W czwartek 27. marca ogłosimy wyniki konkursu na Biznesową Książkę Roku. Nagrody zostaną przyznane w trzech kategoriach: książka poradnikowa, książka popularna (i popularno-naukowa) oraz książka naukowa.
W kategorii książek naukowych poddaliśmy ocenie te, które powstały w ramach pracy akademickiej autorów. Niektóre z książek są kierowane do wąskiego grona specjalistów, inne do szerszych grup odbiorców. Docenialiśmy zarówno oryginalność i wiarygodność badań, jak też język, argumentację i cechy wydawnicze książek. Bardzo ważnym elementem oceny było to, czy książka odpowiada na istotne współczesne wyzwania ekonomiczne, biznesowe i społeczne.
Oto sześć nominowanych prac, uszeregowanych według kolejności alfabetycznej tytułów. Z tych prac jury wybrało zwycięzcę oraz drugie i trzecie miejsce.
„Jak powstają wielkie strategie? I dlaczego nie wszystkie muszą być wielkie” Wojciecha Czakona
W polskim biznesie często brakuje długoterminowego myślenia – zamiast planować, reagujemy doraźnie, przenosząc uwagę z jednego bieżącego problemu na kolejny. Właśnie dlatego książka Polskiego Wydawnictwa Ekonomicznego może okazać się przydatnym przewodnikiem dla wielu menedżerów.
Autor krok po kroku wyjaśnia, jak budować skuteczne strategie w biznesie. Odwołuje się przy tym do licznych badań międzynarodowych, osadzając swoje rozważania w solidnym zapleczu naukowym. Książka zachowuje akademicką precyzję, ale napisana jest językiem przystępnym, dynamicznym – nie odstrasza hermetycznym stylem, co sprawia, że jest łatwiejsza do przyswojenia również dla praktyków.
Szczególną wartość może mieć dla menedżerów średnich, rosnących firm, które stają przed wyzwaniem zbudowania pierwszej poważnej strategii rozwoju. Wojciech Czakon pokazuje, że nie każda strategia musi być „wielka” – nie zawsze chodzi o spektakularne plany, czasem kluczowe jest dopasowanie działań do skali i etapu rozwoju firmy.
Książka wpisuje się w szerszą dyskusję o roli przemyślanej strategii w polskiej gospodarce i potrzebie myślenia nie tylko o tym, co tu i teraz, ale też o przyszłości.
„Nierówności po polsku. Dlaczego trzeba się nimi zająć, jeśli chcemy dobrej przyszłości nad Wisłą” Pawła Bukowskiego, Michała Brzezińskiego, Jakuba Sawulskiego
Książka Wydawnictwa Krytyki Politycznej poświęcona zjawisku nierówności dochodowych i majątkowych w Polsce. Autorzy analizują, jak zmieniały się nierówności od czasu transformacji ustrojowej, odwołując się zarówno do danych empirycznych, jak i współczesnych teorii ekonomicznych. Ich książka jest zaprzeczeniem słynnej tezy amerykańskiego ekonomisty Arthura Okuna, że równość i efektywność ekonomiczna nie mogą iść ze sobą w parze – że możemy mieć więcej jednego tylko kosztem drugiego. Polscy ekonomiści twierdzą, że wysokie nierówności ograniczają rozwój, ponieważ zmniejszają pulę talentów i tym samym akumulację wiedzy. Tym samym możemy mieć więcej równości i więcej efektywności.
W książce analizowane są różne aspekty życia społecznego i polityk gospodarczych mające wpływ na nierówności – opieka nad dziećmi i edukacja, polityka podatkowa, transfery społeczne, rola związków zawodowych, efektywność administracji. Autorzy omawiają tzw. krzywą Gatsby’ego, pokazując, że Polska znajduje się w środku stawki pod względem równości szans. Jednak niepokojącym trendem jest pogarszanie się tej sytuacji w ostatnich latach.
