Osoby objęte ryczałtem ewidencjonowanym mają czas na przesłanie zeznania podatkowego za 2019 r. tylko do 2 marca. Dotyczy to nie tylko osób prowadzących działalność gospodarczą, ale też np. tych, które na własne prywatne potrzeby zarabiają na najmie, podnajmie lub dzierżawie nieruchomości.
Jak w latach poprzednich, również tym razem przychody opodatkowane ryczałtem ewidencjonowanym należy wykazać w PIT-28. Natomiast przedsiębiorstwo w spadku (czyli firma rodzinna poddana sukcesji po śmierci jej właściciela) powinno być rozliczone na formularzu PIT-28S. Jest to zeznanie wprowadzone do akcji PIT po raz pierwszy.
Stawki bez zmian
Natomiast już po raz drugi w PIT-28 jest uwzględniona progresywna stawka podatkowa — 12,5 proc., wprowadzona w 2018 r. Dotyczy ona nadwyżki przychodów ze wspomnianego najmu przekraczających roczny limit 100 tys. zł. Poniżej tej kwoty podatek wynosi 8,5 proc. — i tylko taki obowiązywał przed dwoma laty, niezależnie od wysokości zarobków uzyskiwanych z tego źródła. Ryczałt od najmu nie jest ani najwyższy, ani najniższy spośród wszystkich ośmiu stawek tej formy opodatkowania przypisanych do ściśle określonych rodzajów źródeł przychodów. Najwięcej, bo według stawki 20 proc., odprowadzają fiskusowi przedstawiciele wolnych zawodów.
Drugiej wysokiej stawce — 17 proc. — podlegają usługi, np. parkingowe, fotograficzne, pośrednictwa w sprzedaży hurtowej czy agenci i pośrednicy turystyczni. Od odpłatnego zbycia praw majątkowych lub nieruchomości będących np. środkami trwałymi trzeba zapłacić 10 proc. Ryczałt 8,5 proc. obowiązuje nie tylko dla najmu, ale też np. w działalności usługowej (w tym gastronomicznej), od prowizji komisanta czy kolportera prasy.
Natomiast 5,5 proc. dotyczy m.in. działalności wytwórczej, robót budowlanych, prowizji przy sprzedaży biletów komunikacji miejskiej i znaczków pocztowych. W punktach gastronomicznych, w których nie są sprzedawane napoje o zawartości alkoholu powyżej 1,5 proc., ryczałt ewidencjonowany wynosi 3 proc. — i tyle płacą też podatnicy zajmujący się handlem. Najniższą stawką, czyli 2 proc., objęta jest sprzedaż przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu.
Prawo do ulg
Osoby, które po raz pierwszy rozliczają się z ryczałtu ewidencjonowanego — a ich przychody podlegają różnym jego stawkom — w rocznym zeznaniu powinny zwrócić uwagę na część E w formularzu PIT-28. Jest to miejsce na wpisanie kwot, o które mogą pomniejszyć podstawę opodatkowania, ale muszą to ująć w rubrykach przypisanych tym stawkom i w odpowiedniej proporcji do ogólnej kwoty przychodów. Ryczałtowcy mają prawo odliczyć od przychodu straty z działalności, którą wcześniej rozliczali w innej formie opodatkowania (np. według skali podatkowej), a także inne związane z prowadzonym biznesem wydatki — koszty termomodernizacji czy składki na ubezpieczenia społeczne.
Ponadto są uprawnieni do takich powszechnych odpisów, jak wydatki na cele rehabilitacyjne, na użytkowanie internetu, darowizn czy wpłaty na indywidulane konta zabezpieczenia emerytalnego. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jest obniżany także o zapłaconą przez podatnika składkę na ubezpieczenie zdrowotne. W zeznaniach PIT-28 za 2018 r. wspomniane straty uwzględniło prawie 1,4 tys. podatników na łączną kwotę ponad 11,75 mln zł. Natomiast ponad 2,10 mln zł wyniosła kwota darowizn odliczonych przez ryczałtowców. W sumie kwota podatku należnego za 2018 r. od ponad 947,8 tys. osób objętych tym podatkiem przekroczyła 3,25 mld zł. Nadpłaty wykazało ponad 185,6 tys. podatników (ich łączna wartość to ponad 74,8 mln zł).
Niezbędne załączniki
Ryczałtowcy muszą też pamiętać o złożeniu razem z zeznaniem załączników, w których szczegółowo podają wysokość wydatków uprawniających ich do odpisów, czyli np. PIT/O, w którym wykazuje się m.in. darowizny i koszty użytkowania internetu. Nie mogą jednak wpisać w tym załączniku, a w konsekwencji także w PIT- 28, odliczeń na wychowanie dzieci. Mogą je uwzględnić w innym zeznaniu, np. w PIT-37 (który trzeba złożyć do końca kwietnia), jeśli uzyskiwali w ubiegłym roku dochody z pracy lub zlecenia. Przychodów opodatkowanych ryczałtem nie łączy się bowiem z innymi przychodami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem dochodowym, należy się z nich rozliczyć osobno. Podatek w formie ryczałtu ewidencjonowanego nie przysługuje każdemu przedsiębiorcy, który świadczy jedną lub kilka ze wspomnianych usług.
