W październiku 2023 r. do funduszy indeksowych inPZU mają dołączyć dwa kolejne, które można będzie określić jako „zielone”. Jeden z nich będzie funduszem obligacyjnym, drugi - akcyjnym. TFI złożyło już w KNF stosowne dokumenty. Piotr Dmuchowski, wiceprezes TFI PZU, ujawnia obecnie tylko tyle, że fundusz akcyjny będzie produktem tematycznym, a więc będzie inwestował w spółki z branży wpisującej się pod względem środowiskowym w tzw. zrównoważony rozwój (ESG).
Przykładem takiego funduszu jest uruchomiony na początku 2022 r. inPZU Akcje Sektora Zielonej Energii, operujący w sektorze odnawialnych źródeł energii w celu odzwierciedlania zmian indeksu MSCI Global Alternative Energy. W maju 2023 r. – jako pierwszy fundusz inwestycyjny w Polsce – opublikował on raport PAI (Principal Adverse Impact), odzwierciedlający skumulowany wpływ lokat funduszu na zrównoważony rozwój. Można się z niego dowiedzieć m.in. tego, że 41,6 proc. energii zużytej przez spółki portfelowe pochodzi ze źródeł nieodnawialnych, ale takie źródła ma tylko 7,6 proc. energii wyprodukowanej przez te spółki. Każdy 1 mln EUR ich przychodów pociąga za sobą zużycie 466,8 GWh energii, a 20,8 proc. inwestycji przypada na spółki naruszające zasady Global Compact lub wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych.
Zrównoważone ambicje towarzystwa
- Zrównoważone inwestycje to dla nas nie tylko slogan reklamowy, ale strategie, które mogą realnie wpływać na otoczenie. Dlatego do „zielonych” produktów podchodzimy bardzo poważnie, także w aspekcie standardów informacyjnych. Nie chcemy być wśród tych, którzy się dostosują dopiero wówczas, gdy ESG zainteresuje szeroką grupę klientów. Chcemy być w tym nurcie od samego początku i wyznaczać standardy – zaznacza Piotr Dmuchowski, wiceprezes TFI PZU.
Raport PAI jest czymś więcej niż podział funduszy wynikający z art. 8 i 9 unijnego rozporządzenia SFDR. Pokazuje bowiem konkretne parametry, a nie tylko klasyfikuje produkty inwestycyjne jako jasno- lub ciemnozielone. W pewnym uproszczeniu, zadaniem tych ostatnich jest transfer kapitału w kierunku celów zrównoważonego rozwoju wskazanych w polityce inwestycyjnej. Fundusze jasnozielone dobierają spółki biorąc pod uwagę kryteria zrównoważonego rozwoju, ale ich działalność sama w sobie nie jest nastawiona na realizację konkretnego celu z tego zakresu.
- inPZU Akcje Sektora Zielonej Energii to fundusz jasnozielony. Moglibyśmy próbować pozycjonować go jako ciemnozielony, ale nie chcemy obiecywać więcej niż jesteśmy w stanie udokumentować – podkreśla Piotr Dmuchowski.
Czasami więcej w tym jednak dobrej woli niż faktycznych informacji dla klientów uwrażliwionych na ESG. Raport PAI inPZU Akcje Sektora Zielonej Energii oparty jest co prawda na 100-procentowym pokryciu aktywów funduszu danymi dotyczącymi ekspozycji spółek portfelowych na paliwa kopalne (stanowią one 11 proc. inwestycji funduszu), ale dane dotyczące zużycia energii na każdy milion przychodów spółek dotyczą 66,7 proc. aktywów. Jeszcze mniejsza jest baza do obliczeń udziału zużytej i wyprodukowanej energii ze źródeł nieodnawialnych (51,5 proc. dla zużycia i 33,3 proc. dla produkcji.). Ledwie 3-procentowe jest zaś pokrycie danymi udziału inwestycji w spółki posiadające obiekty na obszarach wrażliwych pod względem bioróżnorodności.
By pozyskiwać te dane TFI PZU powołało jednak specjalny zespół w ramach działu analiz i wdrożyło wewnętrzne regulacje metodologii oceny emitentów przez pryzmat zagrożeń i szans w zakresie zrównoważonego rozwoju. Piotr Dmuchowski zaznacza, że pozwala to lepiej segregować emitentów pod względem kryteriów ESG.
Po pasywnych przyjdą aktywne
ESG to nie tylko szeroko rozumiana ochrona środowiska, ale też kwestie relacji społecznych i ładu korporacyjnego. TFI PZU przymierza się do uruchomienia dwóch funduszy przeważonych w tę stronę. W przeciwieństwie do nowych indeksowych funduszy „zielonych”, będą to jednak produkty aktywnie zarządzane.
Takie aktywa były ulokowane w funduszach rynku kapitałowego TFI PZU na koniec kwietnia 2023 r. Dawało to firmie trzecie miejsce na rynku.
- Nie chcę zdradzać za dużo, ale mogę powiedzieć, że w funduszach aktywnie zarządzanych będziemy większą wagę przykładać również do kwestii społecznych i korupcyjnych – mówi Piotr Dmuchowski.
Weź udział w kolejnej edycji "Kongresu Public Relations i Komunikacji” >>
Tak jak w przypadku nowych „zielonych” funduszy inPZU będzie to jeden fundusz obligacyjny i jeden akcyjny. Prace nad tymi funduszami są mniej zaawansowane niż nad nowymi funduszami inPZU. Powstaną przez zmianę polityki inwestycyjnej już istniejących funduszy. Szczegółowe zmiany TFI PZU planuje ogłosić w czwartym kwartale 2023 r. Oznacza to, że realne udostępnienie strategii inwestycyjnych ESG dla klientów nastąpi albo w samej końcówce roku, albo dopiero w roku 2024. Przynajmniej początkowo będą to produkty inwestujące raczej poza Polską. Aktywne zarządzanie daję jednak TFI swobodę doboru poszczególnych emitentów. Z czasem więc może się to zmienić.
- Wciąż trudno jest tworzyć fundusze stosujące kryteria ESG w inwestycjach na polskim rynku, bo polskie spółki ujawniają niewiele informacji na ten temat. Naszą ambicją jest jednak stopniowy wzrost udziału polskich emitentów w funduszach aktywnie zarządzanych – dodaje Piotr Dmuchowski.
Zrównoważony rozwój nie jest czymś, co spędza sen z powiek inwestorom. Nie jest tak, że zwracają się do nas o pogłębianie tej tematyki podczas organizowanych przez stowarzyszenie wydarzeń. W 2022 r. współuczestniczyliśmy jednak w paneuropejskim badaniu na temat ESG organizowanym przez jeden z francuskich think tanków. W ramach tego badania przeprowadziliśmy 40 pogłębionych wywiadów z polskimi inwestorami indywidualnymi. Okazało się, że na temat ESG generalnie mało wiedzą, choć same „zielone” inwestycje kierunkowo ich interesują. Na pytanie czy w takich inwestycjach zaakceptować niższe stopy zwrotu, 60 proc. odpowiedziało, że tak, ale niewiele niższe. Generalnie jednak bardzo boją się tzw. greenwashingu, czyli przedstawiania inwestycji jako „zieleńszych” niż są w rzeczywistości. Wskazują też na brak usystematyzowanych kryteriów oceny inwestycji w kontekście ESG.