>>>ZOBACZ GALERIĘ PROTESTUJĄCYCH


















Pierwszy w historii Ameryki Północnej strajk robotniczy i polityczny został przeprowadzony przez Polaków. Pierwsza grupa polskich rzemieślników przybyła do Jamestown w Wirginii w 1608 roku na statku Mary and Margaret. Prawdopodobnie ludzie ci byli związani umową, która w zamian za transport do Ameryki zobowiązywała ich do pracy w kolonii przez określoną liczbę lat. Przywódca kolonii zwerbował ich w Polsce w imieniu Kompanii Londyńskiej. Na jego zaproszenie przybyli robotnicy drzewni i hutnicy szkła.
Strajk polegający na odmowie pracy wybuchł 30 lipca 1619 r. Przyczyną była decyzja gubernatora, który w wyborach do nowo utworzonego Zgromadzenia Ogólnego Wirginii prawo głosu przyznał wyłącznie kolonistom pochodzenia angielskiego. Żądania robotników zostały spełnione.
Pierwszy historycznie udokumentowany strajk w Polsce miał miejsce w 1690 roku w kopalni soli w Wieliczce, kiedy zarząd kopalni obniżył taryfę według której górnicy mogli zamieniać swój deputat solny na gotówkę.
"Strajk ten, bodajże najstarszy ze strajków w Polsce, wybuchł na podłożu gospodarczym. Górnicy wieliccy oprócz wynagrodzenia pieniężnego pobierali za swą pracę jako zapłatę pewną ilość soli (podobnie jak dzisiaj górnicy w kopalniach węgla otrzymują węgiel). Kto nie chciał brać deputatu solnego, mógł otrzymać równowartość w gotówce, według specjalnej taryfy. Większość górników rezygnowała z deputatu, woląc gotówkę. W roku 1690 zarząd kopalni z niewiadomych przyczyn obniżył taryfę, według której następowała, zmiana deputatu solnego na pieniądze, względnie, jak twierdzą inne źródła, zmniejszył sam deputat. Wywołało to niezadowolenie wśród rzesz górniczych, które po nieudanych pertraktacjach wyładowało się ostatecznie w postaci strajku. Nie przystąpili jednak do niego wszyscy. I wówczas znalazło się dwóch „łamistrajków”. Okrutnie zemścili się na nich strajkujący. Tłum napadł ich i zamordował."
Powyższy cytat pochodzi z pisma „Oświata – organ polskiego stowarzyszenia robotniczego oświatowo-gimnastycznego »Siła« w Czechosłowacji” nr 9/1937, Karwina, wrzesień 1937.
