Spółki osobowe pozwalają zredukować podatek dochodowy. I to nie tylko małym firmom, i nie tylko w Polsce.
W Polsce nadal nie docenia się potencjału podatkowego spółek nie mających osobowości prawnej, gdy tymczasem spółki osobowe są szczególnie popularną formą prowadzenia biznesu np. w Niemczech.
Preferowana forma
Zagraniczne spółki osobowe występują w formach podobnych jak w Polsce, czyli: spółki cywilnej, spółki jawnej, spółki komandytowej, spółki komandytowo-akcyjnej. Wspólnikami spółki osobowej mogą być osoby fizyczne i osoby prawne.
— Zwykle w państwach Unii Europejskiej nie ma ograniczeń w zakresie przystępowania do spółek osobowych podmiotów z Polski? Inaczej może być w państwach nie będących członkami UE — mówi Monika Dziedzic, partner w kancelarii MDDP Michalik, Dłuska, Dziedzic i Partnerzy.
Spółka osobowa jest zwykle podatnikiem podatku VAT, co oznacza, że sama wypełnia wszelkie obowiązki związane z rozliczaniem tego podatku. Natomiast na gruncie podatku dochodowego spółki osobowe traktowane są odmiennie w poszczególnych krajach Europy.
Są państwa, w których spółka osobowa (zwykle z wyjątkiem spółki cywilnej lub jawnej) jest dla celów podatku dochodowego traktowana jako osoba prawna (np. Francja, Belgia, Hiszpania, Węgry). Wówczas podatnikiem podatku dochodowego jest sama spółka. Dochody wypłacane przez taką spółkę mogą być traktowane jako dywidendy podległe opodatkowaniu. Tak jest przykładowo w przypadku spółki komandytowo-akcyjnej we Francji, Belgii, Hiszpanii, spółki komandytowej i spółki jawnej w Belgii, Hiszpanii, na Węgrzech.
— Alternatywnie, mimo że spółka osobowa jest podatnikiem podatku dochodowego, wypłata zysku nie podlega ponownemu opodatkowaniu w momencie przekazania zysku wspólnikowi — dotyczy to np. spółki jawnej lub zysku przekazywanego komplementariuszowi w spółce komandytowej we Francji — zauważa Monika Dziedzic.
Wówczas zysk przekazywany komandytariuszowi jest traktowany we Francji jako dywidenda i podlega opodatkowaniu.
Gdzie najniższy podatek
W większości państw europejskich spółka osobowa jednak nie jest podatnikiem podatku dochodowego. Podatnikami tego podatku są jej wspólnicy. Przychody i koszty podatkowe spółki osobowej dzieli się między wspólników proporcjonalnie, zwykle do ich udziału w zysku spółki osobowej, i łączy z ich przychodami i kosztami z innych źródeł.
— Jeżeli w takiej spółce wspólnikami są podmioty mające siedzibę w innych krajach, to bardzo często przyjmuje się, że dochody wspólnika spółki podlegają opodatkowaniu w państwie siedziby spółki osobowej na zasadach takich jak dochody oddziału tzw. zakładu — dodaje Monika Dziedzic.
W takiej sytuacji dochód polskiego podatnika z udziału w zagranicznej spółce osobowej jest opodatkowany podatkiem kraju siedziby spółki i nie podlega opodatkowaniu w Polsce (najczęściej spotykane rozwiązanie) albo jest sumowany z polskim dochodem. Zagraniczny podatek można odliczyć od polskiego podatku jednakże do wysokości polskiego podatku przypadającego na dochód z udziału w spółce osobowej, czyli zwykle 19-proc.
Zatem, gdy dochód wspólnika spółki osobowej podlega opodatkowaniu w kraju jej siedziby, to, podobnie jak w przypadku oddziału, zagraniczne spółki osobowe warto zakładać w państwach, w których stawka podatku dochodowego jest niższa niż w Polsce.
Są jednak państwa, w których dochód z udziału w spółce osobowej nie jest opodatkowany w kraju siedziby spółki i podlega opodatkowaniu w kraju wspólnika. W takich sytuacjach spółka osobowa będzie bardziej efektywna podatkowo niż zagraniczna zależna spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, gdy w danym kraju stawka podatku dochodowego jest wyższa niż w Polsce.