Produkt krajowy brutto Japonii zmniejszył się w okresie lipiec–wrzesień 2025 r. o 1,8 proc., po skorygowanym wzroście o 2,3 proc. w poprzednim kwartale. Jednocześnie wynik okazał się nieco lepszy od prognoz ekonomistów, którzy oczekiwali spadku rzędu 2,5 proc.
Głównym hamulcowym koniunktury był eksport. Wprowadzone przez Stany Zjednoczone cła znacząco ograniczyły opłacalność sprzedaży zagranicznej, powodując spadek wolumenów dostaw, zwłaszcza w sektorze motoryzacyjnym. Producenci aut starali się łagodzić skutki taryf, obniżając ceny, jednak nie zdołali utrzymać wcześniejszego tempa wzrostu.
W efekcie tzw. czysty popyt zewnętrzny – eksport pomniejszony o import – obniżył wzrost gospodarczy o 0,2 punktu procentowego. Dla porównania w poprzednim kwartale jego wkład był dodatni i wyniósł 0,2 punktu.
USA i Japonia we wrześniu sfinalizowały umowę handlową, która wprowadziła 15-proc. podstawowe cło na niemal cały japoński import. To znacząca korekta względem wcześniejszych stawek wynoszących 27,5 proc. dla samochodów i 25 proc. dla większości innych towarów, lecz wciąż mocno odczuwalna dla eksporterów.
Recesja płytsza od prognoz. „To chwilowe osłabienie”
Ekonomiści podkreślają, że choć Japonia technicznie wpadła w recesję, jej skala jest mniejsza, niż wcześniej zakładano. Jak wskazują eksperci spadek PKB w dużej mierze wynikał z „jednorazowych czynników”, takich jak opóźnienia w inwestycjach mieszkaniowych. Nowe przepisy dotyczące efektywności energetycznej spowolniły realizację wielu projektów po wejściu w życie regulacji w kwietniu.
Mimo osłabienia, fundamentalny trend gospodarczy nadal wskazuje na stopniowe ożywienie w ciągu roku lub dwóch.
Konsumpcja prywatna rośnie, ale wolniej
Konsumpcja prywatna – odpowiadająca za ponad połowę japońskiego PKB – zwiększyła się w trzecim kwartale o 0,1 proc., zgodnie z oczekiwaniami rynku. To jednak wyraźne spowolnienie względem wzrostu o 0,4 proc. w drugim kwartale. Gospodarstwa domowe ograniczały wydatki pod wpływem wysokich kosztów żywności i utrzymania.
Pozytywnie zaskoczyły natomiast inwestycje przedsiębiorstw, które wzrosły o 1 proc. przy prognozach na poziomie 0,3 proc.
Bank Japonii pod presją decyzji o stopach procentowych
Choć większość ekonomistów ocenia, że najnowsze dane o PKB nie powinny radykalnie zmieniać podejścia Banku Japonii do polityki monetarnej, pojawiają się głosy ostrzegające przed możliwym błędem decyzyjnym. Sugeruje się, że podwyżka stóp procentowych w grudniu byłaby „pomyłką” w obliczu recesji.
Rząd przygotowuje pakiet stymulacyjny
W odpowiedzi na spowolnienie gospodarcze oraz rosnące koszty życia japoński rząd pracuje nad pakietem wsparcia dla gospodarstw domowych. Minister finansów Satsuki Katayama zapowiedziała, że jego wartość przekroczy 17 bilionów jenów, czyli niemal 110 miliardów dolarów.