Inwestorzy wszech czasów: George Soros

RADOSŁAW KUŁAJEWICZ
opublikowano: 2011-11-27 09:07

W naszym cyklu prezentujemy George`a Sorosa jednego z największych współczesnych graczy na rynkach finansowych.

Finansista – spekulant-  filozof – myśliciel. Zestawienie tych czterech wyrazów znakomicie opisuje człowieka, którego zwykło się określać mianem największego spekulanta w historii, chętnie cytowanego podczas napięć na giełdach i różnego rodzaju kryzysach.

George Soros urodził się w 1930 r. w rodzinie żydowsko- węgierskiej,  w Budapeszcie. Ciężkie lata Holocaustu w czasie II wojny światowej zdołał przetrwać dzięki fałszywym dokumentom załatwionym przez ojca. Kiedy na początku 1945 r. wydawało się, że wyzwolenie spod jarzma Hitlera jest bliskie, nowy przeciwnik pojawił się u bram - Związek Radziecki.

Bloomberg
Bloomberg
None
None

W 1946 r. Soros za pomocą fałszywych dokumentów wojennych ucieka zza Żelaznej Kurtyny do Wielkiej Brytanii. Dzięki pomocy finansowej wuja studiuje na London School of  Economics, którą kończy w 1952 r.  W tym samym roku rozpoczyna pracę jako stażysta w jednym z londyńskich banków. Jednakże w 1956 r. emigruje do USA i osiedla się w  Nowym Jorku.

W tym okresie do 1973 r. pracuje dla następujących firm inwestycyjnych: F.M. Mayer, Wertheim & Co. a także  w Arnhold & S. Bleichroeder.

W 1973 r. postanawia założyć Soros Fund Management, który całe lata 70. XX w. działała jako fundusz hedgingowy, a później przekształcił się w słynny Quantum Fund.

George Soros jest w świecie finansów postacią dosyć kontrowersyjną, dla jednych wielki inwestor i filantrop, dla innych spekulant który doprowadził do bankructwa i upadku walut kilku państw.

Na początku lat 90-tych po upadku Muru Berlińskiego Europa stanęła przed nowymi wyzwaniami, zarówno politycznymi jak i ekonomicznymi. Ton kontynentalnej Europie nadawały zjednoczone Niemcy oraz Francja i Wielka Brytania. Decyzja polityczna o wspólnej walucie na kontynencie, którą w obrocie międzybankowym określano mianem ECU  (poprzedniczka EURO) wymagała od państw członkowskich utrzymywania wobec niej sztywnych kursów walut krajowych  (tzw. Mechanizm Kursów Walutowych ERM II ).

W tym okresie jednym z głównych zarządzających funduszem Sorosa był Stanley Druckenmiller, którego ukoronowaniem kariery zawodowej była praca w Quantum Fund. W 1992 r. odkrył, że sztuczne utrzymywanie kursu funta brytyjskiego i niemieckiej marki w stosunku do ECU nijak ma się do realnej gospodarki obu tych państw. Wkrótce Druckenmiller i Soros przystąpili do ataku na brytyjskiego funta. Ich zdaniem Bank Anglii zrobiłby wszystko aby utrzymać sztywny kurs waluty, tak więc otworzyli znaczne krótkie pozycje na funcie brytyjskim. Potwierdzeniem słuszności tego planu miał być wywiad w środkach masowego przekazu prezesa Banku Centralnego Niemiec dotyczący zmian w systemie ERM II.  Stanley Druckenmiller za namową swojego szefa zwiększył krótkie pozycje na funcie do 1,5 mld USD. Bank Anglii broniąc waluty wyczerpał rezerwy w dolarach doprowadzając ostatecznie do dewaluacji funta oraz wystąpienia Wielkiej Brytanii z mechanizmu ERM II. Po tym wydarzeniu Sorosa określono mianem człowiek który złamał Bank Anglii.

Chociaż powyższa spekulacja w 1992 r. przyniosła mu międzynarodowy rozgłos i majątek, kolejna okazja miała powtórzyć się kilka lat później w czasie tzw. kryzysu azjatyckiego.

Gwałtowny rozwój gospodarczy tzw. Tygrysów Azjatyckich (m.in. Korei Południowej, Malezji, Tajlandii i Singapuru) od początku lat 90. XX w. nie pozostał bez wpływu na ich sytuację walutową.  Bezpośrednim iskrą, która spowodowała krach azjatycki w 1997 r. było upłynnienie kursu  tajlandzkiej  bahty w stosunku do dolara. Ataki spekulacyjne na walutę powodowały, że Centralny Bank Tajlandii nie był w stanie dłużej utrzymywać określonego kursu wymiany. Powszechnie uważa się, że za największymi spekulacjami w tym rejonie odpowiedzialne były fundusze Sorosa. Potwierdzeniem tych słów było oskarżenie go o spekulacje na wielką skalę przez ówczesnego premiera Malezji Mahathira bin Mohammada.

Cechą charakterystyczną Georga Sorosa oprócz działalności finansowej jest jego zaangażowanie w działalność charytatywną.  Jako człowiek który przeżył Holocaust doskonale wiedział co to jest przemoc i cierpienie. W połowie lat 70. aktywnie wspierał finansowo i intelektualnie  ruchy studenckie przeciwko polityce apartheidu w Republice Południowej Afryki, a następie był zaangażowany w pomoc finansową dla ruchów niepodległościowych w krajach Układu Warszawskiego, między innymi w rodzinnych Węgrzech. Po upadku komunizmu w Europie otworzył tzw. Instytut Społeczeństwa Otwartego, a w Polsce Fundację Batorego. Jego dotacje na organizacje związane z prawami człowieka i wolnością słowa  liczone są już w miliardach dolarów.

Jest on także autorem kilkunastu książek i dziesiątek opracowań. Do najbardziej znanych zaliczamy:

„ Alchemia Finansów „ wyd. 1987 r. 
„ Nowy paradygmat rynków finansowych” wyd. 2008 r.
„ Kryzys globalnego kapitalizmu” wyd. 1998 r.

Latem tego roku, w związku ze zmianą w USA dotyczącą przepisów o działalności finansowej funduszy hedgingowych będących pochodną obecnego kryzysu finansowego, George Soros oświadczył, iż wycofuje się z aktywnej działalności inwestycyjnej, a jego fundusze będą zarządzać majątkiem rodzinnym. Czy to zatem koniec ery Sorosa, być może,  ale jak zwykło się  mówić, ciągnie wilka do lasu.