Umowy, ogłoszone w czwartek na uroczystości w Białym Domu z udziałem rezydenta Donalda Trumpa, sprawią, że jedne z najpopularniejszych leków na świecie staną się dostępne dla większej liczby osób w ramach Medicare – państwowego programu opieki zdrowotnej dla starszych Amerykanów.
Szczegóły porozumienia i zapowiedzi Trumpa
Jak poinformował wysoki urzędnik administracji, leki obu firm otrzymają trzyletni okres karencji od zapowiadanych przez Trumpa ceł na import farmaceutyków. Warunki te są podobne do tych, które wynegocjowali ich konkurenci w poprzednich umowach cenowych.
„To triumf dla amerykańskich pacjentów, który ocali życie i poprawi zdrowie milionów Amerykanów” – powiedział Trump reporterom w Gabinecie Owalnym.
Ogłoszenie to następuje zaledwie kilka dni po zdecydowanej porażce kandydatów Republikanów w serii wyborów uzupełniających, w których koszty życia były kluczowym tematem. Wydarzenie w czwartek dało Trumpowi platformę do zademonstrowania, że skupia się na obniżaniu cen dla amerykańskich konsumentów, podczas gdy sondaże krytycznie oceniają jego politykę gospodarczą.
Zmiany w dostępie i cenach leków
Historycznie, program Medicare miał zakaz pokrywania kosztów leków przeznaczonych wyłącznie na odchudzanie, choć były one dostępne dla osób z otyłością i towarzyszącymi schorzeniami, takimi jak choroby serca czy cukrzyca. Od przyszłego roku szersza grupa, w tym osoby z nadwagą i stanem przedcukrzycowym, będzie mogła kupić Zepbound (Lilly) i Wegovy (Novo) za 245 USD miesięcznie. Dopłata dla pacjentów Medicare wyniesie 50 USD miesięcznie.
Lilly zaoferuje swój zastrzyk za cenę o 50 USD miesięcznie niższą niż obecna poprzez swoją platformę bezpośredniej sprzedaży konsumenckiej LillyDirect. Novo sprzedaje Wegovy za 499 USD miesięcznie za pośrednictwem swojej platformy, NovoCare.
Obecnie ceny katalogowe tych leków w USA przekraczają 1000 USD miesięcznie.
Rywalizacja i ambitne plany koncerów farmeceutycznych
Obecnie w USA z leków typu GLP-1 korzysta około 8 do 9 mln osób. Dodanie pokrycia przez Medicare może objąć aż 40 mln nowych uprawnionych pacjentów i zachęcić więcej komercyjnych ubezpieczalni do włączenia ich do swojej oferty.
W ramach umowy, Lilly uzyska przyspieszoną procedurę przeglądu swojej nadchodzącej pigułki odchudzającej, a Novo — szybszy przegląd zastrzyku o wyższej dawce.
David Ricks, szef Eli Lilly poinformował, że voucher otrzymany przez Lilly skróci czas zatwierdzania ich pigułki, zwanej orforglipron, do kilku tygodni, podczas gdy standardowy proces może trwać rok. Lek może zostać zatwierdzony do marca, a jego najniższa dawka będzie kosztować 149 USD miesięcznie.
Porozumienie to wpisuje się w podobne działania Pfizera, AstraZeneca i niemieckiego Mercka mające na celu uniknięcie bardziej drakońskich regulacji i odparcie ostrej krytyki ze strony Trumpa i Sekretarza HHS, Roberta F. Kennedy'ego, Jr.
Negocjacje z Trumpem i Inwestycje
Latem Trump wysłał listy do 17 firm farmaceutycznych, w tym Lilly i Novo, z listą żądań. Nalegał, aby obniżyły ceny dla Medicaid – programu ubezpieczenia zdrowotnego dla osób o niskich dochodach i niepełnosprawnych – a także sprzedawały pacjentom leki z rabatem oraz oferowały nowe leki w USA po tej samej cenie, co w innych krajach rozwiniętych.
Ricks był jednym z najbardziej widocznych dyrektorów farmaceutycznych w kontaktach z Trumpem. Prezydent chwalił obu prezesów podczas wydarzenia w Gabinecie Owalnym: „Doustdar [szef Novo - red.) to wielka gwiazda, to mogę wam powiedzieć. Dave Ricks to jedna z najgorętszych osób na świecie”.
Lilly była jedną z pierwszych firm, która w lutym ogłosiła dużą inwestycję w produkcję w USA. Novo zobowiązało się do miliardowych inwestycji w Stanach Zjednoczonych, w tym do rozbudowy fabryki w Karolinie Północnej za 4,1 mld USD.
Novo traci w ultra-konkurencyjnym rynku amerykańskim na rzecz Lilly. Wcześniej duński producent ogłosił już, że osiągnął porozumienie z USA w sprawie obniżki cen leków Ozempic, Wegovy i starszego leku na cukrzycę Rybelsus dla niektórych pacjentów Medicare w 2027 roku.