W poniedziałek na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt ustawy o usprawnieniu procesu inwestycyjnego w zakresie kluczowych inwestycji infrastrukturalnych. Jak wynika z Oceny Skutków Regulacji (OSR), obecnie w zależności od danego przedsięwzięcia proces inwestycji trwa kilka lat, a czasami potrafi się wydłużyć, np. przez decyzje środowiskowe lub uzgodnienia w zakresie ochrony zabytków. Z tego powodu inwestycje, które wnoszą „znaczący wkład w: obronność, lub/i bezpieczeństwo, lub/i gospodarkę Rzeczpospolitej Polskiej” powinny zostać przyspieszone.
W OSR zidentyfikowano 14 takich inwestycji, to m.in. budowa portu zewnętrznego w Świnoujściu i Gdyni, inwestycje przeciwpowodziowe (np. program redukcji ryzyka powodziowego w zlewni Nysy Kłodzkiej) oraz rozbudowa lotnisk: Kraków-Balice, Chopina w Warszawie, Rzeszów-Jasionka oraz Warszawa-Modlin.
Ministerstwo proponuje skrócić termin wydawania decyzji administracyjnych, w tym o środowiskowych uwarunkowaniach, które mają być wydawane w ciągu 45 dni od dnia złożenia wniosku. Jeśli tak się nie stanie, to na wniosek inwestora GDOŚ będzie mógł nałożyć sankcję na podmiot, który się z tego terminu nie wywiązał. Ma ona wynieść 1 tys. zł za każdy dzień zwłoki; dochód z kar ma trafić do budżetu państwa. Jednocześnie na GDOŚ i na ministra sprawiedliwości ma zostać nałożony obowiązek sprawozdawczy w zakresie prowadzonych postępowań dotyczących wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.
Ponadto projekt ma skrócić terminy postępowań sądowo-administracyjnych, zastąpić w niektórych przypadkach obowiązek uzyskania pozwolenia na budowę procedurą zgłoszenia oraz nadać status natychmiastowej wykonalności wybranym decyzjom administracyjnym.
Projekt zakłada też, że procedury weryfikacji wyników prac geodezyjnych będą przyspieszone, tak samo jak procedura działalności konserwatora zabytków. Ponadto w określonych przypadkach uproszczony ma być proces weryfikacji robót geologicznych. Resort chce również skrócić termin opiniowania pozwolenia ustalającego lokalizację i określającego warunki wykorzystania sztucznych wysp, konstrukcji i urządzeń na polskim morzu.
Inwestorzy w niektórych przypadkach mają być zwolnieni z obowiązku uzyskiwania zezwolenia na usunięcie drzew oraz wykonywania nasadzeń zastępczych.
Ponadto projekt przewiduje ustalenie określonych zasad dotyczących zawierania porozumień między Lasami Państwowymi a zarządcami dróg oraz inwestorami. Zasady te mają być ustalone także dla porozumień między zarządcami dróg a zarządcami infrastruktury kolejowej. Ustalone mają zostać też zasady nabywania przez inwestorów nieruchomości, w tym ich wartość oraz reguły zawiadamiania o wszczęciu postępowania o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowych.
Ministerstwo szacuje, że w zakresie inwestycji drogowych przyjęcie ustawy przyniesie ok. 500 dni oszczędności związanych z pozyskaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach oraz zezwolenia na realizację inwestycji drogowej.
W zakresie inwestycji kolejowych oszczędność ma być na poziomie 345-525 dni na uzyskanie takich decyzji oraz ok. 136 dni na możliwości stosowania procedury zgłoszenia w miejsce pozwolenia na budowę, co może skrócić czas realizacji z ok. 5 miesięcy do 14 dni.
Według MI wprowadzenie terminu 5 dni na oględziny odkrytego przedmiotu i kolejnych 5 dni na wydanie decyzji przez konserwatora zabytków pozwoli uniknąć długotrwałych uzgodnień. Jako przykład podano prowadzone przez PKP PLK uzgodnienia w Gdańsku, które trwały od lipca 2019 do marca 2023 r., generując koszty 500 tys. zł.
W przypadku lotnictwa inwestorzy mieliby zyskać ok. 365 dni oszczędności na uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach oraz ok. 60 dni oszczędności w przypadku pozwolenia na budowę, a liczba dokumentów ma zmniejszyć się o 15 proc.
Resort zwrócił uwagę, że obecnie proces uzyskiwania odpowiednich decyzji i pozwoleń w zakresie inwestycji przeciwpowodziowych może trwać ponad 2 lata. Projekt zakłada, że wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach powinno nastąpić w terminie 45 dni od dnia złożenia wniosku, a pozwolenia wodnoprawne mają mieć nadany rygor natychmiastowej wykonalności.
Ministerstwo szacuje też, że w przypadku takich inwestycji przyjęcie zmian sprawi, iż uzyskanie prawomocnej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach będzie trwało pomiędzy 60 a 90 dni wobec 550 dni obecnie.