Wysokie nierówności mogą ograniczać mobilność społeczną i dostęp do wysokiej jakości edukacji, co w dłuższej perspektywie osłabia kapitał ludzki i potencjał wzrostu gospodarczego. Autorzy wskazują, że zwiększenie równości szans – poprzez politykę podatkową, inwestycje w edukację czy rynek pracy – jest kluczowe dla długoterminowej konkurencyjności polskiej gospodarki.
Książka łączy przystępny język z analitycznym podejściem, pozostawiając przestrzeń do dalszej debaty o kierunkach polityki społeczno-gospodarczej.
„Nowy wspaniały świat…? Strategiczne narracje Chin a reforma systemu globalnego zarządzania” Łukasza Gacka
Książka porusza jeden z najistotniejszych współczesnych tematów geopolitycznych – rosnącą asertywność gospodarczą Chin i ich wpływ na światowy porządek gospodarczy i polityczny. W erze, gdy problemy geopolityczne stały się krytyczne dla rozumienia procesów gospodarczych, pozycja ta jest szczególnie cenna dla czytelników biznesowych.
Autor analizuje strategiczne narracje Pekinu, przybliżając wizję reformy globalnego zarządzania, którą forsują Chiny. Odwołując się do chińskiej koncepcji „tianxia” (wszystko pod niebem), Gacek pokazuje, jak Chiny pod przywództwem Xi Jinpinga próbują przedefiniować zasady międzynarodowej współpracy gospodarczej. Książka wyraźnie ukazuje, dlaczego Unia Europejska i europejskie firmy mogą mieć coraz większą trudność z odnalezieniem się w relacjach gospodarczych z Chinami.
Co istotne, ta publikacja Wydawnictwa Prześwity oferuje polską perspektywę ekspercką, co jest rzadkością w literaturze dotyczącej Chin, zdominowanej przez źródła zagraniczne. Autor kompetentnie przedstawia strategie Chin, pozwalając polskim czytelnikom lepiej zrozumieć nie tylko politykę Pekinu, lecz także jej praktyczne konsekwencje gospodarcze, odczuwalne dziś w całej Europie. W efekcie książka stanowi użyteczne narzędzie analityczne dla biznesu, który chce świadomie reagować na zmieniające się uwarunkowania globalnej konkurencji.
„Pożegnanie z pańszczyzną. Historia gospodarcza Polski od rozbiorów do dziś” Piotra Korysia
Przekrojowa opowieść o 200 latach polskiej historii gospodarczej przedstawiona z perspektywy idei rozwojowych, prób modernizacji i wyzwań, przed jakimi stawała Polska. Piotr Koryś, historyk gospodarczy i ekonomista, analizuje dzieje polskiej gospodarki od XVIII wieku aż po czasy współczesne, pokazując, jak zmieniały się strategie nadrabiania cywilizacyjnego dystansu wobec Zachodu.
Autor łączy analizę politycznych, społecznych i gospodarczych uwarunkowań, nakreślając tło kolejnych projektów industrializacyjnych, reform gospodarczych i modernizacyjnych koncepcji. Opisuje nie tylko same fakty historyczne, ale też idee, które kształtowały polskie myślenie o rozwoju: od gospodarki zaborowej przez II RP i PRL po transformację po 1989 roku.
Publikacja Wydawnictwa WEI koncentruje się na odpowiedzi na kluczowe pytanie: dlaczego Polska przez większą część swojej nowoczesnej historii zmagała się z problemem zacofania wobec Europy Zachodniej? Analizując przyczyny sukcesów i niepowodzeń podejmowanych działań, autor pokazuje, w jaki sposób różne elity polityczne i gospodarcze próbowały ten problem rozwiązać.
To syntetyczne spojrzenie na historię Polski przez pryzmat gospodarki, idei modernizacji i zmieniającego się zaplecza instytucjonalnego kraju.
„Sztuczna inteligencja w zarządzaniu. Regulacja a konkurencja” Włodzimierza Szpringera
Sztuczna inteligencja to jeden z kluczowych tematów współczesnej gospodarki, a zarazem wyzwanie dla regulatorów, przedsiębiorców i decydentów. W 2024 r. ukazała się książka prof. Włodzimierza Szpringera, która podejmuje próbę uporządkowania zagadnień związanych z rolą AI w biznesie i administracji.
