Raport firmy Grant Thornton "Zagraniczna ekspansja polskich firm. Dokonania, ambicje, perspektywy”, wykazuje zarówno pozytywne strony polskiej transformacji ustrojowej i jej osiągnięcia po 25 latach, jak i istotne zaniedbania oraz zapóźnienia rozwojowe, które Polska będzie musiała nadrobić.
Według analityków przygotowujący raport, mimo gwałtownego rozwoju polskiego eksportu przez 25 lat, realnie o 2069 proc. wartościowo (po uwzględnieniu inflacji, licząc w USD), nadal trudno stwierdzić, że Polska należy do I ligi eksporterów, specjalizujących się w wysokoprzetworzonych dobrach finalnych od razu gotowych do użytku przez odbiorcę.
Polska co prawda awansowała z „dostawcy surowców” na „dostawcę komponentów” w ciągu ostatnich 25 lat, ale jakość i innowacyjność polskich produktów, ustępuje rozwiązaniom pochodzącym z innych krajów Unii Europejskiej.
Według badania Komisji Europejskiej dotyczącego jakości technicznej towarów eksportowanych w ramach jednolitej wspólnotowej wysyłki towarów, Polska znalazła się na przedostatnim miejscu wśród 28 państw członkowskich, wyprzedzając jedynie Hiszpanię.
W skali od 0 do 1 pkt., gdzie 0 oznacza bardzo niską jakość, a 1 jakość bardzo wysoką, polski eksport został oceniony na 0,45 pkt przy średniej unijnej 0,52 pkt. Przy badaniu kilku tysięcy produktów o porównywalnych parametrach technicznych, Niemcy idealnie zmieściły się w unijnej średniej, Finlandia odnotowała wynik 0,65 pkt., a Czechy - 0,48 pkt.
W statystykach dotyczących udziału w gospodarce tzw. branż wiedzowych (z ang. knowledge-intensive sectors, czyli farmacja, telekomunikacja, programowanie i działalność badawczo-rozwojowa), widać także niską innowacyjność polskiej gospodarki. W Polsce firm z branż wiedzowych zatrudniają 300 tys. osób, co stanowi 1,9 proc. całego zatrudnienia w kraju. jest to jeden z pięciu najniższych wyników w całej UE
Niska innowacyjność polskiej gospodarki, a więc i polskiego eksportu, widoczna jest również w statystykach dotyczących. Średni odsetek dla całej Unii wynosi bowiem 2,7 proc., zaś w krajach skandynawskich i w Irlandii branże wiedzowe obejmują 4-5 proc. zatrudnienia.
Jest to kolejny raport, który ocenia polskie produkty jako mało innowacyjne. Według zeszłorocznego raportu "Innovation Union Scoreboard 2014" Polska zamykała stawkę krajów tzw. Moderate Innovators, znajdując się w UE na czwartym miejscu od końca pod względem zbiorczo ujętych statystyk innowacji w gospodarce. Niżej od naszego kraju znalazły się tylko Rumunia, Łotwa i Bułgaria.