Co sprawia, że kadra zarządzająca często zamiast poradników wybiera publikacje popularnonaukowe z dziedziny zarządzania?
Bardzo cenię kategorię książek popularnonaukowych, bo opierają się na badaniach naukowych, które są starannie udokumentowane poprzez wskazanie źródeł. Badania, na których bazują, są często niezwykle szczegółowe i wieloletnie, a jednocześnie prezentowane w przystępny sposób. Świat jest skomplikowany i brak solidnych podstaw do formułowania wniosków może prowadzić do poważnych błędów poznawczych.
Jak odróżnić rzetelną literaturę od książek bazujących na modnych, lecz niepotwierdzonych teoriach?
Badania naukowe oraz solidne podstawy wnioskowania pozwalają odróżnić rzetelną
literaturę od niepotwierdzonych teorii. Należy zwrócić uwagę na źródła i przypisy, które powinny być liczne i pochodzić z uznanych publikacji naukowych. Autorzy powinni mieć odpowiednie kwalifikacje oraz dorobek naukowy, co można zweryfikować, analizując ich wcześniejsze prace i afiliacje. Prace naukowe powinny zawierać dokładny opis metodologii użytej w badaniach, co zapewnia przejrzystość i możliwość weryfikacji wyników. Ważne jest również sprawdzenie kwalifikacji autora, jego doświadczenia w danej dziedzinie oraz dotychczasowych osiągnięć, aby ocenić wiarygodność i rzetelność wiedzy.
Literatura popularnonaukowa klasy biznes czerpie z takich dziedzin jak psychologia, socjologia i antropologia kultury. Czy menedżerowie mają kompetencje, by zawarte w nich treści adaptować do swojej specyficznej sytuacji?
Adaptacja treści z literatury popularnonaukowej dotyczącej psychologii, socjologii i
antropologii kultury do specyficznej sytuacji w świecie biznesu w dużej mierze zależy od świadomości menedżerów, ich otwartości na różne dziedziny naukowe oraz chęci ciągłego uczenia się. W myśl zasady „nie wiem, czego nie wiem” każda nowa, solidna pozycja może wspierać wachlarz narzędzi menedżerskich. Otwartość na nowe idee i podejścia, a także chęć rozwijania swoich kompetencji poprzez edukację i praktykę są kluczowe. Bez odpowiedniej świadomości i zaangażowania w rozwój, adaptacja takich treści może być trudna, jednak dla tych, którzy są otwarci na naukę i eksplorację nowych dziedzin, staje się to cennym narzędziem w zarządzaniu.
Jaką rolę w kształceniu liderów pełnią wysokiej jakości książki biznesowe? Czy do pewnego stopnia mogą zastąpić formalne wykształcenie menedżerskie, np. studia MBA?
Wysokiej jakości książki biznesowe pełnią ważną rolę w kształceniu liderów, dostarczając cennej wiedzy i inspiracji z różnych dziedzin. Jednak zarządzanie to dziedzina, która łączy w sobie elementy rzemiosła, sztuki oraz twardych umiejętności, szczególnie istotnych w dzisiejszych dynamicznych czasach. Różne źródła wiedzy muszą się uzupełniać – książki mogą wspierać rozwój liderów i poszerzać ich perspektywy, ale formalne wykształcenie menedżerskie, takie jak studia MBA, oferuje ustrukturyzowaną wiedzę, praktyczne doświadczenia oraz networking, które są trudne do zastąpienia w pełni przez literaturę.
Czy kiedykolwiek doczekamy się na polskim rynku autorów tej klasy co Daniel Goleman, Robert Cialdini lub Adam Grant?
Wiedza jest dostępna na całym świecie, a na zglobalizowanym rynku mamy szybki dostęp do pozycji powstających w innych krajach. W Polsce również są autorzy specjalizujący się w psychologii biznesu, tacy jak Jacek Santorski, oraz socjolodzy, jak Janusz Czapliński. Oprócz książek dostępne są także zagraniczne podcasty, które stanowią cenne źródło wiedzy.
Czy ma pani swoje ulubione książki biznesowe, które rzeczywiście zmieniły pani sposób myślenia nie tylko o zarządzaniu, lecz także o codziennych, praktycznych sprawach? Jakie konkretne koncepcje miały największy wpływ na życie?
Moją ulubioną pozycją, do której często wracam, jest książka Daniela Kahnemana „Pułapki myślenia – o myśleniu wolnym i szybkim”. Jest to pozycja uniwersalna, absolutnie dla każdego. Przydaje się zarówno w życiu zawodowym, jak i prywatnym. To właśnie umiejętność łączenia wiedzy z dziedziny ekonomii i psychologii dała Kahnemanowi zasłużonego Nobla. Nie zdajemy sobie sprawy, jak często dajemy się zwieść własnemu umysłowi i popadamy w tytułowe pułapki myślenia. Książka pokazuje, jak pracuje umysł ludzki i jakie podświadome oszustwa nam serwuje. Kahneman przywołuje wiele koncepcji, które mogą okazać się kluczowe w analizie sytuacji. Jedną z moich ulubionych pułapek, którą dostrzegam u wielu menedżerów, jest tzw. błąd dostępności (availability heuristic). Jest to rodzaj błędu poznawczego, polega na ocenie prawdopodobieństwa lub częstości występowania zdarzeń na podstawie łatwości, z jaką można przywołać ich przykłady z pamięci. Zdarzenia bardziej medialne, emocjonalnie naładowane, niedawno doświadczone lub często omawiane są postrzegane jako bardziej prawdopodobne. Na przykład intensywne relacjonowanie katastrof lotniczych w mediach powoduje, że wydają się one częstsze niż są w rzeczywistości. Analizując prawdopodobieństwo wypadków transportowych, wiemy, że samoloty są najbezpieczniejszym środkiem transportu. Błąd dostępności prowadzi do zniekształcenia percepcji rzeczywistości, wpływa na decyzje i oceny oraz sprawia, że przeszacowujemy ryzyko nagłaśnianych wydarzeń, ignorując te mniej widoczne. Aby go uniknąć, warto korzystać z rzeczywistych danych i statystyk, analizować źródła informacji krytycznie i być świadomym jego istnienia.
Pojawił się pomysł, by w kolejnej edycji konkursu Biznesowa Książka Roku przybyła jeszcze jedna kategoria – literatura piękna, a konkretnie powieści. Co pani na to?
Konkursów, w których oceniane są powieści, jest zdecydowanie więcej, dlatego poprzestałabym na dotychczasowych kategoriach. Choć literatura piękna również może mieć niebagatelne znaczenie w życiu biznesowym – tak jak muzyka, malarstwo, rzeźba, opera, ale też przyroda czy polityka. Innymi słowy, wszystko, co nas otacza, może w mniejszym lub większym stopniu wpływać na biznes, bo świat jest skomplikowany i połączony wieloma wątkami. To duże wyzwanie dla menedżerów, aby rzeczywiście umieć skupić się na tym co ważne. „Puls Biznesu” może zatem pomagać w doborze pozycji szczególnie istotnych z punktu widzenia zarządzania w biznesie, nie przekreślając równocześnie ważkości innych tematów.