Wysokie zadłużenie Wlk. Brytanii na starcie nowego roku finansowego. Presja na budżet rośnie

Tadeusz Stasiuk, Bloomberg
opublikowano: 2025-05-22 10:48

Wielka Brytania rozpoczęła rok finansowy 2025/26 od niespodziewanie wysokiego poziomu zadłużenia sektora publicznego, co wskazuje na pogłębiającą się presję na finanse publiczne.

Posłuchaj
Speaker icon
Zostań subskrybentem
i słuchaj tego oraz wielu innych artykułów w pb.pl
Subskrypcja

W kwietniu zadłużenie netto sektora publicznego osiągnęło 20,155 miliarda funtów (ok. 27 mld USD), znacznie powyżej mediany prognoz ekonomistów, która wynosiła 17,9 mld funtów. Wynik ten wpisuje się w trend niedoszacowywania deficytu budżetowego, obserwowany w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy, i wzbudza obawy o długoterminową stabilność fiskalną kraju.

Rewizja założeń i podwyżki składek

Minister finansów Rachel Reeves ma zaprezentować 11 czerwca swój pierwszy wieloletni przegląd wydatków, który będzie kluczowy dla ustalenia budżetów na usługi publiczne. Jej wcześniejsze propozycje fiskalne z października 2024 roku zakładały m.in. podniesienie składek na ubezpieczenia społeczne (National Insurance Contributions, NIC) płaconych przez pracodawców, przy jednoczesnym unikaniu szerszych podwyżek podatków.

Obecna konstrukcja budżetowa opiera się na bardzo ograniczonym buforze fiskalnym — szacowanym na mniej niż 1 proc. rocznych wydatków publicznych — co czyni finanse państwa szczególnie podatnymi na wahania koniunktury i nieprzewidziane wydatki. Z tego powodu inwestorzy z uwagą śledzą publikacje dotyczące stanu finansów publicznych.

Słaby przyrost wpływów

Opublikowane przez brytyjski Urząd Statystyk Narodowych (ONS) dane za kwiecień były pierwszymi, które uwzględniły wpływ wprowadzonej w tym miesiącu podwyżki składek NIC dla pracodawców. Według ONS, wpływy z tego tytułu wzrosły o 12,8 proc. rok do roku, jednak dane fiskalne z HMRC — pokazujące rzeczywiste wpłaty — wskazują na znacznie skromniejszy wzrost o 7,7 proc., co jest najniższym tempem wzrostu w kwietniu od 2020 roku.

Niższe zadłużenie sektorapublicznego

Jednocześnie ONS skorygował w dół szacunki całkowitego zadłużenia sektora publicznego za poprzedni rok finansowy (2024/25), obniżając je do 148,3 mld funtów z wcześniej prognozowanych 151,9 mld. To odpowiada 5,1 proc. PKB zamiast wcześniejszych 5,3 proc.. Dla porównania, w roku 2023/24 deficyt wyniósł 4,8 proc. PKB. Biuro Odpowiedzialności Budżetowej (OBR) w marcowej prognozie oczekiwało, że deficyt za zakończony właśnie rok wyniesie 137,3 mld funtów.