Ulgi i dotacje na projekty energooszczędne

Dorota ZawiślińskaDorota Zawiślińska
opublikowano: 2025-04-06 20:00

Przedsiębiorcy chcący wdrażać nowatorskie rozwiązania, które obniżą ich rachunki za energię, mogą korzystać z finansowego wsparcia na ten cel.

Przeczytaj artykuł i dowiedz się:

  • skąd wziąć pieniądze na ekoprojekty ograniczające zużycie energii w firmach
  • jak często przedsiębiorcy sięgają po zachęty podatkowe
  • jakie są dostępne programy dotacyjne dla firm
Posłuchaj
Speaker icon
Zostań subskrybentem
i słuchaj tego oraz wielu innych artykułów w pb.pl
Subskrypcja

Eksperci Ayming Polska podkreślają, że rosnące ceny energii są sporym wyzwaniem dla MŚP. Mogłoby się wydawać, że najłatwiejszym rozwiązaniem dla przedsiębiorców byłoby przeniesienie dodatkowych kosztów na klientów. Nic bardziej mylnego. Taka strategia, zdaniem specjalistów, jest ryzykowna, bo może prowadzić do utraty konkurencyjności i osłabienia pozycji rynkowej firm. Zachęcają oni przedsiębiorców do podejmowania innych, długoterminowych rozwiązań - inwestycji w efektywność energetyczną firm.

Również z najnowszego badania Konfederacji Lewiatan wynika, że aż 37 proc. przedsiębiorców uważa rosnące ceny energii za kluczowe zagrożenie dla ich działalności gospodarczej. Jak podkreślają autorzy badania, to dodatkowe obciążenie finansowe negatywnie wpływa na rentowność firm i ich zdolność do konkurowania na rynku.

– Klienci poszukujący tańszych produktów i usług mogą zwrócić się ku dostawcom, którzy wdrożyli bardziej efektywne sposoby redukcji kosztów energii. Ponadto nagły wzrost cen wyrobów danej firmy może negatywnie wpłynąć na jej wizerunek. Istnieje obawa, że klienci zaczną zarzucać jej właścicielowi, że wykorzystuje trudną sytuację rynkową – mówi Piotr Frankowski, dyrektor zarządzający w Ayming Polska.

Jego zdaniem przedsiębiorcy, którzy będą modernizować procesy produkcyjne, wdrażać technologie energooszczędne i prowadzić inwestycje w odnawialne źródła energii, nie tylko zmniejszą dzięki temu bieżące koszty operacyjne firm, lecz również zapewnią im większą stabilność finansową w dłuższej perspektywie.

Ulga B+R

Realizację inwestycji w efektywność energetyczną przedsiębiorstw mogą ułatwić m.in. ulgi badawczo-rozwojowe.

– Przedsiębiorcy, którzy chcą poprawiać efektywność energetyczną firm, zwykle udoskonalają procesy technologiczne, optymalizują zużycie energii i wdrażają nowatorskie rozwiązania. Tego typu inicjatywy spełniają kryteria działalności badawczo-rozwojowej. To oznacza, że mogą kwalifikować się do ulgi B+R – zaznacza Piotr Frankowski.

Niestety, jak dodaje, przedsiębiorcy znad Wisły sięgają po tę zachętę rzadziej niż ich zagraniczni konkurenci. Z badania Ayming Polska wynika, że tylko 24 proc. polskich firm realizujących ekoprojekty korzysta z ulgi B+R. To o 10 pkt proc. gorszy wynik od średniej europejskiej.

– W efekcie inwestycje wielu polskich firm bazują głównie na finansowaniu kapitałowym i ich własnych zasobach. Szkoda, że przedsiębiorcy nie korzystają z zachęt podatkowych. Ułatwiają one transformację energetyczną firm i pomagają zbudować bardziej stabilny i odporny na czynniki zewnętrzne model biznesowy – wskazuje Przemysław Smoczyński, menedżer ds. innowacyjnych ulg w Ayming Polska.