Autor porusza szerokie spektrum tematów – od podstawowych definicji i technologicznych aspektów sztucznej inteligencji przez kwestie bezpieczeństwa po zagadnienia dotyczące regulacji prawnych i wpływu AI na konkurencję rynkową. Zwraca uwagę na to, jak rozwój sztucznej inteligencji wymusza nowe podejście do zarządzania ryzykiem oraz na wyzwania stojące przed polityką regulacyjną zarówno na poziomie krajowym jak i europejskim.
Publikacja Wydawnictwa Poltext odnosi się również do aktualnych procesów legislacyjnych, takich jak unijne prace nad AI Act, a także podkreśla znaczenie etycznych ram wykorzystania algorytmów w biznesie. Czytelnik znajdzie tu omówienie wpływu AI na zasady konkurencji, w tym kwestie przewagi technologicznej największych graczy i wyzwań dla mniejszych podmiotów gospodarczych.
Książka podejmuje więc temat o krytycznym znaczeniu dla gospodarki i administracji publicznej, oscylując między zagadnieniami prawnymi i i zarządczymi.
„Wpływ lokalnej kultury na małe i średnie przedsiębiorstwa” Łukasza Kozłowskiego
Czy lokalna kultura może wpływać na sukces małych i średnich firm? Łukasz Kozłowski przekonuje, że tak – i co więcej, próbuje ten wpływ precyzyjnie zmierzyć. Autor korzysta z uznanego modelu sześciu wymiarów kultury (m.in. unikanie niepewności, indywidualizm czy dystans władzy) i bada ich przełożenie na rozwój MŚP w Polsce. Już samo podjęcie próby kwantyfikacji tak nieuchwytnego zjawiska zasługuje na uwagę.
Książka Wydawnictwa Poltext ma charakter naukowy, pełna jest estymacji i analitycznych modeli, przez co z pewnością trafi głównie do specjalistów. Nie zmienia to jednak faktu, że porusza problem fundamentalny – co napędza, a co hamuje rozwój sektora, który odpowiada za większość miejsc pracy w kraju.
Szczególnie interesujące są wnioski dotyczące unikania niepewności. Kozłowski pokazuje, że wyższa skłonność społeczeństwa do minimalizowania ryzyka sprzyja wzrostowi firm, bo ułatwia im dostęp do finansowania dłużnego. To ciekawa obserwacja, choć szkoda, że autor nie poświęca więcej miejsca pogłębionej analizie mechanizmów stojących za tym zjawiskiem – skupia się raczej na statystycznych zależnościach.
Mimo tej niedoskonałości książka wnosi ważny głos do dyskusji o tym, jak czynniki kulturowe kształtują gospodarcze realia i jakie bariery stoją przed polskimi przedsiębiorcami. Warto po nią sięgnąć, zwłaszcza jeśli interesują nas nieoczywiste determinanty wzrostu firm.
Dobra książka naukowa powinna być napisana w sposób przyjazny dla czytelnika. Ważne jest, aby jej treść była zrozumiała nie tylko dla wąskiej grupy specjalistów z danej dziedziny, ale także dla osób spoza niej. Przystępność języka jest szczególnie istotna dziś, gdy coraz większą rolę odgrywają badania interdyscyplinarne. Wiele ciekawych zjawisk pojawia się właśnie na styku różnych dyscyplin, dlatego zbyt hermetyczny język prowadzi do zamknięcia się w „naukowych silosach” i ogranicza szerzenie wiedzy oraz współpracę naukową.
Ostatecznie zależy mi na tym, by teksty naukowe były pisane w sposób przyjazny czytelnikowi. Wykładowe doświadczenie pokazuje, że wiele osób nie lubi rachunkowości czy matematyki właśnie przez sposób przekazywania treści. Podręczniki bywają pisane w sposób wręcz „nieludzki”. Tymczasem przyjazny i jasny sposób prezentacji wiedzy przesądza o tym, jak skutecznie będzie się ona szerzyć. Zbyt często poprzestajemy na hermetycznym języku naukowym, ponieważ jest to prostsze. Prawdziwą sztuką jest jednak pisać o rzeczach skomplikowanych w sposób jasny i przystępny dla szerokiego grona odbiorców. Tylko wówczas książka naukowa może spełniać swoją rolę w pełni.
