Podwyższenie wieku emerytalnego stało się jednym z najbardziej kontrowersyjnych tematów w duńskiej polityce, zwłaszcza po ubiegłorocznej deklaracji premier Mette Frederiksen. Zapowiedziała ona, że rządząca Socjaldemokracja nie będzie już automatycznie popierać kolejnych podwyżek. W wywiadzie dla „Berlingske” podkreśliła, że konieczna jest renegocjacja tzw. porozumienia o dobrobycie, które od 2006 roku stanowi filar duńskiej gospodarki.
Ta niespodziewana deklaracja nie była wcześniej uzgodniona z koalicjantami z liberalnej Venstre i centrowej partii Umiarkowanych, co wywołało falę pytań. Zarówno partnerzy rządowi, jak i opozycja domagają się jasnej odpowiedzi: czy Socjaldemokracja chce jedynie spowolnić podnoszenie wieku emerytalnego, czy planuje również zmiany w systemie wcześniejszych emerytur.
Wzrost długości życia a system emerytalny w Danii
Socjaldemokracja wskazuje, że kolejna decyzja w tej sprawie zapadnie dopiero w 2030 roku, gdy zgodnie z obowiązującymi zasadami nastąpi ponowna korekta wieku emerytalnego, dostosowana do wzrastającej średniej długości życia. Rzecznik partii Christian Rabjerg Madsen zapewnia, że propozycje zostaną przedstawione odpowiednio wcześniej.
Porozumienie w sprawie systemu emerytalnego, uznawane za fundament duńskiej polityki społecznej, zostało pierwotnie zawarte między Venstre, Konserwatystami, Socjaldemokracją, Duńską Partią Ludową i Partią Radykalną. Jego głównym założeniem było stopniowe podnoszenie wieku emerytalnego w zależności od wzrostu średniej długości życia. W 2015 roku wszystkie te ugrupowania ponownie potwierdziły swoje poparcie dla tej zasady.
Socjalistyczna Partia Ludowa nie jest stroną tego porozumienia, ale rozważała poparcie rządowego projektu, pod warunkiem że władze zgodzą się na renegocjację zasad wcześniejszej emerytury, w tym tzw. emerytury Arne dla osób z długim stażem pracy oraz emerytury senioralnej dla osób o ograniczonej zdolności do pracy. Ponieważ rząd nie podjął żadnych rozmów w tej sprawie, partia zapowiedziała, że nie poprze ustawy.
Wiek emerytalny w Danii tematem sporów
Jak podaje magazyn "European Pensions", premier Danii już w zeszłym roku zapowiadała, że parlament przeprowadzi głosowanie nad stopniowym podnoszeniem wieku emerytalnego do 70 lat, z planowanym wdrożeniem tej zmiany od 2040 roku.
Premier Mette Frederiksen podkreślała, że kwestie związane z systemem emerytalnym i wiekiem przechodzenia na emeryturę są częstym tematem sporów politycznych, ale jednocześnie budzą duże zainteresowanie społeczne.
- W ramach porozumienia w sprawie systemu opieki społecznej z 2006 roku szeroka większość zgodziła się co do zasady, że wydłużanie okresu aktywności zawodowej w związku ze wzrostem średniej długości życia jest racjonalnym rozwiązaniem. Ponadto wszelkie zmiany wieku emerytalnego powinny być ogłaszane z dużym wyprzedzeniem, aby obywatele mogli się do nich odpowiednio przygotować – zaznaczyła Mette Frederiksen podczas zeszłorocznej sesji duńskiego parlamentu.