18 listopada 2024 r. Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) zalecił, by rozliczenia transakcji giełdowych w Unii Europejskiej odbywały się w modelu T+1 zamiast dotychczasowego T+2. W efekcie o jeden dzień przyspieszyłoby się przekazywanie inwestorom pieniędzy za sprzedane akcje, a także o jeden dzień zmniejszyło wyprzedzenie, z jakim trzeba posiadać akcje, by załapać się na dywidendę czy zarejestrować prawo udziału w walnym zgromadzeniu.
System rozrachunku T+1 funkcjonuje już m.in. w Chinach, Indiach, Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Meksyku, Argentynie i na Jamajce. ESMA chce, by w Unii Europejskiej zaczął obowiązywać od 11 października 2027 r.
- Rekomendacja o przejściu na cykl T+1 dopiero w 2027 roku wynika z faktu, że na rynku europejskim występuje wiele walut, systemów prawnych i instytucji infrastruktury. Szczególne znaczenie ma brak harmonizacji w obszarze prawa korporacyjnego w poszczególnych krajach Unii Europejskiej. Przejście z cyklu rozrachunkowego T+2 na T+1 będzie zatem wyzwaniem prawnym, technologicznym i inwestycyjnym dla wszystkich uczestników rynku – od instytucji infrastruktury przez nadzorców, władze ustawodawcze aż po firmy inwestycyjne i banki – tłumaczy Maciej Trybuchowski, prezes Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych (KDPW).
Informuje, że KDPW rozpoczął już cykl spotkań z uczestnikami polskiego rynku kapitałowego w celu identyfikacji barier i opracowania koniecznych rozwiązań, które zapewnią możliwość efektywnego działania w skróconym cyklu rozrachunkowym. Pierwsze, wstępne spotkanie - z udziałem KDPW, banków i domów maklerskich - odbyło się 14 listopada, czyli cztery dni przed publikacją zalecenia ESMA. Kwestia przejścia z T+2 na T+1 od jakiegoś czasu jest już omawiana na forum Europejskiego Stowarzyszenia Centralnych Depozytów Papierów Wartościowych. Stanowisko KDPW jest podobne do opinii innych depozytów: technicznie skrócenie terminów rozliczeń nie jest specjalnie skomplikowane, sprowadza się do zmiany w oprogramowaniu i regulaminie. Większym wyzwaniem jest zmiana wielu systemów IT w bankach i biurach maklerskich. Ponadto będzie trzeba rozwiązać problem transakcji transgranicznych (czyli np. handlu spółkami w dual-listingu) wymagających synchronizacji.
- Ścisła współpraca z uczestnikami rynku jest kluczowa dla sprawnego przejścia na nowy cykl, ponieważ centralny depozyt ma bezpośredni wpływ jedynie na część procesów, które wymagają dostosowania do wprowadzanej zmiany – podkreśla Maciej Trybuchowski.