Utrzymanie przewagi konkurencyjnej wymaga od firm elastyczności i wprowadzania ulepszeń do prowadzonej działalności. Z kolei od menedżerów - nowego podejścia do zarządzania.
– Naszą rzeczywistość zdominowała zmienność, podważająca zasadność zjawisk czy założeń traktowanych dotychczas za pewniki. Wpływa na naszą codzienność i sposób, w jaki pracujemy. Także dla zarządzających nadszedł czas na rewolucję, gdyż, tak jak zmiany przestawiły świat na nowe tory, tak i liderzy powinni zrewidować swój sposób myślenia i zarządzania, a niekiedy wręcz zbudować swoją pozycję na nowo – mówi Paweł Prociak, dyrektor firmy Wyser Polska.
Kierunek i skala zmian
Z badania „Change Management – kompas managera 2023”, przeprowadzonego przez firmę Wyser, wynika, że głównym powodem wprowadzania zmian jest dostrzeżenie możliwości
ulepszenia procesów w firmie oraz rozwój - wejście organizacji na wyższy poziom. 62,5 proc. modyfikacji wprowadzonych w polskich firmach w ostatnim czasie dotyczyło aspektów technicznych (32,5 proc. wskazań) i technologicznych (29,5 proc.). Z kolei 16 proc. ulepszeń wiązało się z zasobami ludzkimi (m.in. nowa kultura organizacyjna, motywowanie i przekwalifikowanie pracowników), a 15 proc. zmian dotyczyło obszaru ekonomicznego, np. optymalizacji kosztów. Najmniej ulepszeń obejmowało zmiany strukturalne firmy (3,5 proc.) oraz regulacyjno-prawne (3 proc.).
Przeprowadzane reorganizacje dotyczyły najczęściej kilku działów (44 proc. wskazań) lub zespołów (21,5 proc.). Firmy rzadziej decydowały się na wprowadzenie zmian w całym przedsiębiorstwie (16,5 proc.).
Gotowość do ulepszania
Co ciekawe, prawie 100 proc. menedżerów uważa, że są bardzo dobrze przygotowani do zarządzania zmianą. 24 proc. oceniło zdecydowanie pozytywnie efekty wprowadzonych usprawnień, a 65 proc. - raczej pozytywnie. Co nie oznacza, że na etapie wdrażania ulepszeń liderzy nie napotykali na pewne problemy. Największym kłopotem we wprowadzeniu zmian była dla badanych menedżerów liczba obszarów, które musiały być przez nich koordynowane (49 proc. wskazań). Dla niewiele mniejszego odsetka (47,5 proc.) trudnością było zakomunikowanie pracownikom wprowadzenia ulepszeń, natomiast 36,4 proc. menedżerów miało problem z brakiem planu i procedur wdrożenia zmiany. Dla takiego samego odsetka trudność sprawił brak odpowiednich narzędzi do wprowadzenia reorganizacji. Dużym wyzwaniem dla menedżerów był również brak narzędzi do monitorowania zmian (33,1 proc.) i małe zaangażowanie lub opór pracowników (29,7 proc.). Z kolei 24,6 proc. badanych wskazało na własny brak przekonania o słuszności wprowadzenia zmian.
Wydarzenia z ostatnich trzech lat (pandemia, wojna w Ukrainie) pokazują, że firmy, zamiast koncentrować się na planach wieloletnich, powinny wykazywać się elastycznością.
- Duża zmienność procesów w dzisiejszej rzeczywistości sprawiła, że długookresowe planowanie zmian w przedsiębiorstwach przestało mieć sens. Nie jesteśmy w stanie przygotować się na to, co przyniesie jutro, więc z jednej strony warto być w stałej gotowości na zmianę, z drugiej należy do zmiany podejść strategicznie. Wizja jest tu moim zdaniem najważniejsza, bo to ona wskazuje kierunek, wyznacza ścieżki i zakłada jakiś punkt odniesienia w przyszłości. Dopiero gdy mamy wizję zmiany, w ramach jej realizacji możemy opracować plan – uważa Paweł Prociak.