USD/PLN i EUR/PLN
Sesje na rynku walutowym w połowie sierpnia były bardzo spokojne. Sezon wakacyjny w połączeniu z kolejnym długim weekendem spowodowały, że obroty były niewielkie, a wartość naszej waluty nie ulegała większym wahaniom. Ciekawiej zrobiło się jedynie 13 sierpnia, gdy złotówka uległa nieznacznej, krótkotrwałej przecenie na fali zdementowanych później plotek o możliwych, kolejnych zmianach w rządzie na ministerialnych stanowiskach.
Ostatni tydzień był już o wiele ciekawszy. W pierwszej jego części notowania naszej waluty wzrastały. Od 19 do 21 sierpnia cena dolara spadła z 4,1740 do 4,1200, a cena euro zniżkowała z 4,1170 do 4,0400. Odchylenie złotego od parytetu spadło z -3,5 proc. do -4,75 proc. Krajowa waluta zyskała na wartości dzięki opublikowanym w poniedziałek i wtorek danym makroekonomicznym za lipiec o spadku inflacji do rekordowo niskiego poziomu 1,3 proc. (r/r) oraz o większym niż oczekiwano wzroście dynamiki produkcji przemysłowej (o 6 proc., a w stosunku miesięcznym o 2,9 proc.). Choć dane o produkcji wskazują na ożywienie w gospodarce, to inwestorzy po informacji GUS o tak silnym spadku inflacji doszli do wniosku, że Rada Polityki Pieniężnej już na najbliższym posiedzeniu obniży stopy procentowe. Zwiększone zainteresowanie naszą walutą związane było również z odbywającą się w poniedziałek aukcją 52-tygodniowych bonów skarbowych, na której popyt ponad trzykrotnie przewyższył 700 mln podaż.
W czwartek sytuacja na rynku radykalnie się zmieniała. Sentyment dla złotego opadł. Zwiększone zainteresowanie zakupem dewiz było widoczne ze strony klientów krajowych i zagranicznych. Znaczne zlecenie zakupu dewiz złożone przez polskiego inwestora dało sygnał do wyprzedaży złotówek. Cena dolara wzrosła do 4,2150, a euro do 4,1010. Odchylenie złotego od parytetu, które w środę wynosiło nawet -4,75 proc., powędrowało do -3,4 proc. Na koniec tygodnia rynek się uspokoił, a złoty odzyskał niewielką cześć poniesionych wcześniej start.
Krótkoterminowa prognoza: Następny tydzień może być bardzo ciekawy. We wtorek i środę odbędzie się posiedzenie Rady Polityki Pieniężnej. Większość analityków oczekuje 25 – 50 pkt obniżki poziomu stóp procentowych. Inwestorzy w oczekiwaniu na decyzję rady mogą zrobić się nerwowi. Dodatkowo w piątek NBP opublikuje dane o bilansie płatniczym za lipiec. Deficyt może wynieść około 200 mln USD.
Negatywny sentyment dla złotego może się utrzymać. Radzimy kupować dewizy na dołkach.
Strategia: Kupuj dolary poniżej 4,18; Kupuj euro poniżej 4,06
USD/JPY i EUR/JPY
W okresie od 12 do 16 sierpnia notowania jena wzrastały. Kurs USD/JPY początkowo zniżkował o 360 pkt z poziomu 120,00 do 116,40, a następnie ustabilizował się w okolicy 117,50. Przecena dolara była związana głównie ze zmniejszeniem się wiary inwestorów w możliwość obniżki poziomu stóp procentowych przez FED, a następnie ich reakcją na taką właśnie decyzję banku centralnego USA. Dla aprecjacji jena ogromne znacznie miał również fakt repatriacji środków finansowych inwestowanych w amerykańskie papiery skarbowe oraz publikacja danych makroekonomicznych z Japonii o czerwcowym 90,3 proc. (r/r) wzroście nadwyżki na rachunku obrotów bieżących.
Ostatni tydzień zaowocował jednak znacznym wzrostem notowań amerykańskiej waluty do jena. Udane wybicie się kursu USD/JPY z obserwowanego od kwietnia kanału spadkowego otworzyło mu drogę do dalszych wzrostów. Cena dolara, która jeszcze w poniedziałek wynosiła 117,50, w ciągu pięciu dni wzrosła do 120,30. Walucie amerykańskiej w prawie 300 pkt zwyżce pomogła głównie poprawa nastrojów na Wall Street, wynikająca m.in. z publikacji dobrych danych o deficycie handlowym USA. Na spadek kursu USD/JPY wpłynęło również ostrzeżenie ze strony agencji Standard & Poor’s przed obniżeniem ratingu dla Kraju Kwitnącej Wiśni w przypadku dalszego opóźniania przez Japonię reform strukturalnych.
