W 2022 r. Pragma przejęła zorganizowaną część przedsiębiorstwa (ZCP) małej spółki z branży — Fandla Faktoring, a w 2024 r. znacznie większego gracza — Monevię, lidera rynku invoice discounting (finansowania pojedynczych faktur bez stałej umowy faktoringowej). Wygląda na to, że branżowe nabytki okazały się strzałem w dziesiątkę. Po niespełna roku w barwach PragmyGO Monevia, która działa pod swoją marką, okazała się silnym kontrybutorem wzrostu obrotów fintechu ze stajni Enterprise Investors.
2024 r. PragmaGO zakończyła rekordową wartością sfinansowanych należności — 2,4 mld zł, o 30 proc. wyższą niż rok wcześniej. Digital faktoring (produkt, w którym cały proces wnioskowania o finansowanie oraz dostosowanie warunków umowy odbywa się w sposób zdalny) odpowiadał za 1 mld zł obrotów. W skali roku wzrosły one aż o 44 proc., podczas gdy w tradycyjnym faktoringu wzrost wyniósł zaledwie 5 proc.
To był także rekordowy rok dla spółki pod względem liczby obsłużonych klientów, która wzrosła o 29 proc. r/r — do 21,5 tys. W przeważającej części były to firmy, które skorzystały z produktów o charakterze dłużnym, pożyczkowym — w ramach embedded finance fintech dostarczył finansowanie 19 245 klientom, co stanowi wzrost o 29 proc.
— W segmencie faktoringu liczba klientów, którzy skorzystali z finansowania, zwiększyła się o 26 proc. Obsłużyliśmy 2345 firm, z czego w digital faktoringu ponad 2000, o 30 proc. więcej niż rok wcześniej — mówi Łukasz Ramczewski, wiceprezes PragmaGO.
Przejęć ciąg dalszy
W 2025 r. PragmaGO, która od wielu lat mocno stawia na rozwój technologiczny, powinna odnotować wyższe r/r wzrosty obrotów dzięki zwiększającej się dostępności digital faktoringu i utrzymaniu trendu wzrostu średniej wartości faktur na klienta.
W planach jest także kolejna zagraniczna akwizycja. We wrześniu 2024 r. fintech kupił większościowe udziały w Telecredicie IFN — rumuńskim fintechu działającym pod marką Omnicredit (link do tekstu) oferującym digital faktoring dla sektora MŚP. Rumuńska spółka ma stać się głównym dostawcą finansowania dla małych i średnich biznesów w kraju, w którym działa ich około 0,5 mln.
— Naszym celem jest pojawienie się w tym roku na co najmniej jednym nowym rynku, jeśli nie na kilku. Chcemy zarabiać i być rentowni, dlatego bardzo uważnie analizujemy potencjalne wejścia do innych krajów — mówi Łukasz Ramczewski.
Fintech, który w znacznym stopniu finansuje się długiem zewnętrznym, dosyć mocno odczuwa wpływ wysokich stóp procentowych, choć w 2024 r. zmniejszył marże, przy których emituje obligacje, oraz zwiększył udział kredytów w źródłach finansowania. W efekcie koszty finansowania spółki spadły. W ubiegłym roku PragmaGO wyemitowała sześć serii obligacji o łącznej wartości 180 mln zł oraz dwie serie na kwotę 8,5 mln EUR.
— Dwie serie spłaciliśmy terminowo, a trzy przedterminowo. Od lat jesteśmy podmiotem o nienagannej dyscyplinie, jeśli chodzi o poszczególne wykupy. Relatywnie drogi pieniądz i zarządzanie nim na pewno stanowi wciąż duże wyzwanie — mówi Łukasz Ramczewski.
Lekkie odbicie
Wiceprezes PragmaGO podkreśla, że polskim przedsiębiorcom mocno daje się we znaki sytuacja makroekonomiczna, szczególnie wzrost inflacji, kosztów pracy i spadek zamówień. Dlatego też PragmaGO spodziewa się, że w 2025 r. cały rynek zanotuje wzrost obrotów w faktoringu odwrotnym. Tradycyjny faktoring polega na wykupie należności przez firmę faktoringową od dostawcy w zamian za szybką gotówkę. W faktoringu odwrotnym to nabywca towarów lub usług, a nie sprzedawca inicjuje proces. Firma faktoringowa płaci dostawcy z góry zamiast klienta za zakupione przez niego towary lub usługi. Klient natomiast zwraca pieniądze faktorowi w ustalonym terminie.
— Od 2023 r. faktoring odwrotny rośnie w tempie dwucyfrowym, co oznacza, że zwiększa się zapotrzebowanie klientów na kapitał, zanim powstanie wierzytelność. Taka sytuacja może być wynikiem niższego finansowania kredytem obrotowym przez sektor bankowy. Przedsiębiorcy odczuwają też brak tarcz antyinflacyjnych i antycovidowych, czyli dodatkowych środków, które były dostępne kilka lat temu. Firmy borykają się więc z małą liczbą zamówień, a jeżeli już je otrzymują, to brakuje im kapitału, żeby zrealizować kontrakt, zanim same wygenerują swoją fakturę należnościową dla ostatecznego zleceniodawcy zamówienia — wyjaśnia Łukasz Ramczewski.
Według danych Polskiego Związku Faktorów (PZF) w 2024 r. obroty firm faktoringowych wzrosły o 4,7 proc. w skali roku — do 471 mld zł, a liczba firm, którym udzieliły finansowania, o 3 proc. — do 27 tys.
Według prognoz w 2025 r. polska gospodarka nieco przyspieszy, notując wzrost PKB na poziomie 3,5 proc. Ma on być napędzany przede wszystkim zwiększonymi nakładami inwestycyjnymi wynikającymi z intensywniejszego wydatkowania funduszy unijnych w ramach KPO. Jednocześnie wzrost dochodów realnych oraz stabilizująca się inflacja powinny wpłynąć pozytywnie na konsumpcję, która ma się zwiększyć o około 3,5 proc. Źródłem niepewności pozostaje jednak otoczenie międzynarodowe. Europejski przemysł zmaga się z problemami, a Niemcy — kluczowy partner handlowy Polski — balansują na granicy recesji. Dodatkowo zmiany w polityce gospodarczej USA, m.in. potencjalne nowe cła, mogą wpłynąć na globalne łańcuchy dostaw i handel międzynarodowy. W takich warunkach faktoring pozostanie jednym z filarów wsparcia dla polskich przedsiębiorstw. Stabilność, elastyczność oraz możliwość dostosowywania się do zmieniających się realiów gospodarczych sprawiają, że sektor będzie odgrywał kluczową rolę w zapewnianiu płynności finansowej i bezpieczeństwa przedsiębiorstwom. Największym wyzwaniem dla branży pozostaje popularyzacja faktoringu pełnego, który zapewnia dodatkowe bezpieczeństwo dzięki ubezpieczeniu należności. W warunkach rosnącej liczby niewypłacalności firm zabezpieczenie transakcji przed brakiem zapłaty za towary lub usługi nabiera kluczowego znaczenia.