„W badanym okresie nastąpił gwałtowny wzrost uszczupleń VAT, przy jednocześnie niskim poziomie kwot odzyskiwanych z tego tytułu przez Skarb Państwa. NIK odnotowuje jednak, że Minister Finansów podejmował liczne działania zmierzające do zminimalizowania skali oszustw podatkowych, doprowadzając m.in. do zmiany ustawy o VAT”, poinformowała NIK w komunikacie.
Dochody z podatku od towarów i usług są głównym źródłem dochodów publicznych. W latach 2011-2013 dochody z VAT stanowiły średnio 42 proc. dochodów budżetu państwa. W tym samym okresie spadły o ponad 6 proc., czyli o 7,4 mld zł. W 2011 r. kwoty uszczupleń w podatku VAT ujawnionych przez służby podległe Ministrowi Finansów wyniosły nieco więcej niż 2,5 mld zł, podczas gdy w 2012 r. kwota ta przekroczyła 4 mld zł, a tylko w I półroczu 2013 r. było to prawie 3,2 mld zł.
Zdaniem NIK, przyczyną tej sytuacji było m.in. nasilające się zjawisko oszustw podatkowych.
Kontrola NIK wykazała między innymi, że odzyskano niewielką część kwot zaniżeń podatku VAT. Urzędy skarbowe często nakładały zobowiązania podatkowe na tzw. „słupy”, czyli podmioty, które w momencie egzekucji nie miały żadnego majątku lub były w stanie likwidacji.
NIK skrytykowała również, że zmniejszyła się liczba kontroli przeprowadzonych przez urzędy skarbowe.