Stowarzyszenie Edukacji Menedżerskiej Forum (SEM) ogłosiło piątą edycję ratingu programów MBA, który prowadzi co dwa lata od 2006 r. Grupuje on programy według kategorii: mistrzowskiej, profesjonalnej plus, profesjonalnej, standardowej, obiecującej i aspirującej. Udział w ratingu SEM jest dobrowolny. W tym roku objął 31 programów MBA. Podstawą oceny były wypełnione przez dyrektorów programów kwestionariusze i załączniki do ankiet (m.in. testy rekrutacyjne, wykaz promotorów i recenzentów prac dyplomowych, życiorysy wykładowców, kwestionariusz oceny zajęć przez słuchaczy, szczegółowy program studiów).
2— Rating ocenia, na ile program MBA spełnia oczekiwania uczestników. Stosuje się cztery podstawowe mierniki jakości określające dojrzałość instytucji prowadzącej program, poziom wymagań wobec kandydatów i proces rekrutacji, poziom, zawartość i jakość programu kształcenia, zakres kontaktów z biznesem i integrację środowiska słuchaczy i absolwentów — informuje prof. Janina Jóźwiak, prezes SEM.
To kryteria stosowane przy akredytacji programów prowadzonej przez EFMD (Equis) i właśnie przez SEM — jedynej w Polsce organizacji akredytującej programy MBA (od 1994 r.).
Klasyczne i „szyte na miarę”
Jak się zmieniły programy MBA od poprzedniego ratingu? — Ten bardzo ważny segment rynku kształcenia menedżerskiego nie stracił atrakcyjności i różnorodności. Pojawia się więcej programów „szytych na miarę”, adresowanych do konkretnych odbiorców, ale bardzo wysoką pozycję utrzymują „klasyczne”, niespecjalistyczne programy, oferujące zaawansowaną wiedzę z zakresu zarządzania biznesem i budujące specjalne kompetencje w tym zakresie — mówi prof. Jóźwiak.
Jej zdaniem, rozwój programów MBA w Polsce postępował zbyt żywiołowo, a najlepszą pozycję osiągnęły te, które zaczynały we współpracy z gwarantującymi wysoką jakość kształcenia instytucjami zagranicznymi. Teraz bardzo ważne dla dobrego programu MBA jest uzyskanie akredytacji liczącej się w Europie i na świecie organizacji, np. EFMD (European Foundation for Management Development) lub AACSB (Association of Advance Collegiate Schools of Business).
— Wyróżniające się programy MBA trafiają w naszym ratingu do klasy mistrzowskiej lub profesjonalnej plus. Skład tych klas jest w kolejnych edycjach dość stabilny, co świadczy o tym, że wytworzyła się już w Polsce może jeszcze nie „bluszczowa”, ale jakaś „ekstraliga” najlepszych programów — twierdzi pani profesor.
Chęć rozwoju
Mimo konkurencji i niżu demograficznego rynek studiów MBA ma się dobrze. Kłopoty z mniejszą liczbą kandydatów wynikały, zdaniem wykładowców, raczej z zahamowania dynamiki gospodarki.
— Dopóki będziemy mieli absolwentów uczelni, którzy chcą aktualizować wiedzę z zarządzania lub ją posiąść, programy MBA będą się cieszyły zainteresowaniem. Nie sądzę też, że należy się obawiać konkurencji zagranicznej.
Po pierwsze, wiele polskich programów może z nimi konkurować jakością, po drugie — dla osób pracujących, a takimi są na ogół słuchacze MBA, problemy logistyczne mogą być poważną barierą dla podejmowania studiów za granicą — twierdzi prof. Janina Jóźwiak.
Dodaje, że MBA ciągle jest znaczącym wyróżnikiem dobrego przygotowania do pracy we wszystkich sektorach gospodarki.
— Oczywiście dla pracodawców mają znaczenie jakość i poziom programu. Dlatego każda inicjatywa wspierania transparentności tej części rynku kształcenia menedżerskiego, a do nich należy rating programów MBA, jest bardzo ważna — podsumowuje prof. Jóźwiak.
Co i jak oceniano:
W tej edycji ratingu oceniano program i jego słuchaczy, proces kształcenia i zarządzanie programem. Przy ocenie programu brano pod uwagę: strukturę jego słuchaczy, rodzaj dyplomu ukończenia programu, posiadane przez program akredytacje, walidacje i certyfikaty, miejsce partnera programu i instytucji prowadzącej program w rankingach, współpracę z innymi instytucjami edukacyjnymi, charakter współpracy z partnerami zagranicznymi, instytucje współpracujące przy organizacji i prowadzeniu programu, cenę programu, liczbę absolwentów, tryb studiów, czas trwania, ciągłość programu. Przy ocenie procesu kształcenia: kryteria rekrutacji, selekcję kandydatów, strukturę językową programu, udział wykładowców zagranicznych, wymogi zaliczenia programu i jego merytoryczną ocenę, infrastrukturę pomocy dydaktycznych, dodatkowe formy realizacji programu i współpracę z absolwentami. Przy ocenie zarządzania programem: charakterystykę organu kolegialnego programu, sposób oceny i nadzoru nad programem, przynależność do stowarzyszeń szkół biznesu, kwalifikacje dyrektora programu, sposób oceny programu przez słuchaczy, system zapewniania jakości kształcenia i monitorowanie karier absolwentów.