Krótkoterminowa prognoza: Notowania dolara do jena w najbliższym tygodniu mają szansę na dalsze wzrosty. Niewykluczone, że już niedługo kurs USD/JPY sięgnie poziomu 121,35. Udane złamanie tego technicznego oporu powinno otworzyć drogę do jego dalszego umacniania.
Strategia: Kupuj amerykańską walutę na spadkach
EUR/USD
W zeszłym tygodniu notowania euro do dolara wzrastały. Kurs EUR/USD w okresie 12 – 16 sierpnia zwyżkował z 0,9690 nawet do 0,9880. Amerykańska waluta zaczęła tracić po tym jak nadzieje na obniżkę stóp procentowych w USA osłabły. Przewidywania inwestorów co do decyzji FED sprawdziły się. 13 sierpnia Bank Rezerwy Federalnej postanowił pozostawić stopy procentowe na niezmienionym, najniższym od ponad 40 lat poziomie (główna stopa funduszy federalnych wynosi więc nadal 1,75 proc.). W komentarzu do decyzji podkreślił, że dla Stanów Zjednoczonych większym zagrożeniem od inflacji jest obecnie spowolnienie gospodarcze. Drugim powodem spadku wartości dolara w tym okresie była pogarszająca się sytuacja amerykańskiego sektora przewozów lotniczych będąca skutkiem tragicznych wydarzeń z września zeszłego roku.
Pięć ostatnich dni było bardzo udanych dla amerykańskiej waluty, choć sam początek tygodnia na rynku był bardzo nerwowy. W poniedziałek z powodu poprawy nastrojów na Wall Street kurs EUR/USD spadł do poziomu 0,9750. Po niecałej dobie wrócił do 0,9840. Przełomowym momentem dla amerykańskiej waluty okazała się wtorkowa publikacja danych o deficycie handlowym Stanów Zjednoczonych. Po tym jak okazało się, że w czerwcu spadł on do 37,16 mld USD z 37,85 mld USD (po korekcie) w maju, kiedy to był najwyższy w historii, kurs EUR/USD rozpoczął swój marsz do dołu. W piątek znalazł się na najniższym od 9 sierpnia br. poziomie, tj. przy 0,9665. Dane z USA były lepsze od oczekiwanych przez analityków. Prognozowali oni deficyt na poziomie 37,27 mld USD. Dobre dane stały się wyraźnym wsparciem dla dolara i amerykańskiej giełdy. Wzrost notowań dolara został tylko na chwilę wyhamowany informacją podaną przez dziennik Financial Times o tym, że w związku z zaostrzającą się sytuacją na linii USA – Irak inwestorzy z Arabii Saudyjskiej postanowili zmniejszyć swoje zaangażowanie w instrumenty denominowane w dolarach. Spadek kursu EUR/USD był również wynikiem pozytywnych wypowiedzi szefów dwóch oddziałów FED: Filadelfii oraz San Francisco na temat gospodarki USA.
Krótkoterminowa prognoza: W dalszym ciągu bardzo prawdopodobny wydaje się spadek kursu EUR/USD w przyszłym tygodniu w okolice poziomu 0,9620. Oczywiście podstawowym tego warunkiem jest utrzymanie się pozytywnych nastrojów na Wall Street oraz zamknięcie obecnego tygodnia poniżej poziomu 0,9720.
Strategia: Sprzedawaj euro na wzrostach
Kiedy możemy spodziewać się zmian gospodarczych?
Przed rokiem, po wyborach rządząca koalicja obiecywała naprawę finansów państwa. Miały zniknąć niepotrzebne agendy centralne, natomiast te potrzebne miały być znacznie lepiej kontrolowane. Wysiłki mające na celu obniżenie bezrobocia oraz przyspieszenie wzrostu gospodarczego miały zostać wzmożone. Co z tych obietnic zostało zrealizowane do tej chwili?
