Rząd sprawdzi inwestorów

Polacy nie gęsi. Nasz rząd też będzie chronić przed inwestorami wybrane spółki, o czym Włodzimierz Karpiński, minister skarbu państwa, poinformował wczoraj w Sejmie.

— Polska była i jest otwarta na zagraniczne inwestycje kapitałowe, ale intencje inwestorów nie zawsze są zbieżne z interesami polskiej gospodarki. Dlatego przygotowujemy projekt ustawy umożliwiającej kontrolę zagranicznych inwestycji kapitałowych w Polsce, który zakłada, że w niektórych przypadkach zakup lub sprzedaż akcji i udziałów polskich firm będzie wymagać zgody ministra skarbu państwa — mówi Włodzimierz Karpiński.

Austria czy Niemcy

W MSP trwają analizy rozwiązań stosowanych w innych krajach, m.in. Austrii, Niemczech (przepisy działają od ubiegłego roku), Włoszech, Francji czy Wielkiej Brytanii.

— Jesienią przedstawimy założenia do projektu ustawy. Nasz projekt będzie wypadkową rozwiązań stosowanych za granicą. Nowe przepisy będą dotyczyły krajów spoza UE — dodaje Agnieszka Jabłońska, rzeczniczka MSP.

W Austrii kontroli podlegają wszystkie transakcje, a w Niemczech badanie ma charakter sektorowy. W Austrii lustracja następuje przed transakcją, w Niemczech — po. — Przykład Grupy Azoty, którą obroniliśmy przed wrogim przejęciem dzięki skutecznie przeprowadzonej konsolidacji, jest znamienny. Pokazuje, że potrzebujemy skutecznych narzędzi do obrony naszego rynku i interesów naszej gospodarki — podkreśla Włodzimierz Karpiński.

Nie przedobrzyć

Eksperci podpowiadają, by nie przesadzić.

— Trzeba uważać, żeby nie wylać dziecka z kąpielą. Ciągle mamy w Polsce zakłady, gdzie miejsca pracy może uratować tylko inwestor kapitałowy, i trzeba pamiętać, żeby uzasadniona kontrola nie pomyliła się nikomu z nieuzasadnioną podejrzliwością — komentuje Sławomir Majman, prezes Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych.

— Poza uzasadnionymi przypadkami nie powinno być znacznych ograniczeń, gdyż hamują wymianę handlową i konkurencyjność, które stoją u podstaw rozwoju — uważa Stanisław Waśko, producent opakowań, który ma 36 spółek zależnych zatrudniających w Polsce i na świecie ponad 4 tys. osób.

— Wszelkie restrykcyjne przepisy wykraczające poza zwyczajowe i prawne normy w Unii Europejskiej są niepożądane. Można bowiem oczekiwać, iż polskie firmy spotkają się z podobnymi ograniczeniami za granicą — ostrzega Sylwia Mokrysz z zarządu Mokate S.A.

Znają to

Polskie firmy, które inwestują za granicą, przyznają, że rządowa kontrola to standard.

— Różnice są bardzo duże. Niektóre kraje bardzo utrudniają przejęcia, inne są bardzo liberalne w tym zakresie. Często oprócz ograniczeń formalnych są ograniczenia nieformalne różnicujące kapitał ze względu na pochodzenie — mówi Stanisław Waśko.

— Procedury wymagane w krajach, w których dotychczas Mokate inwestowało, stwarzają oczywiście pewne ograniczenia. Nie stanowiły jednak w żadnym przypadku istotnej przeszkody dla naszej obecności w Czechach, na Słowacji czy krajach bałkańskich — mówi Sylwia Mokrysz.

— Najbardziej zaawansowany system kontroli mają Chiny i — mimo deklarowanego liberalizmu — USA. Takie działanie rządu jest zupełnie normalne i sprzeciwiać mogą się mu wyłącznie niedobitki naiwnych liberałów, choć to rasa wymierająca oraz przedstawiciele kapitału zagranicznego, którym może to być nie w smak — uważa Krzysztof Domarecki, przewodniczący rady nadzorczej Seleny, producenta chemii budowlanej, który ma 30 spółek w 17 krajach na świecie.