Cennym, zwiększającym komfort czytelniczy elementem naukowego dzieła są indeksy – indeks nazwisk i indeks rzeczowy oraz zwarty wykaz bibliografii. Ważny jest też sposób zamieszczania przypisów. Zamieszczanie ich na końcu książki jest moim zdaniem niekomfortowe dla czytelnika. Dowcipnie wyraził to np. noblista Robert Solow, który odnosząc się do dzieła Piketty’ego „Kapitał w XXI wieku”, zwrócił uwagę na dużą, w angielskim wydaniu 577-stronnicową objętość tej gęstym drukiem edytowanej książki (w tym 77 stron to przypisy). Stąd też następująca nagana Solowa: „Na redaktorów, którzy zdecydowali zamieścić przypisy na końcu książki, gdzie czytelnik taki jak ja większości z nich nie przeczyta, zamiast na dole strony, gdzie powinny się znaleźć, zsyłam niniejszym swędząca, bolesną ospę”. („I call down a painfull pox painful pox”, „After Piketty: The Agenda for Economics and Inequality”, red. Heather Boushey,J. Bradford DeLong, Marshall Steinbaum, s. 46-47, polska edycja „Piketty i co dalej?”, PWN 2018).
Biorąc pod uwagę merytorykę, dobra książka naukowa to taka, która porusza temat ważny z punktu widzenia nauki albo praktyki gospodarczej. Powinna też – co bardzo ważne – przedstawiać najnowszą wiedzę z danej dziedziny, aktualne koncepcje i teorie. Autor musi się odnosić do najnowszej literatury zarówno krajowej, jak też zagranicznej, w tym do artykułów. Dobra książka naukowa powinna też zawierać analizę badań, czy to własnych, czy przeprowadzonych w kraju lub na świecie, a również mieć rekomendacje, co z nich wynika.
Teksty powinny być napisane językiem naukowym, lecz przystępnym dla odbiorcy. Chodzi o to, by wszystkie opisane zjawiska zostały wytłumaczone w prosty sposób. Terminy używane w książce powinny być jednoznaczne. Ważne jest też to, by te same pojęcia były stosowane w monografii. Zastępowanie ich innymi sprawia, że treść robi się niestrawna i niezrozumiała dla czytelnika. Autor książki naukowej nie może też popełniać błędów językowych.
Duże znaczenie ma strona graficzna. Publikacja powinna zawierać wykresy, rysunki, schematy, tabele. Oczywiście wszystkie powinny zostać przez autora omówione. Nie bez znaczenia jest też wydanie zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju, czyli np. bez wykorzystania papieru kredowego, bo wszyscy chronimy środowisko.
Biznesowa Książka Roku to konkurs, w którym redakcja „Pulsu Biznesu” wyróżnia najlepsze publikacje biznesowo-ekonomiczne. Pierwsza edycja dotyczy pozycji, które ukazały się na polskim rynku w 2024 roku. Od października do 17 stycznia ponad 40 wydawców zgłosiło nam 82 tytuły w trzech kategoriach konkursowych: książka naukowa, książka popularnonaukowa (publicystyczna) i książka poradnikowa.
Z zadaniem wyłonienia spośród nich wyjątkowych publikacji zmierzyła się komisja złożona z ekspertów biznesu i dziennikarzy „Pulsu Biznesu”, którzy ocenili zgłoszone książki pod kątem merytoryki, walorów dydaktycznych, oryginalności i praktyczności.
Nominacje uzyskało 19 tytułów: sześć w kategorii książka naukowa, siedem w kategorii książka popularnonaukowa i sześć w kategorii poradników.