Trudno powiedzieć aby sytuacja znacznie się poprawiła. Ogromny problem stanowi ciągle duże bezrobocie. Najlepszym sposobem na jego rozwiązanie jest kreowanie nowych miejsc pracy. Żadne ulgi, zapomogi państwowe czy tanie kredyty nie rozwiążą tego problemu. Polskie społeczeństwo powinno pozbyć się nawyków socjalistycznych, która sprawiają, że większość obywateli woli utrzymywać się z niskich zasiłków niż pracować. Konieczne jest zwiększenie aktywności obywateli i podmiotów gospodarczych, tak aby powstawały nowe miejsca pracy.
Zmiany powinny dotyczyć zarówno polityki monetarnej, jak i fiskalnej. Istnieje jeszcze miejsce na obniżenie stóp nawet o 200 pkt bazowych.
Wiele do zrobienia jest jeszcze w polityce fiskalnej. Mamy bowiem do czynienia z klasyczną sytuacją, kiedy budżet państwa znacznie więcej wydaje niż zarabia. Należy więc zmniejszyć wydatki państwa lub zwiększyć jego przychody. Wszelkie posunięcia trzeba rozpocząć od restrukturyzacji finansów. Oddłużenie przedsiębiorstw państwowych oznaczałoby, że ZUS powinien również zrezygnować z należności, z którymi zalegają jego dłużnicy. Jeśli tak się stanie będzie musiał znaleźć skuteczny i efektywny sposób ściągania bieżących należności. ZUS jest instytucją, która powinna charakteryzować się bardzo wysokim wskaźnikiem płynności finansowej. Jeśli dane przedsiębiorstwo zostanie oddłużone powinno więc od razu obsługiwać należne ZUS-owi opłaty. Bez dokonania restrukturyzacji (zmniejszenia zatrudnienia, obniżenia kosztów działania, zdobycia nowych rynków zbytu) celem zwiększenia dochodów oddłużone przedsiębiorstwo znów popadnie w długi skarbowe (ZUS; Urząd Skarbowy). Jeśli natomiast restrukturyzacja faktycznie zostanie dokonana znacznie wzrośnie bezrobocie.
Wszelkie rozwiązania powinny więc iść w kierunku obniżenia obciążeń podatkowych i ZUS-owskich, celem zwiększenia aktywności gospodarczej, co mogłoby pozytywnie wpłynąć na sytuację na rynku pracy. Działaniom tym powinien towarzyszyć dostęp do funduszy i gwarancji rządowych. Bezrobocie można zmniejszyć również poprzez wprowadzenie w życie planu infrastruktury, który zaproponował wicepremier Marek Pol. Budowa mieszkań, autostrad i dróg przyczyni się do wzrostu koniunktury i zatrudnienia.
Jest wiele propozycji na poprawę złej sytuacji finansowej kraju. Można tu wymienić plan gospodarczy dotyczący przedsiębiorczości, pierwszej pracy i taniego państwa, plan centralizacji opieki zdrowotnej i pomysł „leków za złotówkę” ministra Łapińskiego. Ostatnio pojawiła się propozycja oddłużania przedsiębiorstw, wprowadzenia nowego prawa upadłościowego oraz centralizacji niektórych agend centralnych. Oby jednak nadmiar pomysłów nie zakończył się całkowitym brakiem ich realizacji.
Kalendarium
Poniedziałek 26/08/2002
16:00 Sprzedaż nowych domów za lipiec – USA
16:00 Sprzedaż domów na rynku wtórnym za lipiec – USA
Inflacja bazowa za lipiec – Polska
Wtorek 27/08/2002
14:30 Zamówienia na dobra trwałego użytku za lipiec – USA
16:00 Wskaźnik zaufania konsumentów za sierpień – USA
Środa 28/08/2002
10:00 Indeks IFO za sierpień – Niemcy
10:00 Podaż pieniądza za lipiec – Euroland
ok. 12:00 Decyzja RPP w sprawie stóp - Polska
Czwartek 29/08/2002
14:30 Nowe podania o zasiłek dla bezrobotnych - 24/08/2002 – USA
14:30 PKB za II kwartał – USA
13:45 Decyzja ECB w sprawie stóp – Euroland
Piątek 30/08/2002
12:00 Inflacja za sierpień – dane wstępne – Euroland
14:30 Dochody oraz wydatki Amerykanów za lipiec – USA
15:45 Nastroje konsumentów za sierpień – wg Uniwersytetu Michigan – USA
16:00 Indeks Chicago PMI za sierpień – USA
16:00 Bilans handlowy za lipiec – Polska
(czasu warszawskiego)
Źródło: Reuters, GUS, NBP.
Przygotowali: Jacek Jurczyński, Marek Nienałtowski, Richard Mbewe