Osiągnięty wzrost sald to niewątpliwy sukces wierzycieli pierwotnych i wtórnych. Był on możliwy dzięki pozyskaniu przez wierzycieli wtórnych stabilnych źródeł finansowania zakupu portfeli o dużej wartości. Stoją za tym fundusze sekurytyzacyjne, których aktualny udział w strukturze wartościowej wierzytelności, obsługiwanych przez firmy windykacyjne, przekroczył w II kwartale 2015 r. 80 proc. Dynamicznie rosnące w latach 2010-15 oferty sprzedaży wierzytelności spotkały się z efektywnym popytem ze strony liderów tego rynku, firm zrzeszonych w KPF. Ma to kapitalny efekt ekonomiczny dla całej polskiej gospodarki i wielu sektorów usług masowych. Członkowie KPF zarządzali na koniec II kwartału 2015 r. wierzytelnościami o nominalnej wartości 61,6 mld zł. Oznacza to trzykrotny wzrost w stosunku do IV kwartału 2010 r. Do rekordowego poziomu urosła również liczba wierzytelności w zarządzaniu członków KPF — 9,34 mln szt., co według danych GUS odpowiadałoby prawie 40 proc. populacji osób w wieku produkcyjnym i 70 proc. liczby gospodarstw domowych naszego kraju.
Nowe i ważne zjawiska
Ostatnio nasila się zjawisko przejęć polskich firm przez zachodnie, najsilniejsze korporacje o zasięgu międzynarodowym. Parametry rynku już spełniają ich wysokie oczekiwania. Jednocześnie rośnie siła kapitałowa i apetyt na dalszy, intensywny rozwój biznesu polskich firm. Coraz silniej akcentują oni swoją obecność w Europie Środkowej i Wschodniej, stając się i tam liderami lokalnych rynków, wyznaczając wysokie standardy praktyk biznesowych. Z powodzeniem angażują swoje zasoby również w krajach takich jak Niemcy czy Hiszpania. To potwierdza innowacyjne podejście do organizacji procesów odzyskiwania należności. Rosnący rynek wierzytelności wzmaga potrzebę efektywnej współpracy firm zarządzających wierzytelnościami z sektorami usług komplementarnych. W tym kontekście podkreślenia wymagają pozytywne efekty merytorycznej współpracy KPF i Krajowej Rady Komorniczej, zwiększającej efektywność kooperacji firm windykacyjnych z całym środowiskiem komorniczym. Raport KPF ujawnia też rosnącą skalę współpracy firm windykacyjnych z tworzonymi przez nie funduszami sekurytyzacyjnymi. Rośnie też ich współpraca z funduszami tworzonymi przez firmy co prawda z tej samej branży, choć jednocześnie konkurującymi w pozyskiwaniu portfeli wierzytelności. Powiększa to efektywność potencjału usługowego całego sektora, bez konieczności dodatkowych inwestycji i nakładów. Konsekwencje tego zjawiska ujawnią się jeszcze silniej w formie już mającej miejsce konsolidacji sektora. Rok 2015 można uznać za cezurę dla uruchomienia rynku wierzytelności hipotecznych. Dojrzewanie portfeli hipotecznych to okres ostatnich 5-7 lat. Strumień takich wierzytelności nie tylko pojawił się w obrocie w ostatnich miesiącach, ale jego wartość rośnie. Zjawisko to może wreszcie nabrać dynamiki po długim okresie zbierania przez wierzycieli wtórnych doświadczeń na małych portfelach i uzyskiwania wystarczających kompetencji do profesjonalnej obsługi bankowych wierzytelności hipotecznych. Strony transakcji potrafią już określić to, na czym może polegać konsensus wokół wyceny portfeli takich wierzytelności.
Znaczenie społeczne windykacji
Rekordowe dane, ujawniane w raporcie KPF potwierdzają duże możliwości absorbcji nowych wierzytelności przez sektor wierzycieli wtórnych, a zarazem jego znaczenie dla gospodarki. Dane opisujące skuteczność windykacji należą do ściśle chronionych tajemnic handlowych. Dlatego, aby zaprezentować społeczne znaczenie skutecznej windykacji, trzeba przyjąć merytoryczne założenie, że gdy skuteczność windykacji na całym portfelu o wartości nominalnej prawie 62 mld zł wynosi rocznie równowartość 5 proc., to do normalnego obrotu gospodarczego powraca strumień około 3 mld zł należności. Zgodnie z zasadami normalnie funkcjonującego rynku, brak tych pieniędzy w bilansach przedsiębiorców musiałby spowodować skuteczne działania po ich stronie dla zrekompensowania straty na należnościach. W konsekwencji, jednym ze skutków nierzetelnego wywiązywania się przez konsumentów ze zobowiązań byłby wzrost cen w różnych grupach produktów.
