Transformacja, której nie da się uniknąć
Transformacja energetyczna i cyfrowa to dziś nie tylko modne hasła, ale realne wyzwania, z którymi mierzą się przedsiębiorstwa w całej Europie. Rosnące ceny energii będące znacznym kosztem, wymogi regulacyjne związane z ochroną środowiska oraz konieczność zwiększania efektywności procesów sprawiają, że inwestycje w nowoczesne i ekologiczne technologie stają się kluczowym elementem strategii rozwoju firm. Z pomocą przychodzą unijne instrumenty wsparcia oferowane przez Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK). Dzięki nim przedsiębiorcy z sektora MŚP oraz small mid-caps i mid-caps mogą nie tylko łatwiej sfinansować kosztowne inwestycje, ale też znacząco obniżyć ryzyko związane z ich realizacją. Pokazujemy, na czym polegają, jakie warunki trzeba spełnić, aby z nich skorzystać i w jaki sposób mogą przyczynić się do zrównoważonego rozwoju firm.
Kredyt ekologiczny z premią – szansa na niższy koszt inwestycji
Wielu przedsiębiorców obawia się, że modernizacja infrastruktury będzie zbyt kosztowna i zacznie zwracać się dopiero po wielu latach. Z pomocą przychodzi Kredyt ekologiczny z premią ekologiczną. To rozwiązanie szczególnie atrakcyjne, bo nie tylko ułatwia sfinansowanie inwestycji, ale też gwarantuje realne obniżenie jej kosztu. Mechanizm jest prosty: firma zaciąga kredyt w banku komercyjnym współpracującym z BGK, a po zakończeniu inwestycji i wykazaniu efektów ekologicznych otrzymuje tzw. premię. Premia to nic innego jak częściowa spłata kapitału kredytu przez BGK. W praktyce oznacza to, że przedsiębiorca nie musi spłacać całej pożyczonej kwoty – część przejmuje na siebie państwo.
Środki z kredytu można przeznaczyć m.in. na:
- termomodernizację budynków firmowych,
- wymianę przestarzałych maszyn na nowoczesne i energooszczędne,
- inwestycje w odnawialne źródła energii,
- wdrożenie nowych procesów, które ograniczają zużycie energii,
- patenty, licencje i know-how,
- studia, ekspertyzy, koncepcje i projekty techniczne wykonane przez doradców zewnętrznych.
Co ważne, warunkiem uzyskania premii jest wykazanie oszczędności energii pierwotnej na poziomie minimum 30% w stosunku do stanu sprzed inwestycji. To wymaga przeprowadzenia profesjonalnego audytu energetycznego, ale daje też przedsiębiorcy cenną wiedzę o faktycznych możliwościach modernizacji. Koszty „niewidoczne” (np. dokumentacja, obsługa projektu) powinny być uwzględnione w planie finansowania. Należy uważać na wszelkie przekroczenia terminów lub nieosiągnięcie zakładanych oszczędności energetycznych, ponieważ może to prowadzić do utraty szansy na premię.
Obecny nabór wniosków rozpoczął się 24 października i potrwa do 8 stycznia 2026 r. Oznacza to, że firmy mają jeszcze czas na przygotowanie się – zebranie dokumentacji, wykonanie audytu czy sprawdzenie zdolności kredytowej. Dokumentacja i szczegóły dostępne są na stronie BGK poświęconej Kredytowi ekologicznemu.
Gwarancja Ekomax – bezpieczniejsze finansowanie inwestycji
Nie zawsze problemem jest uzyskanie kredytu. Często przedsiębiorcy zderzają się z inną barierą: brakiem zabezpieczeń, które bank uzna za wystarczające, aby udzielić kredytu. W takich sytuacjach pomocna okazuje się Gwarancja Ekomax. Jest to narzędzie, które pozwala poręczyć spłatę kredytu inwestycyjnego w wysokości do 80% wartości jego kapitału. Dzięki temu bank kredytujący (bank komercyjny lub spółdzielczy) chętniej udziela finansowania, a firma nie musi angażować dodatkowych zabezpieczeń majątkowych.
Bank Gospodarstwa Krajowego udziela gwarancji dzięki środkom z Funduszu Gwarancyjnego, a ich celem jest poprawa efektywności energetycznej przedsiębiorstw z sektorów MŚP, small mid-caps i mid-caps oraz zwiększenie skali transformacji energetycznej. Dlatego też Gwarancja Ekomax przeznaczona jest głównie dla projektów związanych z poprawą efektywności energetycznej.
Gwarancja Ekomax może zabezpieczyć kredyt przeznaczony na sfinansowanie inwestycji związanych
z wdrażaniem rozwiązań efektywnych energetycznie w ramach dwóch typów projektów:
- obligatoryjny komponent projektu – termomodernizacja posiadanych budynków (produkcyjnych, usługowych, biurowych, handlowych), potwierdzona audytem energetycznym;
- dodatkowy komponent projektu – projekt możliwy do realizacji samodzielnie, tj. bez powiązania z termomodernizacją, którego zakres wynikający z dokumentu audytu energetycznego wskazuje, że przyczyni się do wprowadzenia oszczędności zużycia energii pierwotnej na poziomie minimum 30%.
