym obszarze opowiedział dr Tomasz Wiśniewski, koordynator strategii ESG dla rynku kapitałowego, Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie.
– Giełdy powinny tworzyć mosty pomiędzy inwestorami a emitentami. Obecnie wiele firm publikuje niefinansowe raporty w różnych standardach, ale często te dane nie są przydatne dla potencjalnych inwestorów, którzy nie znajdują w nich potrzebnych informacji. Dlatego przygotowaliśmy dedykowany dokument, który powstał we współpracy z inwestorami, podpowiadający, jakie dane są ważne właśnie z perspektywy inwestora – tłumaczył dr Tomasz Wiśniewski.
Eksperci byli zgodni, że ogromną rolę w zielonej rewolucji odgrywa rząd, poprzez stworzenie odpowiednich warunków regulacyjnych dla zrównoważonego rozwoju. Dlaczego tak ważny jest w tym przypadku dialog pomiędzy administracją a przedstawicielami biznesu?
– To nie rząd przyciąga innowacje w kierunku sektora usług finansowych i nie on tworzy nowe pomysły i rozwiązania w sferze zrównoważonego rozwoju. Zadaniem administracji jest stworzenie przewidywalnego i stabilnego środowiska w odniesieniu do infrastruktury i regulacji, które mają zachęcać firmy do innowacji i konkurencji w obszarze ESG. Dlatego tak ważny jest kontakt pomiędzy organami regulacyjnymi i społecznością biznesową – przekonywał Stefan Flückiger, zastępca sekretarza stanu, Szwajcarski Sekretariat Stanu ds. Finansów Międzynarodowych.
Ważną kwestię poruszył mec. Piotr Augustyniak, partner w międzynarodowej kancelarii prawnej PATH Law, który podkreślił, że regulacje powinny raczej zachęcać firmy do inwestycji w ESG. Wskazał na wagę proporcji pomiędzy zyskiem a problematyką ESG, ponieważ decyzje inwestorów najczęściej są dyktowane właśnie perspektywą zwrotu z inwestycji.
– Myślę, że kluczowe jest odpowiednie środowisko regulacyjne i zachęty podatkowe. Inwestorzy patrzą na perspektywę wzrostu wartości inwestycji oraz stopę zwrotu. Jeśli będziemy w stanie pokazać im korelację pomiędzy zrównoważonym rozwojem a zyskiem, będziemy w stanie przekonać ich do większego zainteresowania inwestycjami, które dbają o zrównoważony rozwój – powiedział mec. Piotr Augustyniak.
Zielona przyszłość
Polski sektor finansowy ma potencjał w obszarze wsparcia zrównoważonego rozwoju. Eksperci są przekonani, że mamy aktualnie bardzo zaawansowany technologicznie system bankowy, który może być przyjazny zarówno klientom, jak i środowisku.
– Polski system bankowy jest znany w całej Europie jako bardzo innowacyjny i przyjazny klientom. Byliśmy jednym z pierwszych krajów, w którym powstały banki internetowe. Mieliśmy szczęście w nieszczęściu, ponieważ gdy za granicą rozwijały się rozbudowane systemy będące dziś często obciążeniem, u nas komercyjne banki w zasadzie nie funkcjonowały. Po roku 1989 szybko przeskoczyliśmy kilka etapów, a nasza bankowość zaczęła się w ekspresowym tempie orientować na nowoczesne i przyjazne konsumentom oraz przedsiębiorcom rozwiązania – powiedziała Katarzyna Szwarc, Pełnomocnik Ministra Finansów ds. Rozwoju Rynku Kapitałowego.
Współpraca pomiędzy Polską a Szwajcarią w zakresie rozwoju technologii i wymiany wiedzy może przynieść nam wiele korzyści. Szwajcarski sektor finansowy korzysta z najbardziej innowacyjnych rozwiązań technologicznych i jest ważnym ośrodkiem zielonej transformacji.
– Szwajcaria jest obecnie centrum ekologicznego finansowania i innowacyjności. Dowodem jest choćby fakt, że większość firm rozwijających technologie kryptowalutowe oraz blockchainowe ma swoje siedziby w tzw. Crypto Valley (dolina kryptowalut – red.) niedaleko Zurychu – przekonywał Thibaut Rouquette, Head of Partnerships, F10 Incubator & Accelerator.
Szansę na osiągnięcie celów klimatycznych daje przede wszystkim tworzenie długofalowych strategii ESG – zarówno przez duże korporacje, jak i mniejsze przedsiębiorstwa. Polski biznes może w tym obszarze inspirować się działaniami szwajcarskich firm, które od lat uwzględniają zrównoważony rozwój w swoich strategiach.
– Zarówno Polska, jak i Szwajcaria zmierzają w kierunku innowacji oraz digitalizacji. Wybraliśmy jednak inne drogi do tego celu. Szwajcaria patrzy daleko w przyszłość, zastanawiając się, jak aktualnie podejmowane decyzje wpłyną na sytuację za 20-30 lat. Nawet małe firmy myślą o każdej decyzji z tej perspektywy. Ma na to wpływ m.in. środowisko prawne, które jest dużo bardziej stabilne niż w przypadku Polski i innych krajów UE – podsumował Radomir Mastalerz, CEO WealthArc.