Andrzej Roter, dyrektor generalny Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce
ARTYKUŁ UKAZAŁ SIĘ W SPONSOROWANEJ SEKCJI "KONGRES ZARZĄDZANIA WIERZYTELNOŚCIAMI"
KOMENTARZ
Konsolidacja dla ekspansji
BOŻENA GRACZYK, partner w KPMG
Obecnie obserwujemy zmiany związane z konsolidacją krajowych podmiotów uczestniczących w obrocie wierzytelnościami. Są one związane z dążeniem do budowy odpowiedniego potencjału do obsługi większej liczby portfeli NPL oraz planami ekspansji na różne rynki europejskie. Wyraźnie widzimy, że rodzime firmy windykacyjne dojrzały, stworzyły własny know-how i coraz częściej upatrują możliwości potencjalnego wzrostu na nowych rynkach lub poprzez wejście w niszę na rynkach zachodnich. Będzie to się wiązało z koniecznością zapewnienia odpowiednich zasobów do obsługi nowego wolumenu spraw — pod kątem operacyjnym, prawnym oraz transakcyjnym. Niezbędna będzie także odpowiednia skala finasowania potencjalnych inwestycji w portfele NPL oraz umowy z globalnymi funduszami inwestycyjnymi.
KOMENTARZ
Dynamiczny młody rynek
MIECZYSŁAW GROSZEK, wiceprezes Związku Banków Polskich
Przez ostatnie dziesięć lat rozwinął się w Polsce rynek obrotu wierzytelnościami, który szybko rośnie, a jego obroty osiągnęły znaczący wolumen. To dzięki temu, że pojedyncze transakcje miewają znaczne rozmiary. Drugim czynnikiem rozwoju rynku wierzytelności jest tworzenie instrumentów strukturalnych, czyli podejmowanie działań służących przejrzystości i budowie zaufania między kontrahentami. To tworzenie standardów typowej transakcji, informacji i wprowadzanie wyspecjalizowanych firm kupujących wierzytelności. Nie bez znaczenia są fora wymiany doświadczeń, takie jak konferencje i seminaria, a także konkurs na najlepiej przygotowane transakcje. Jako reprezentant sektora bankowego cieszę się, że banki występują tu jako aktywny uczestnik tego rynku i jako dostarczający wolumenu, i podnoszący jakość i profesjonalny charakter tego młodego rynku.
KOMENTARZ
Konsolidacja dla ekspansji
BOŻENA GRACZYK, partner w KPMG
Obecnie obserwujemy zmiany związane z konsolidacją krajowych podmiotów uczestniczących w obrocie wierzytelnościami. Są one związane z dążeniem do budowy odpowiedniego potencjału do obsługi większej liczby portfeli NPL oraz planami ekspansji na różne rynki europejskie. Wyraźnie widzimy, że rodzime firmy windykacyjne dojrzały, stworzyły własny know-how i coraz częściej upatrują możliwości potencjalnego wzrostu na nowych rynkach lub poprzez wejście w niszę na rynkach zachodnich. Będzie to się wiązało z koniecznością zapewnienia odpowiednich zasobów do obsługi nowego wolumenu spraw — pod kątem operacyjnym, prawnym oraz transakcyjnym. Niezbędna będzie także odpowiednia skala finasowania potencjalnych inwestycji w portfele NPL oraz umowy z globalnymi funduszami inwestycyjnymi.
KOMENTARZ
Dynamiczny młody rynek
MIECZYSŁAW GROSZEK, wiceprezes Związku Banków Polskich
Przez ostatnie dziesięć lat rozwinął się w Polsce rynek obrotu wierzytelnościami, który szybko rośnie, a jego obroty osiągnęły znaczący wolumen. To dzięki temu, że pojedyncze transakcje miewają znaczne rozmiary. Drugim czynnikiem rozwoju rynku wierzytelności jest tworzenie instrumentów strukturalnych, czyli podejmowanie działań służących przejrzystości i budowie zaufania między kontrahentami. To tworzenie standardów typowej transakcji, informacji i wprowadzanie wyspecjalizowanych firm kupujących wierzytelności. Nie bez znaczenia są fora wymiany doświadczeń, takie jak konferencje i seminaria, a także konkurs na najlepiej przygotowane transakcje. Jako reprezentant sektora bankowego cieszę się, że banki występują tu jako aktywny uczestnik tego rynku i jako dostarczający wolumenu, i podnoszący jakość i profesjonalny charakter tego młodego rynku.