Inwestycje powinny być związane z termomodernizacją budynków, a dodatkowym elementem może być zakup urządzeń i linii produkcyjnych o mniejszym zużyciu energii, instalacja źródeł OZE lub modernizacja systemów ciepłowniczych. Co istotne – gwarancja jest całkowicie bezpłatna, a okres jej obowiązywania może wynosić nawet 20 lat. Wnioski o udzielenie gwarancji można składać w trybie ciągłym w banku kredytującym.
Podobnie jak w przypadku Kredytu ekologicznego, należy wykonać audyt energetyczny, który potwierdzi oszczędności zużycia energii pierwotnej na poziomie minimum 30%. Kluczowe jest zatem, aby projekt spełniał wymogi techniczne i oszczędnościowe. Należy także pamiętać, że gwarancja nie oznacza, że nie trzeba oddawać pieniędzy – jeśli kredyt nie zostanie spłacony, BGK pokrywa go wobec banku kredytującego, a potem żąda zwrotu od kredytobiorcy. Więcej informacji o tym rodzaju wsparcia można znaleźć na dedykowanej Gwarancji Ekomax stronie internetowej.
Gwarancja Biznesmax Plus – wsparcie dla ekoinnowacji i cyfryzacji
Gwarancja Biznesmax Plus to instrument stworzony dla firm, które planują inwestycje innowacyjne. Daje możliwość skorzystania z dwóch ścieżek. W pierwszej, przedmiotowej, kredyt udzielany jest na jedną z trzech rodzajów inwestycji – innowacyjne, ekoinnowacyjne lub służące transformacji cyfrowej przedsiębiorstwa. Możliwości są tu naprawdę szerokie: od automatyzacji procesów i wdrożenia systemów IT, przez inwestycje w gospodarkę o obiegu zamkniętym, po cyfrową modernizację produkcji. W drugiej, podmiotowej, bank udziela kredytu obrotowego, a przedsiębiorstwo musi spełnić jedno z siedmiu kryteriów, które udowadniają prowadzenie przez nie działalności innowacyjnej.
Co Gwarancja Biznesmax Plus daje przedsiębiorcy? Zabezpieczenie kredytu do 80% jego wartości, dopłatę do kapitału kredytu (10% dla innowacyjnych inwestycji ekologicznych i aż 20% dla projektów cyfrowych) oraz dopłatę do oprocentowania kredytu obrotowego przez maksymalnie 24 miesiące. Dzięki temu firmy zyskują nie tylko łatwiejszy dostęp do finansowania, ale też realne obniżenie kosztów zadłużenia.
Przy planowaniu projektu korzystającego z gwarancji BGK lub dopłat kluczowe jest wiarygodne udokumentowanie jego charakteru – musi on być opisany jako innowacyjny lub transformacyjny w rozumieniu kryteriów BGK i przepisów unijnych. Oznacza to nie tylko hasła w biznesplanie, lecz konkretne dowody: opis nowych rozwiązań technologicznych lub procesowych, audyt energetyczny, prognozy oszczędności i mierzalne wskaźniki efektów, które będzie można później zweryfikować. Jednocześnie trzeba ściśle współpracować z bankiem kredytującym – w praktyce wniosek o gwarancję składa się zwykle równolegle z wnioskiem kredytowym, dlatego już od początku warto uzgodnić z opiekunem bankowym wymagania dokumentacyjne i harmonogram, aby obie ścieżki (kredytowa i gwarancyjna) przebiegały w tym samym czasie. Podobnie jak w przypadku Gwarancji Ekomax, wnioski należy składać w banku kredytującym. Szczegóły oraz lista banków kredytujących umieszczona jest na stronie Gwarancji Biznesmax Plus.
Jak przygotować się do aplikowania?
Skorzystanie z ww. instrumentów wymaga przygotowania, ale ten wysiłek się opłaca. Wykonaj te działania, krok po kroku, by zwiększyć swoją szansę na uzyskanie wsparcia:
- zrób audyt energetyczny; to nie tylko wymóg formalny, ale źródło wiedzy dla Ciebie o możliwych do uzyskania oszczędnościach po zainwestowaniu odpowiednich nakładów
- sprawdź banki współpracujące z BGK – to one udzielają kredytów i przyjmują wnioski o gwarancje; na liście może być bank, w którym masz już swój firmowy rachunek
- uwzględnij koszty doradztwa i dokumentacji – nie zawsze są niskie, ale mogą kwalifikować się do wsparcia
- planuj realistycznie – niedotrzymanie terminów czy nieosiągnięcie zakładanych efektów może grozić utratą premii lub dopłaty
- monitoruj efekty inwestycji – oszczędności energii czy wdrożone innowacje muszą być udokumentowane.
Transformacja ekologiczna i cyfrowa to proces, którego nie da się uniknąć. Warto jednak spojrzeć na nią nie jak na koszt, ale jak na inwestycję w przyszłość firmy, jej konkurencyjność i bezpieczeństwo. Kredyt ekologiczny, Gwarancja Ekomax i Biznesmax Plus to trzy konkretne narzędzia, które sprawiają, że ta inwestycja staje się bardziej dostępna, tańsza i mniej ryzykowna.
Jeśli Twoja firma stoi przed decyzją o modernizacji czy wdrożeniu nowych technologii, teraz jest najlepszy moment, aby sięgnąć po wsparcie. Każdy miesiąc zwlekania oznacza wyższe rachunki, rosnące koszty i zwiększający się dystans w stosunku do nowocześniejszej konkurencji.