Co da się odliczyć

Eksperci wyliczają rozwiązania, które obniżają rachunki za energię i kwalifikują się do ulgi B+R. Wśród nich są prace nad nowymi technologiami (np. innowacyjnymi układami sterowania) lub nad ulepszeniem istniejących procesów firmowych, w tym m.in. nad zoptymalizowaniem parametrów maszyn. W grę wchodzi również testowanie nowych surowców lub komponentów o lepszej przewodności cieplnej, wytrzymałości i innych właściwościach pozwalających na efektywniejsze wykorzystanie energii. Ulga B+R obejmuje również działania polegające na analizie i testach przedsięwzięć dotyczących automatyzacji procesów. Przedsiębiorcy, którzy prowadzą badania nad optymalizacją składu chemicznego lub struktury materiałów, również mogą liczyć na zachętę podatkową. Jej beneficjentami są też firmy wdrażające nowe metody wykorzystania odpadów produkcyjnych, które mają prowadzić do ograniczenia zużycia energii związanej z ich przetwarzaniem.

Warto zaznaczyć, że ulga B+R umożliwia odliczenie do 200 proc. kosztów kwalifikowanych od podstawy opodatkowania. Przedsiębiorcy mogą skorzystać z niej, rozliczając nie tylko bieżący rok podatkowy, lecz również dokonać korekty rozliczeń do pięciu lat wstecz, jeśli w przeszłości prowadzili prace badawczo-rozwojowe dotyczące poprawy efektywności energetycznej firm.

Programy dotacyjne

Alternatywną formą wsparcia finansowego dla przedsiębiorstw są programy dotacyjne. Z ich pomocą przedstawiciele biznesu sfinansują część wydatków dotyczących modernizacji firmowych procesów, wdrażania inteligentnych systemów zarządzania energią i inwestycji w odnawialne źródła energii.

– Dostępne programy dotacyjne są realnym wsparciem dla przedsiębiorców chcących obniżyć ponoszone koszty energii i zwiększyć efektywność operacyjną firm. Najłatwiejsze do uzyskania są granty inwestycyjne rozdzielane przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Bank Gospodarstwa Krajowego, a także w ramach Polskiej Strefy Inwestycji. Umożliwiają one sfinansowanie zakupu maszyn, modernizacji linii produkcyjnych oraz wdrożenia energooszczędnych technologii bez konieczności prowadzenia działalności badawczo-rozwojowej. To kluczowa zaleta dla przedsiębiorców, którzy chcą szybko zmniejszyć zużycie energii w firmach – podkreśla Maria Leszczyńska, menedżer ds. dotacji i stref inwestycyjnych w Ayming Polska.

Co ważne, dotacje można łączyć z ulgą B+R. Dzięki temu, jak dodaje ekspertka, przedstawiciele biznesu mogą dostosowywać te źródła finansowania do swoich potrzeb i strategii rozwoju firm.

Warto zaznaczyć, że 8 kwietnia o godz. 10.00, odbędzie się bezpłatne webinarium Ayming Polska pod hasłem „Przegląd narzędzi finansowania poprawy efektywności energetycznej”. Eksperci opowiedzą szczegółowo, jak ubiegać się o finansowe wsparcie na energooszczędne inwestycje.

Gdzie szukać dotacji na ekoprojekty

- Kredyt ekologiczny, czyli działanie 3.1 programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (wymiana maszyn i urządzeń na energooszczędne, termomodernizacja budynków, zakup i instalacja paneli fotowoltaicznych, turbin wiatrowych, pomp ciepła, kolektorów słonecznych, magazynów energii i systemów zarządzania energią, inwestycje w technologie odzysku ciepła odpadowego w procesach przemysłowych)

- Ścieżka SMART, czyli działanie 1.1 programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (projekty dotyczące zwiększania efektywności energetycznej firm, zmniejszania zanieczyszczeń, prace B+R prowadzące do powstania innowacji produktowej lub procesowej o niższym zużyciu energii)

- programy Narodowego Funduszu Środowiska i Gospodarki Wodnej (wdrażanie technologii ograniczających emisje i poprawiających efektywność energetyczną firm, budowa instalacji fotowoltaicznych, wiatrowych i systemów magazynowania energii, niskoemisyjne technologie produkcyjne, zmniejszające zużycie energii i surowców, wdrażanie inteligentnych systemów zarządzania energią w zakładach produkcyjnych)