Bankowy sposób na nieuregulowane faktury

Anna BełcikAnna Bełcik
opublikowano: 2012-02-22 00:00

Faktoring i forfaiting pomagają utrzymać płynność finansową firmy i zwiększyć bezpieczeństwo obrotu

Czasy rynkowej niepewności zmuszają przedsiębiorców do zachowania większej ostrożności, zwłaszcza w kontaktach z nowymi kontrahentami.

Biznes zabezpieczony

Korzystając z faktoringu, można przerzucić na bank ryzyko zachwiania płynności finansowej. Usługa zapewnia przedsiębiorcom finansowanie krótkoterminowych należności fakturowych i monitoring spłat. W przypadku tzw. faktoringu właściwego (faktoring pełny) bank gwarantuje również zabezpieczenie przed ryzykiem braku zapłaty, podobnie jak w forfaitingu, którego przykładem jest dyskonto akredytyw eksportowych bez regresu.

— To bardzo niedoceniana przez eksporterów forma kredytowania. Pozwala na finansowanie poza limitami kredytowymi we własnym banku. Koszty są bardzo rozsądne, a dodatkowo to bank ponosi całkowite ryzyko braku zapłaty. Transakcję forfaitingową można również przeprowadzić, wykupując należności udokumentowane fakturami — bez weksli i akredytywy. Obejmuje ona finansowanie zarówno obrotu zagranicznego, jak i krajowego — wyjaśnia Piotr Winnicki, dyrektor ds. finansowania handlu w Raiffeisen Banku Polska.

Okres finansowania w przypadku forfaitingu wynosi od kilku miesięcy do kilku lat.

Zależnie od potrzeb

— Faktoring to usługa dla firm, które regularnie dokonują transakcji ze stałymi kontrahentami, z forfaitingu natomiast korzystają firmy posiadające średnioi długoterminowe wierzytelności, w których wiarygodność dłużnika nie budzi wątpliwości. Forfaiting może dotyczyć również jednorazowych transakcji, często są to kontrakty o znacznej wartości — zaznacza Dariusz Filipek, kierownik biura wsparcia sprzedaży i faktoringu w Deutsche Banku PBC. W obu przypadkach banki wymagają od przedsiębiorców posiadania należności z odroczonym terminem płatności. Takie kryterium nie pojawia się w finansowaniu kredytem. Cena usług jest też wyższa od kredytu.

Szybki dopływ gotówki

— Należy jednak pamiętać, że w cenę faktoringu i forfaitingu wliczonych jest wiele dodatkowych usług, które nie towarzyszą kredytowi, np. zabezpieczenie przed ryzykiem kursowym, którego unikamy dzięki finansowaniu działalności firmy faktoringiem eksportowym lub forfaitingiem. Można też liczyć na niemal natychmiastowy dostęp do pieniędzy za sprzedane usługi lub towary — mówi Paweł Bryła, członek zarządu BRE Faktoring. Zaznacza też, że forfaiting jest usługą droższą od faktoringu. Powodem nie jest jednak sama jej struktura, lecz czas odroczenia terminu płatności. — Wśród polskich przedsiębiorców znacznie większą popularnością cieszy się faktoring, ponieważ większość należności w naszym obrocie gospodarczym ma charakter krótkoterminowy. Forfaiting ma natomiast zastosowanie przy dużych należnościach w eksporcie, które na polskim rynku występują zdecydowanie rzadziej — zauważa Paweł Bryła.

Podmioty transakcji forfaitingu

Forfaiter — instytucja finansowa, która nabywa od forfaitysty wierzytelności handlowe, wekslowe lub leasingowe, pobierając za to prowizje w formie odsetek dyskontowych, które są zależne od wartości zakupionej wierzytelności i od oceny ryzyka niewypłacalności dłużnika. Forfaiter zatem wypłaca forfaityście kwotę wierzytelności pomniejszoną o naliczone wynagrodzenie (dyskonto). Poprzez umowę forfaitingu forfaiter bierze na siebie ryzyko niewypłacalności dłużnika.

Forfaitysta — eksporter — jest podmiotem gospodarczym, który zbywa forfaiterowi wierzytelności powstałe wskutek eksportu dóbr lub usług. Dzięki usłudze forfaitingu przedsiębiorstwo zwiększa swoją płynność finansową, dostając od forfaitera środki finansowe odpowiednio pomniejszone o należne forfaiterowi wynagrodzenie jako spłatę wierzytelności eksportowych przed terminem ich płatności. W rezultacie forfaitysta nie musi czekać na spłatę wierzytelności od dłużnika, zabezpieczając się jednocześnie przed opóźnieniem spłaty lub niewypłacalnością dłużnika. Dłużnik forfaitingowy — importer — jest podmiotem gospodarczym, który jest winien forfaityście należną zapłatę za importowane od niego dobra lub usługi. W rezultacie transakcji forfaitingowej dłużnik forfaitingowy staje się dłużnikiem forfaitera.

Źródło: Deutsche Bank PBC

Za co się płaci

Wysokość opłat pobieranych za usługę faktoringu czy forfaitingu jest ustalana zależnie od czynników, które wpływają na ryzyko transakcji i potencjalnych kosztów odzyskiwania należności. W przypadku faktoringu są to: sytuacja finansowa faktoranta oraz jego dłużników, liczba dłużników, dodatkowe zabezpieczenia, wartość limitów. W przypadku forfaitingu kluczowa będzie sytuacja finansowa dłużnika, ewentualna gwaranta, a także skomplikowanie prawne transakcji.

Kto bierze udział w faktoringu

Faktorant — przedsiębiorca działający w branży handlowej, dostawczej, usługowej — klient faktora, który przekazuje mu faktury za sprzedane przez siebie towary lub usługi.

Faktor — najczęściej instytucja bankowa lub wyspecjalizowana spółka faktoringowa. Wypłaca faktorantowi należność z tytułu sprzedanych towarów lub usług pomniejszoną o swoją prowizję. W przypadku faktoringu bez regresu to faktor windykuje należności od dłużnika, jeżeli ten nie reguluje ich na czas. W przypadku odmiany faktoringu z regresem w razie niewypłacalności dłużnika to faktorant windykuje należność.

Dłużnik — kontrahent faktoranta, odbiorca usług lub towarów, zobowiązany do zapłaty za nie, nie jest stroną umowy faktoringowej.