W kategorii książka naukowa w skład jury weszli: prof. dr hab. Elżbieta Mączyńska-Ziemacka, prezes honorowa Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego, dr hab. Piotr Wachowiak, rektor Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, Ignacy Morawski, zastępca redaktora naczelnego i główny ekonomista „Pulsu Biznesu”.
Książki w kategorii popularnonaukowej oceniali: Wojciech Chmielarz, pisarz, laureat Nagrody Wielkiego Kalibru i Wielkiego Kalibru Czytelników, Julia Patorska, partnerka, liderka portfolio Sustainability & Climate w Polsce i Europie Środkowej, Deloitte, Mirosław Konkel, dziennikarz „Pulsu Biznesu”.
Członkowie komisji, których zadaniem było wytypowanie najbardziej inspirujących poradników, to: Przemysław Barankiewicz, szef domu maklerskiego Finax na Polskę, wiceprezes CFA Society Poland Consulting, Michał Kanarkiewicz, popularyzator gry w szachy, właściciel firmy Kanarkiewicz Strategy Consulting, Karolina Guzińska, dziennikarka „Pulsu Biznesu”.
Wyniki konkursu zostaną ogłoszone 27 marca.
Pełne głębi i inspiracji – poznaj sześć wyjątkowych tytułów, które trafiły do finału konkursu na Biznesową Książkę Roku 2024 w kategorii poradnikowej
Sześć niezwykłych poradników
Literatura poradnikowa bywa banalna i przewidywalna, lecz tytuły zgłoszone do BKR są inne. To prawdziwe perełki – pełne głębi, inspiracji i praktycznej mądrości. Czytaj więcej...
Zapraszamy do przeczytania rozmów z jurorami konkursu na Biznesową Książkę Roku 2024 w kategorii poradnikowej
Michał Kanarkiewicz, właściciel firmy Kanarkiewicz Strategy Consulting
Traktujmy książki poradnikowe jak szwedzki stół
Oryginalność, angażująca historia, udokumentowane źródła – Michał Kanarkiewicz, popularyzator gry w szachy, właściciel firmy Kanarkiewicz Strategy Consulting i juror w konkursie na Biznesową Książkę Roku, mówi m.in. o tym, jak wybrać dobry poradnik. Czytaj więcej...
Przemysław Barankiewicz, szef domu maklerskiego Finax na Polskę
Dzięki powieściom zająłem się finansami
Literatura piękna jest kopalnią inspiracji inwestycyjnych – uważa Przemysław Barankiewicz, juror w konkursie na Biznesową Książkę Roku, szef domu maklerskiego Finax na Polskę, wiceprezes CFA Society Poland Consulting. Czytaj więcej...
Wiedza podana lekko, prosto i z polotem – poznaj siedem wspaniałych publikacji, które znalazły się w finale konkursu na Biznesową Książkę Roku 2024
Siedem wyjątkowych tytułów
Książki popularnonaukowe często bywają hermetyczne i trudne dla przeciętnego czytelnika. Tymczasem pozycje zgłoszone do Biznesowej Książki Roku wyróżniają się – podają wiedzę lekko, prosto i z polotem, trafiając w punkt. Czytaj więcej...
Zapraszamy do przeczytania rozmów z jurorami konkursu na Biznesową Książkę Roku 2024 w kategorii popularnonaukowej
Wojciech Chmielarz, pisarz, laureat Nagrody Wielkiego Kalibru i Wielkiego Kalibru Czytelników
Nie traktujmy książki jak inwestycji
Dobra literatura to nie tylko źródło wiedzy, ale i chwila wytchnienia – uczy, a przy tym pozwala się zrelaksować i odpocząć – przekonuje Wojciech Chmielarz, mistrz kryminału. Czytaj więcej...
Julia Patorska, partnerka w Deloitte
Rzetelna wiedza potwierdzona badaniami
Wysokiej jakości książki biznesowe pełnią ważną rolę w kształceniu liderów, dostarczając cennej wiedzy i inspiracji z różnych dziedzin – twierdzi Julia Patorska, partnerka, liderka portfolio Sustainability & Climate w Polsce i Europie Środkowej, Deloitte. Czytaj więcej...
