UOKiK twierdzi, że przekonał wiele firm do spłacenia zaległości dostawcom — łącznie na niemal 600 mln zł. Są jednak oporni kontestatorzy
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) z werwą rozpoczął realizację zapowiedzianej przez rząd walki z zatorami płatniczymi. Oprócz wzięcia pod lupę 51 firm podejrzewanych o przeterminowane zadłużenie (powyżej 60 dni) na ponad 5 mln zł urząd ostro zabrał się również za sieci handlowe oraz producentów żywności wykorzystujących silną pozycję wobec małych dostawców. Postępowania sprawdzające w trakcie tzw. akcji covid100 dotyczyły 100 firm — wielkich sieci handlowych oraz największych producentów z branż: mięsnej, mleczarskiej, owocowej, warzywnej i zbożowej.
Sieci pod większą lupą
Urząd antymonopolowy uważa, że akcja przyniosła duży sukces.
„W wyniku działań Prezesa UOKiK na rzecz dostawców zapłacono łącznie kwotę 575 mln zł” — napisało biuro prasowe urzędu, dodając, że nie wszyscy monitowani przedsiębiorcy zareagowali na apel o spłatę długów wobec dostawców.
„Badamy sprawy czterech sieci handlowych, które mimo wezwania nie uregulowały zaległości (Auchan, Eurocash, Makro Cash & Carry, Intermarché” — poinformował UOKiK.
W czasie pandemii koronawirusa urząd postanowił skuteczniej sięgnąć po narzędzia z obowiązującej od trzech lat ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolno-spożywczymi.
„W ramach postępowań ustalono, że występuje problem opóźnionych płatności na rzecz dostawców produktów rolno-spożywczych. Prezes UOKiK wezwał przedsiębiorców do uregulowania tych zaległości, z pouczeniem o możliwości nałożenia kary pieniężnej w wysokości do 3 proc. obrotu w przypadku niezastosowania się do wezwania” — napisało biuro prasowe urzędu.
Wobec czterech sieci niezbyt skłonnych do reakcji na wezwania (Auchan, Eurocash,Makro, Intermarché) wszczęto dodatkowe postępowania. Firmy zostały poproszone o wskazanie opóźnionych płatności na dzień 20 kwietnia 2020 r. Podały łączną kwotę 310,1 mln zł. Następnie zostały zapytane, które z zaległości spłaciły do przełomu maja i czerwca. Odpowiedziały, że spłaciły 219,7 mln zł.
„Kwota pozostała do spłaty: 88,3 mln zł” — poinformowało biuro prasowe urzędu.
Nie wskazało zaległości poszczególnych firm.
Apel do... UOKiK
Zwróciliśmy się do czterech szczególnie monitorowanych sieci z pytaniami, czy potwierdzają fakt takich postępowań, czy mają przeterminowane długi wobec dostawców i jak oceniają oczekiwania UOKiK.
— Otrzymaliśmy od UOKiK wezwanie do złożenia wyjaśnień dotyczących rozliczeń z naszymi dostawcami. Uczyniliśmy to. Podkreśliliśmy, że Eurocash nie podejmował i nie podejmuje żadnych działań ukierunkowanych na nieuzasadnione wydłużanie terminów płatności wobec dostawców produktów rolno-spożywczych. Nie dopuszczamy się praktyk mających na celu nieuczciwe wykorzystywanie przewagi kontraktowej. Skala zobowiązań, które nie są regulowane w terminie, jest znikoma — mówi Jan Domański, rzecznik Eurocashu.
I odbija piłeczkę.
— W znaczącej większości przeterminowanie wynika z opóźnienia w otrzymywaniu od dostawców dokumentów rachunkowych oraz z wzajemnego kompensowania zobowiązań i należności. To naturalna praktyka rynkowa. Co warto podkreślić, per saldo to właśnie producenci zalegają nam blisko 35 mln zł. W naszej ocenie działania UOKiK są słuszne, szczególnie w czasie pandemii, która dla wielu firm jest wyjątkowo trudnym okresem. Przy prowadzeniu takich działań UOKiK powinien jednak każdorazowo uwzględniać praktykę rynkową, polegającą na bieżącym kompensowaniu wzajemnych wierzytelności — podkreśla Jan Domański.
Eliza Orepiuk-Szymura, dyrektor ds. komunikacji i informacji w Grupie Muszkieterów, operatorze sieci Intermarché i Bricomarché, potwierdza wezwanie od prezesa UOKiK i zapewnia, że spółka udostępniła informacje i obecnie uzupełnia odpowiedzi na dodatkowe pytania UOKiK.
Magdalena Figurna, rzeczniczka Makro Cash & Carry Polska, potwierdza postępowanie wyjaśniające UOKiK.
— Dotychczas nie zostaliśmy poinformowani o stwierdzeniu jakichkolwiek nieprawidłowości w naszej firmie. Czynimy wszystko, aby sprostać wymaganiom UOKiK — mówi rzeczniczka firmy.
Nie podaje ewentualnych zaległości płatniczych, powołując się na tajemnicę przedsiębiorstwa oraz jego dostawców. Twierdzi, że firma działa zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Biuro prasowe Auchan zaznacza, że UOKiK podjął w spółce działania w ramach postępowania wyjaśniającego, a nie kontroli, wzywając do podania informacji na temat zasad współpracy ze wskazanymi podmiotami.
"W zapytaniu otrzymanym z UOKiK brak jest stwierdzeń wskazujących na to, żeby urząd miał jakieś szczególne oczekiwania związane z terminami płatności. Regulujemy zobowiązania na bieżąco i zgodnie z zasadami współpracy ustalonymi w zawartych umowach"- informuje biuro prasowe Auchan.
Współpraca Marcel Zatoński
Ściganie nieuczciwej przewagi
W ciągu trzech lat obowiązywania ustawy o przeciwdziałaniu wykorzystywania nieuczciwej przewagi kontraktowej prezes UOKiK wydał sześć decyzji wobec firm z różnych sektorów przetwórstwa rolno- -spożywczego. W pięciu przyjął zobowiązania firm (Real, Cykoria, Südzucker, Döhler, Rauch) do zaniechania nagannych praktyk i usunięcia ich skutków. Sprawy dotyczyły skrócenia zbyt długich terminów płatności, sprecyzowania niejasnego sposobu ustalania cen, określenia harmonogramu dostaw, uregulowania nieterminowych płatności wraz z odsetkami. Jedna decyzja prezesa UOKiK dotyczyła nałożenia kary pieniężnej (8,3 mln zł dla TB Fruit za nieterminowe płatności). Spółka odwołała się do sądu. Urząd prowadzi obecnie 30 postępowań dotyczących przewagi kontraktowej.
Podpis: Jarosław Królak
