Pod koniec września Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej (MFiPR) przekazało do Komisji Europejskiej zmiany w Krajowym Planie Odbudowy (KPO) w formie wniosku o rewizję.
Satelity z KPO
Chodzi m.in. o przesunięcia około 2,1 mld zł (do 500 mln EUR) na zakup sześciu satelitów komunikacyjnych wraz z ich wyniesieniem na orbitę, a także na powstanie centrum odbioru i przesyłu danych w Polsce.
- Zmiana wynika ze zbliżającego się terminu zakończenia realizacji KPO, który przypada na 31 sierpnia 2026 r. Dlatego niezbędne są przeglądy planowanych wydatków. Inwestycja stanowi dodatkowy wkład Polski w europejski program bezpiecznej łączności IRIS2 i unijny program kosmiczny przewidujący m.in. budowę bezpiecznej infrastruktury satelitarnej udostępniającej szybki internet na terenie całej Unii - mówi Magdalena Adamczuk, prezes firmy Grants.Capital.
W ramach europejskiej konstelacji satelitarnej IRIS2 państwa członkowskie UE będą mogły korzystać, bez dodatkowych opłat, z określonej pojemności systemu, proporcjonalnie do liczby ludności. Przyznana Polsce pojemność może być niewystarczająca. W zamian za wniesienie dodatkowych satelitów do systemu IRIS2 nasz kraj uzyska dodatkową pojemność zarezerwowaną wyłącznie dla użytkowników krajowych.
Za wdrożenie inwestycji finansowanej z KPO będzie odpowiadać Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji we współpracy z resortami cyfryzacji, obrony narodowej, rozwoju i technologii oraz z Polską Agencją Kosmiczną.
Szanse dla branży
Co w praktyce oznacza przesunięcie pieniędzy z KPO na projekty kosmiczne? Zdaniem Magdaleny Adamczuk przyczyni się to do wzmocnienia bezpieczeństwa komunikacyjnego Europy i uniezależnienia jej od systemów komercyjnych kontrolowanych przez podmioty spoza UE.
- To również okazja dla polskich innowacyjnych firm z branży kosmicznej, które otrzymają możliwość włączenia się w globalne łańcuchy dostaw produktów i usług kosmicznych. Być może jest to także szansa na to, aby eksperci weryfikujący wnioski o dofinansowanie składane przez polskich innowatorów z branży kosmicznej mieli więcej powodów do pozytywnej oceny projektów w ramach konkursów z programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki - zaznacza Magdalena Adamczuk.
Więcej dotacyjnych opcji
Z ostatniej aktualizacji harmonogramu konkursów dotacyjnych z FENG wynika, że w przyszłym roku będą dodatkowe możliwości zdobycia grantów ze Ścieżki SMART. Program finansuje projekty innowacyjne z różnych branż. Już wiadomo, że na dwa przyszłoroczne nabory MFiPR przeznaczy łącznie 1,4 mld zł. Pula dwóch pozostałych konkursów ma być podana później.
Obecnie eksperci oceniają wnioski o dofinansowanie złożone w już zakończonych konkursach w ramach Ścieżki SMART.
- Proces weryfikacji wniosków, a zwłaszcza opinie specjalistów, którzy je sprawdzają, są często przedmiotem gorących komentarzy przedsiębiorców szczególnie z branży kosmicznej. Autorzy odrzuconych przez instytucje publiczne projektów kosmicznych zwracają uwagę na niezrozumienie specyfiki ich branży przez ekspertów. Zdaniem specjalistów te przedsięwzięcia często nie dotyczą innowacji, tylko rutynowych prac inżynierskich - podkreśla Magdalena Adamczuk.