Przełomowy szczyt Wielka Brytania – UE. Zacieśnienie współpracy obronnej

WST, PAP, Bloomberg
opublikowano: 2025-05-19 06:38

Liderzy Unii Europejskiej spotkają się w poniedziałek w Londynie z premierem Wielkiej Brytanii Keirem Starmerem na pierwszym od czasu Brexitu szczycie, którego kluczowym punktem będzie podpisanie umowy o współpracy obronnej. Zawarcie porozumienia, choć negocjowane do ostatnich chwil przed rozpoczęciem spotkania, jest obecnie wysoce prawdopodobne.

Posłuchaj
Speaker icon
Zostań subskrybentem
i słuchaj tego oraz wielu innych artykułów w pb.pl
Subskrypcja

Od momentu objęcia stanowiska premiera w lipcu 2024 r., Keir Starmer zapowiadał fundamentalną zmianę w stosunkach z UE, które uległy znacznemu ochłodzeniu po wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa z Wspólnoty w 2020 roku, za rządów Partii Konserwatywnej. Szczyt w Londynie ma być kulminacją tych zabiegów.

Kluczowym elementem agendy jest osiągnięcie porozumienia w zakresie współpracy obronnej, które otworzy Wielkiej Brytanii drogę do udziału w unijnym programie pożyczkowym SAFE (Support for Armed Forces in Europe) o wartości 150 mld EUR, przeznaczonym na wsparcie inwestycji w sektorze obronnym.

Podpisanie umowy w obszarze bezpieczeństwa i obrony będzie nie tylko istotnym gestem politycznym, ale także realnym krokiem w kierunku zacieśnienia współpracy operacyjnej i technologicznej.

Szczyt w Londynie będzie jednym z pierwszych poważnych sprawdzianów międzynarodowych dla rządu Partii Pracy. Jego wynik zadecyduje o tym, czy Wielka Brytania faktycznie wkroczy na nową ścieżkę w relacjach z UE – bardziej pragmatyczną i opartą na współpracy, bez powrotu do ideologicznych sporów z czasów Brexitu.

Podczas szczytu premier Keir Starmer spotka się z przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulą von der Leyen oraz przewodniczącym Rady Europejskiej António Costą. Tego samego dnia w Londynie zaplanowano również spotkanie ministrów spraw zagranicznych Francji, Włoch, Niemiec, Hiszpanii i Polski (tzw. Trójkąt Weimarski +) z brytyjskim szefem dyplomacji Davidem Lammy. Spotkanie to ma być kontynuacją rozmów prowadzonych podczas niedawnej wizyty przywódców Wielkiej Brytanii, Francji, Niemiec i Polski w Kijowie, gdzie wraz z przedstawicielami USA wezwali Rosję do wyrażenia zgody na 30-dniowe zawieszenie broni na Ukrainie.

Oczekuje się, że podczas szczytu UE-Wielka Brytania zostaną ogłoszone trzy oświadczenia. Poza umową obronną przyjęta ma zostać wspólna deklaracja o solidarności geopolitycznej, która wymienia priorytetowe wspólne działania takie jak wspieranie Ukrainy, utrzymywanie presji wobec Rosji i położenie kresu cierpieniu ludności cywilnej w Strefie Gazy.

Celem szczytu jest też usunięcie niektórych barier handlowych, powstałych w wyniku Brexitu, np. w kwestii stosowania środków sanitarnych i fitosanitarnych (SPS) oraz ułatwienia eksportu i importu mięsa oraz produktów roślinnych.

Negocjacje poprzedzające szczyt dotyczyły także porozumienia o kwotach połowowych.