Założyciele nowego funduszu VC o nazwie S20 przez prawie rok nie informowali publicznie o jego powstaniu. Gdy w końcu to zrobili, okazało się, że mają za sobą dziesięć inwestycji i kolejnych pięć planowanych w tym roku.
Za S20 stoją znani w środowisku venture capital Marcin Fejfer i Kuba Dudek, a także Bartłomiej Gola i Tomasz Czapliński. Dwaj pierwsi grają w nowym funduszu pierwsze skrzypce. Bartłomiej Gola skupiony jest jeszcze na SpeedUp Innovation oraz SpeedUp Energy Innovation, natomiast Tomasz Czapliński ma pod opieką SpeedUp Bridge Alfa.
- Inicjatywa założenia nowego funduszu sięga 2019 r., kiedy Bartek Gola zaprosił do grona partnerów Marcina i mnie. Wcześniej pełniliśmy role menedżerów inwestycyjnych. Zaproszenie to zapoczątkowało zmiany w strukturze SpeedUp. Powstało wówczas nowe partnerstwo, a sama transakcja przypominała modelowe MBO [wykup menedżerski - red.] – mówi Kuba Dudek, prezes S20 Management.
Obecnie w ramach grupy SpeedUp działają trzy fundusze typu VC: SpeedUp Innovation, utworzony jeszcze w ramach Krajowego Funduszu Kapitałowego (KFK), a także SpeedUp Bridge Alfa realizowany z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju (NCBR), oraz SpeedUp Energy Innovation, w którym partnerami są PGE i Polski Fundusz Rozwoju (PFR).
Dwa pierwsze fundusze zakończyły już fazę inwestycyjną i znajdują się obecnie w okresie oczekiwania na wyjścia z inwestycji (tzw. exity). Natomiast fundusz SpeedUp Energy Innovation wciąż ma pieniądze do wydania, jednak obecnie koncentruje się wyłącznie na inwestycjach typu follow-on, czyli na dalszym finansowaniu spółek już znajdujących się w portfelu.
Nowe zasady
W odróżnieniu od wcześniejszych funduszy tworzonych przez SpeedUp, w których inwestorami były instytucje publiczne i duży koncern, S20 powstał wyłącznie dzięki zaangażowaniu kapitału prywatnego.
Po zdobyciu doświadczenia w tworzeniu funduszy opartych na pieniądzach publicznych partnerzy zdecydowali się na budowę nowej struktury inwestycyjnej w pełni finansowanej przez prywatnych inwestorów.
– Dzięki temu możemy działać bardziej elastycznie, szybciej i swobodniej inwestując za granicą – podkreśla Marcin Fejfer.
W ramach przyjętej strategii S20 koncentruje się na spółkach z regionu Europy Środkowej i Wschodniej oraz bliskich sąsiadów Polski na zachodzie, jak Niemcy i Austria.
- Szczególną uwagę zwracamy także na przedsiębiorców pochodzących z Ukrainy, którzy coraz częściej zakładają i rozwijają swoje firmy poza granicami kraju – w Polsce, Estonii czy Stanach Zjednoczonych. Dla nas ważna jest nie tylko lokalizacja działalności, ale również przynależność do szeroko rozumianej diaspory regionu - dodaje Marcin Fejfer.
- Skupiamy się na etapie pre-seed i seed [kapitał zalążkowy – red.], w którym największą rolę odgrywają założyciele. Z tego względu dużą wagę przywiązujemy do możliwości sprawdzenia zespołów za pośrednictwem naszej rozbudowanej sieci kontaktów i rekomendacji – zaznacza Kuba Dudek.
Międzynarodowo i z aniołami biznesu
Do tej pory S20 zainwestował w 10 spółek: platformę do zarządzania wynikami wyszukiwania przez AI o nazwie Peec AI, Defguard działający w branży IT, medyczną platformę dietetyczną Healthnix, platformę do nauki języków obcych BeeSpeaker, system zarządzania energią Boldr, integratora klinik weterynaryjnych Pupilmed, portal łączący właścicieli zwierząt domowych z opiekunami Petsy, asystenta nauczycieli pomagającego w sprawdzaniu ręcznie napisanych prac z matematyki Smartschool, ograniczający zużycie wody w branży kosmetycznej Ari Care oraz jeszcze jedną, na razie nieujawnioną spółkę.
W wielu przypadkach S20 nie pełni roli funduszu wiodącego, lecz bierze udział w transakcjach jako współinwestor. Wysokość pojedynczej inwestycji S20 wynosi od 100 do 500 tys. EUR, przy czym najczęściej jest to kwota 100-200 tys. EUR przy pierwszym zaangażowaniu.
Fundusz stara się nie uczestniczyć w pierwszych rundach o wartości powyżej 2 mln EUR. Przykładem może być Peec AI, w którą S20 zainwestował w rundzie pre-seed o wartości nieznacznie powyżej 1,5 mln EUR. Spółka niedawno pozyskała nowy kapitał w rundzie seed, co oznacza, że łącznie pozyskała już 7 mln EUR finansowania.
- W mniejszych rundach, opartych głównie na kapitale od aniołów biznesu, jesteśmy w stanie odegrać bardziej organizującą rolę. Możemy objąć 30–50 proc. rundy. Obecnie prowadzimy rozmowy z jedną ze spółek właśnie w tym kontekście – mówi Kuba Dudek.
Fundusz został powołany rok temu na 10 lat. Jego założyciele zakładają, że zainwestują w 30 firm w ciągu trzech lat od momentu startu. Na zrealizowanie maksymalnie 20 inwestycji pozostały im jeszcze dwa lata, a w tym roku zawrą około pięciu, sześciu transakcji.
Portfel jeszcze się zapełnia
W S20 trwa jeszcze proces pozyskiwania kapitału.
- Jesteśmy umówieni z inwestorami na tzw. final close do końca tego roku. Jednocześnie przyjęliśmy sobie limit wielkości funduszu na poziomie 15 mln EUR. To świadoma decyzja i formalne ustalenie z naszymi inwestorami. Taki limit wymusza na nas skoncentrowanie się na wynikach inwestycyjnych, a nie na benefitach wynikających z management fee [opłaty za zarządzanie funduszem - red.] – mówi Marcin Fejfer.
Inwestorami funduszu są w większości polscy przedsiębiorcy, choć kapitał zaangażowali też nieliczni aniołowie biznesu spoza Polski. Część z nich ma już doświadczenie w inwestowaniu w start-upy, inni dopiero wchodzą w ten obszar. Grupa ta liczy kilkanaście osób. Nie ma wśród nich funduszy funduszy, dużych instytucji ani zorganizowanych struktur zarządzających majątkiem wielopokoleniowych rodzin.
Pojawianie się w Polsce kolejnych funduszy VC, które bazują wyłącznie na kapitale prywatnym, można interpretować jako dojrzewanie rynku. To dobrze, że funkcjonują u nas zarządzający, którzy są w stanie przekonywać kolejnych inwestorów (LP) do alokowania środków w innowacyjne firmy.
Taka sytuacja jest także korzystna dla samych spółek - mogą one liczyć na większą dostępność zdywersyfikowanego kapitału. Przykładem może być niedawno ogłoszona runda zalążkowa spółki Defguard, gdzie inwestorami są fundusz zasilony przez nas z budżetu FENG - Hard2beat, fundusz zasilony przez nas z budżetu PFR - Smok Ventures, fundusz bazujący na pieniadzach prywatnych - S20 oraz aniołowie biznesu.