Wiodącym tematem tegorocznego EFNI jest przyszłość Europy i świata w sytuacji niepewności, zagrożenia i gospodarczego zamętu spowodowanego napaścią Rosji na Ukrainę oraz wynikający z niej kryzys energetyczny.
Podczas sesji otwarcia, gość specjalny John Keane – politolog, profesor, University of Sydney i Wissenschaftszentrum Berlin – zwrócił uwagę na rolę demokracji. Wskazał, że w czasach niepewności społeczeństwa bardziej doceniają demokrację. Dostrzegają, że w okresach kryzysowych pozwala ona walczyć z arogancją rządzących i chroni przed głupimi decyzjami, które przynoszą szkody.
– Przed niepewnością może nas uratować tylko prawda – mówił John Keane.
Z kolei Zuzanna Rudzińska-Bluszcz, radczyni prawna i prezes zarządu, Fundacji ClientEarth Prawnicy dla Ziemi, zwróciła uwagę, że każda niepewność rodzi szanse.
– Szansą w dzisiejszych czasach jest prawdziwa polityka klimatyczna, która może być motorem rozwoju społecznego. Natomiast demokracja jest silna, jeśli oddaje głos ludziom inaczej myślącym, krytykującym decyzje władz – mówiła Zuzanna Rudzińska-Bluszcz.
Również pozostali uczestnicy debaty otwarcia – Jacob Turowski, public policy director, Central and Eastern Europe, Meta i Marek Rozkrut, główny ekonomista na Unię Europejską i region CESA, EY dostrzegali konstruktywną rolę niepewności. Jacob Turowski podkreślił, że sprzyja ona innowacyjności, zaś Marek Rozkurut zauważył, że firmy, nie wiedząc, jak planować przyszłość, tworzą różne scenariusze, a to sprzyja rozwojowi, zwłaszcza transformacji cyfrowej i klimatycznej.
W dyskusję o niepewności w biznesie wpisała się informacja o dokonanym kilka godzin wcześniej zatrzymaniu Macieja Wituckiego, prezydenta Konfederacji Lewiatan.
Według Centralnego Biura Antykorupcyjnego zatrzymano go w związku z postępowaniem dotyczącym wielomilionowych wyłudzeń z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w latach 2010-2019 przez spółkę Work Service, której Witucki był wówczas prezesem.
Wątpliwość uczestników forum wzbudził jednak termin i forma zatrzymania. Henryk Orfinger, pierwszy wiceprezydent Lewiatana, przeczytał nawet oświadczenie w tej sprawie, w którym zwrócono uwagę, że zatrzymanie nastąpiło w czasie nadzwyczajnego posiedzenia Prezydium Rady Dialogu Społecznego i w dniu otwarcia jednej z największych konferencji w naszej części Europy.