Uprawnieni są ci, którzy uzyskują roczne przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej w wysokości nieprzekraczającej 250 tys. EUR lub prowadzonej w formie spółki, a suma przychodów wspólników spółki z tej działalności nie przekroczyła kwoty 250 tys. EUR. W drugim przypadku po zakończeniu roku do zeznania należy dołączyć PIT-28/B — szczegółową informację o spółce i przychodach ryczałtowca z działalności wykonywanej w takiej formie. Ten limit przelicza się na złote według kursu NBP z 1 października. W 2020 r. ryczałt od przychodów ewidencjonowanych mogą opłacać przedsiębiorcy, których przychody w 2019 r. wyniosły maksymalnie 1 093 350 zł.
KOMENTARZ PRAWNIKA
Wykreślenie spółki z rejestru
MAGDALENA OSIŃSKA-WILIŃSKA, dyrektor departamentu prawa spółek, negocjacji i mediacji, Wiliński Legal Kancelaria Adwokacka Tomasz Wiliński
W 2001 r. został uruchomiony Krajowy Rejestr Sądowy, który zastąpił poprzednio istniejący rejestr handlowy. Jednocześnie KRS nałożył na wpisane do starych rejestrów spółki, fundacje i spółdzielnie obowiązek przerejestrowania się do niego w terminie trzech lat. Termin był wielokrotnie zmieniany z uwagi na niewypełnienie obowiązków przez podmioty gospodarcze. Ostatecznie ustawodawca wprowadził termin 31 grudnia 2015 r., po którym podmioty nieprzerejestrowane miały zostać wykreślone z rejestru oraz utracić byt prawny. Ustawa wprowadziła kontrowersyjny zapis, na mocy którego skarb państwa z dniem 1 stycznia 2016 r. z mocy prawa nabył nieodpłatnie mienie wykreślonych podmiotów (i do wysokości przejętego majątku odpowiada za ewentualne zobowiązania wierzycieli). Natomiast wraz z chwilą wykreślenia np. spółki z rejestru prawa jej wspólników do udziału w majątku likwidacyjnym wygasają.
Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie zwrócił się z zapytaniem prawnym do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie zgodności powyższej regulacji z konstytucją. Postępowanie przed Trybunałem Konstytucyjnym wszczynane pytaniem prawnym ma charakter konkretny, ścisły, związany ze sprawą zawisłą przed sądem. W świetle konstytucji każdy sąd może zadać trybunałowi pytanie prawne co do zgodności aktu normatywnego z konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą, jeżeli od odpowiedzi na pytanie prawne zależy rozstrzygnięcie sprawy toczącej się przed sądem.
W grudniu 2019 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł jednogłośnie o niekonstytucyjności przepisu, a dokładnie trzeciego zdania art. 9 ust. 2b zaskarżonej ustawy. Trybunał Konstytucyjny dał możliwość dochodzenia odszkodowania, uznając, że niezgodne z konstytucją jest jedynie wspomniane trzecie zdanie artykułu 9 ust. 2b zaskarżonej ustawy, którego cała treść była kwestionowana w pytaniu prawnym. Umorzenie postępowania w pozostałym zakresie prowadzi do uznania, że z dniem 1 stycznia 2016 r. skarb państwa nabył mienie nieprzerejestrowanych spółek i innych podmiotów, zamykając sprawy dawnych rejestrów sądowych.
Mimo to wszyscy uprawnieni do udziału w majątku likwidacyjnym nieprzerejestrowanego podmiotu uzyskali prawo dochodzenia praw z majątku tych podmiotów przeciwko skarbowi państwa do wartości nabytego mienia. Trybunał Konstytucyjny do wyroku z 11 grudnia 2019 r., sygn. akt P 13/18: „Z uwagi na to, że skutki majątkowe, o których mowa w art. 9 ust. 2b p.w. KRS nastąpiły z mocy prawa 1 stycznia 2016 r., przysługującym środkiem sanacji konstytucyjności jest roszczenie o odszkodowanie z art. 4171 § 1 k.c. Wspólnicy, którym zostały wygaszone uprawnienia do majątku pozostałego po likwidacji spółki z o.o., mogą żądać odszkodowania za szkodę wyrządzoną przez wydanie aktu normatywnego. Podmioty te nie będą mogły skutecznie wznowić postępowania, o którym mowa w art. 190 ust. 4 Konstytucji. Wznowienie takie możliwe jest w wypadku, gdy w sprawie zostało wydane orzeczenie kształtujące ich sytuację prawną lub gdy odrębne ustawy przewidują inne środki służące sanacji konstytucyjności w rozumieniu art. 190 ust. 4 Konstytucji. Z uwagi na to, że wygaszenie praw majątkowych nie wymagało wydania orzeczenia, wznowienie postępowania w takim zakresie nie jest możliwe”.