Masz spółkę cywilną? Jeśli tak, to od sprzedanego samochodu podatek dochodowy zapłacą wspólnicy, ale VAT już tylko spółka.
Do redakcji „Pulsu Biznesu” zwrócił się Zbigniew Sibiński, współwłaściciel spółki cywilnej Nitpoz (produkującej m.in. nitownice) z takim problemem:
4 września zakończyliśmy umowę leasingową, w ramach której kupiono samochód Skoda Octavia (z homologacją na ciężarowy). Otrzymaliśmy na firmę fakturę VAT na 3548,28 zł brutto. Czy mogę odkupić od spółki ten samochód za tę samą kwotę? Czy spółka od tej transakcji zapłaci VAT i podatek dochodowy?
Istota spółki cywilnej
Spółka cywilna (z formalnego punktu widzenia) stanowi umowę zawartą między wspólnikami, w której zobowiązują się oni dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego.
— Zgodnie z ustawą o swobodzie działalności gospodarczej, za przedsiębiorców uznaje się wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej. Majątek wniesiony przez wspólników jako wkład spółki cywilnej, jak również uzyskany przez spółkę podczas prowadzonej działalności, stanowi majątek wszystkich wspólników (współwłasność łączna wspólników). Jak z tego wynika, zakup przez spółkę cywilną samochodu po zakończeniu okresu leasingu spowoduje, że stanie się on także współwłasnością łączną wspólników — wyjaśnia Anna Bryńska z kancelarii Lovells.
Oznacza to, że spółka cywilna (a konkretnie jej wspólnicy) mogą sprzedać majątek zarówno jednemu ze wspólników, jak i osobie trzeciej. Nie ma tutaj ograniczeń.
Podatek dochodowy
Brak osobowości prawnej spółki cywilnej znajduje swoje odzwierciedlenie na gruncie podatku dochodowego.
— Każdy wspólnik sam deklaruje uzyskany dochód i sam płaci podatek. Sprzedaż samochodu stanowiącego majątek spółki cywilnej przynosi dochód wspólnikom. Każdy więc musi go uwzględnić w rozliczeniu podatku dochodowego. Dochód z tej transakcji musi również rozliczyć wspólnik, który nabywa samochód (jako przychód i koszty z tytułu prowadzenia działalności w formie spółki cywilnej) — wyjaśnia Anna Bryńska.
Co ważne, sprzedaż samochodu wspólnikowi spółki cywilnej lub osobie trzeciej powinna nastąpić po jego cenie rynkowej.
— Nie ma przy tym znaczenia cena, jaką spółka zapłaciła za ten samochód po zakończeniu okresu leasingu. Przepisy dotyczące lea- singu stanowią bowiem wyjątek od ogólnych zasad i zezwalają na zakup samochodu przez korzystającego po cenie odbiegającej od wartości rynkowej. Nie dotyczy to jednak dalszej odsprzedaży przedmiotu leasingu — informuje Anna Bryńska.
Podatek VAT
Kwestia opodatkowania sprzedaży samochodu inaczej przedstawia się z punktu widzenia podatku od towarów i usług (VAT).
— Ustawa nakazuje traktować spółkę cywilną jako odrębnego podatnika. To spółka jest zobowiązana do rozliczania podatku VAT, a nie — jak w przypadku podatku dochodowego — poszczególni jej wspólnicy. Podatek VAT z tytułu transakcji sprzedaży samochodu rozliczy zatem spółka cywilna. Przepisy ustawy VAT przewidują zwolnienie z tego podatku wtedy, gdy przedmiotem sprzedaży jest towar używany przez co najmniej pół roku — mówi Anna Bryńska.
To jeszcze nie wszystko. Warunkiem jest jednak, aby owemu podatnikowi w stosunku do tych towarów nie przysługiwało wcześniej prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
— Ograniczenie to nie znajduje zastosowania przy dostawie samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych, w przypadku gdy podatnikowi przysługiwało prawo do częściowego odliczenia podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 3 i 5 ustawy VAT — twierdzi Anna Bryńska.